به گزارش خبرنگار مهر، سید علی سیدزاده، صبح چهارشنبه در اختتامیه پویش ملی «بانوی ملی» با اشاره به محدودیت منابع آب شیرین در جهان گفت: ۷۰ درصد سطح زمین پوشیده از آب است اما تنها حدود ۲.۵ درصد از آن آب شیرین است و از این مقدار کمتر از ۰.۳ درصد آب‌های زیرزمینی عمیق و یخچال‌ها قابل استفاده است.

وی افزود: در ۴۰ سال گذشته جمعیت جهان دو برابر شده اما میزان آب شیرین مصرفی ثابت باقی مانده که این امر باعث تشدید تنش‌های آبی در سراسر جهان شده است.

مدیرکل دفتر مدیریت مصرف شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور گفت: در ایران نیز وضعیت مشابهی حاکم است؛ سرانه منابع آب تجدیدپذیر کشور از سال ۱۳۳۵ تا ۱۴۰۴ به میزان قابل توجهی کاهش یافته و اکنون به حدود هزار و ۲۰۰ متر مکعب در سال رسیده است. این عدد نشان‌دهنده قرار گرفتن ایران در آستانه کمبود آب است که اگر مدیریت صحیح انجام نگیرد، کشور با بحران جدی کم‌آبی مواجه خواهد شد.

برداشت بیش از حد از منابع آب تجدیدپذیر

مدیرکل دفتر مدیریت مصرف شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور اظهار کرد: کشور ایران بیش از ۸۰ درصد منابع آب تجدیدپذیر خود را برداشت می‌کند که این موضوع ما را در رتبه کشورهایی با استرس آبی شدید قرار داده است.

وی همچنین به رتبه‌بندی مجمع جهانی اقتصاد اشاره کرد و گفت: بحران آب یا واتر کرایسیس، از نظر ریسک تهدیدات جهانی در رتبه نخست قرار دارد و از تهدیداتی مانند جنگ، بیماری‌های عفونی و سلاح‌های کشتار جمعی پیشی گرفته است.

کاهش چشمگیر بارندگی‌ها و بروز ناترازی در عرضه و تقاضای آب

سیدزاده به کاهش شدید بارندگی‌ها در سال جاری اشاره کرد و گفت: میانگین بارش کشور در سال ۱۴۰۴ تنها ۱۳۳ میلی‌متر بوده است، در حالی که متوسط بلندمدت ۲۲۲ میلی‌متر است و این کاهش نزدیک به ۴۰ درصدی در همه مناطق به ویژه استان گلستان دیده می‌شود.

وی ادامه داد: ناترازی در آب به معنای عدم توازن بین عرضه و تقاضا است و این ناترازی اکنون در ایران به شدت دیده می‌شود که اگر مدیریت مصرف بهینه صورت نگیرد، پیامدهای منفی و خطرناک خواهد داشت.

ضرورت مدیریت تقاضا و نقش کلیدی زنان در فرهنگ‌سازی مصرف آب

سیدزاده با تأکید بر ضرورت مدیریت تقاضای آب، گفت: مدیریت مصرف آب تنها بر عهده وزارت نیرو نیست و نیازمند همکاری گسترده همه نهادها و دستگاه‌های دولتی، رسانه‌ها، آموزش و پرورش، نظام مهندسی، سازمان‌های مردم‌نهاد و جامعه است.

وی به نقش زنان در این حوزه پرداخت و گفت: در بسیاری از کشورهای کمتر توسعه‌یافته، زنان بخش عمده‌ای از زمان خود را صرف تأمین آب می‌کنند. خوشبختانه در ایران، به ویژه در مناطق شهری، این وضعیت کمتر دیده می‌شود اما نقش زنان به عنوان مادران، معلمان و مربیان در آموزش خانواده‌ها و تغییر رفتار مصرفی بسیار کلیدی است.

سیدزاده همچنین خاطرنشان کرد: زنان می‌توانند به عنوان رهبران کمپین‌های اجتماعی، هدایت‌کنندگان پروژه‌های محلی در مدارس، مساجد و انجمن‌ها در ترویج فرهنگ مصرف بهینه آب نقش مهمی ایفا کنند.

راهکارهای فنی، فرهنگی و قانونی برای کاهش مصرف آب

مدیرکل دفتر مدیریت مصرف شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور ضمن بیان اینکه تغییر رفتار مصرف‌کننده در مدیریت مصرف آب اهمیت فراوانی دارد، موضوعاتی چون فرهنگ، تبلیغات و آموزش را سه رکن اساسی را در این زمینه معرفی کرد.

وی گفت: اگر خانواده‌ها بتوانند به صورت روزمره در استفاده از آب صرفه‌جویی کنند، مثلاً پنج دقیقه زمان استحمام را کاهش دهند، می‌توانند به طور متوسط تا ۱۰۰ لیتر در روز صرفه‌جویی داشته باشند که در مقیاس ملی رقم بزرگی است.

همکاری همه‌جانبه؛ کلید موفقیت در مدیریت مصرف آب

سیدزاده تأکید کرد: مدیریت بهینه مصرف آب یک مسئله فراگیر و ملی است و بدون همکاری و هماهنگی تمامی بخش‌های کشور از جمله مجلس، آموزش و پرورش، رسانه‌ها، وزارت بهداشت، صنعت و کشاورزی نمی‌توانیم بحران آب را مهار کنیم.

وی اظهار کرد: باید با ایجاد اتحاد ملی و استفاده از فناوری‌های نوین مانند هوش مصنوعی، نقش زنان را در مدیریت مصرف آب تقویت کنیم و فرهنگ صرفه‌جویی را در همه اقشار جامعه نهادینه کنیم.

سیدزاده خاطرنشان کرد: با توجه به بحران‌های آب پیش‌رو، توجه به مسائل فرهنگی و رفتاری در مصرف آب و به‌کارگیری راهکارهای نوین، تنها مسیر عبور از این بحران است.