به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایرنا،در سال‌های اخیر، فروشگاه‌های عرضه لبنیات سنتی در بسیاری از شهرهای کشور با رشد چشمگیری همراه بوده‌ است؛ موضوعی که بیانگر افزایش تمایل مردم به محصولات محلی و غیرکارخانه‌ای است. در همین حال، دستگاه‌های مسئول همچون دامپزشکی و وزارت بهداشت، همچنان بر مصرف لبنیات پاستوریزه تأکید دارند.

هرچند مقامات بهداشتی در مواردی گفته‌اند که مصرف لبنیات سنتی در صورت جوشاندن کامل، مانعی ندارد، اما در اطلاع‌رسانی عمومی بیشتر بر مزایای لبنیات صنعتی تأکید می‌کنند. دلیل اصلی، نگرانی از بیماری‌های مشترک دام و انسان، به‌ویژه تب مالت است که از راه مصرف لبنیات خام یا آلوده منتقل می‌شود.

از نگاه کارشناسان، لبنیات سنتی در بسیاری موارد تحت نظارت‌های دقیق بهداشتی قرار ندارد. در نتیجه، در صورت سهل‌انگاری در فرایند تولید یا عرضه، می‌تواند زمینه‌ساز شیوع بیماری‌هایی مانند تب مالت شود. در مقابل، مصرف‌کنندگان نیز به دلایلی همچون طعم طبیعی‌تر، خاطره مصرف قدیمی و حتی بی‌اعتمادی به کیفیت برخی محصولات صنعتی، به سمت لبنیات محلی گرایش دارند.

صدیقه کاظمی‌نیا، معاون سلامت اداره کل دامپزشکی کرمان، توضیح داد: «ما منکر طعم و مزایای ظاهری شیر سنتی نیستیم؛ اما به‌عنوان دامپزشک، توصیه می‌کنیم شیر سنتی حتماً پس از جوشاندن به مدت دو تا سه دقیقه مصرف شود.»

او همچنین تأکید کرد که بخش بزرگی از لبنیات سنتی، شیر برگشتی از کارخانه‌هایی است که به دلیل آلودگی میکروبی یا آفلاتوکسین، از پذیرش آن خودداری کرده‌اند. این نوع شیرها، در صورت ورود به بازار سنتی، ریسک انتقال بیماری را بالا می‌برد.

دامپزشکی کرمان در اقدامی ابتکاری، طی چند سال گذشته در مراکز جمع‌آوری شیر سنتی، آزمایش سریع و غربالگری موسوم به «تست حلقه‌ای MRT» را اجرا کرده است تا از ورود شیر آلوده به بازار جلوگیری شود. بر همین اساس، اخیراً در شهرستان بردسیر، یک کانون تب مالت شناسایی شد که شیر آلوده آن به واحد لبنیاتی سنتی منتقل شده بود.

کاظمی‌نیا در ادامه افزود: «در شرایط فعلی، نمی‌توان مصرف لبنیات سنتی را کاملاً کنار گذاشت. باید با به‌ رسمیت شناختن این واقعیت، ساختارهای نظارتی، واکسیناسیون دام، پایش شیر و آموزش دامداران را تقویت کنیم.»

وی همچنین با اشاره به چالش‌های فرهنگی و اقتصادی دامداران سنتی گفت: «بسیاری از دامداران هنوز اعتقادی به هزینه‌کرد برای واکسیناسیون یا بهداشت دام ندارند. جابه‌جایی مستمر دام و نبود هویت‌گذاری نیز کنترل بیماری‌ها را دشوار کرده است.»

از سوی دیگر، درباره شیرهای کارخانه‌ای نیز ابهاماتی در ذهن مردم وجود دارد؛ ازجمله ادعاهایی درباره افزودنی‌هایی مانند روغن پالم یا حذف مواد مفید. معاون دامپزشکی کرمان با رد این شایعات گفت: «کارخانه‌ها انواع مختلف شیر تولید می‌کنند، از پرچرب تا کم‌چرب. اگر افزودنی هم باشد، طبق مجوز و نظارت است. تمام ۹ کارخانه لبنیات شمال استان کرمان تحت نظارت مستقیم دامپزشک هستند.»

در پایان این گفت‌وگو، تأکید شد که سیاست‌گذاری به‌سمت افزایش مصرف لبنیات پاستوریزه، در دو دهه گذشته با هدف سلامت عمومی اجرا شده؛ اما در عمل به دلیل ذائقه، قدرت خرید و باور عمومی، هنوز با چالش همراه است.

در برزخ میان لبنیات سنتی و صنعتی، نه می‌توان مردم را از سنت‌ها بازداشت و نه سلامت را به دست تقدیر سپرد. راهکار، تقویت هم‌زمان نظارت، آموزش و شفاف‌سازی است تا مردم با آگاهی، سلامت خود را انتخاب کنند.