گسترش طرح دانشآموزیِ «شاگرد کلاس حسینم» در ۹ منطقه تهران
اقتصاد ایران: هدف طرح «شاگرد کلاس حسینم» فراتر از عضویت ساده دانشآموزان در هیئت مدرسه است؛ این طرح با شعار «آموزش، تشکیل و پشتیبانی از هیئتهای دانشآموزی» به دنبال توانمندسازی نوجوانان برای ایفای نقش فعال و مؤثر به عنوان بازوی پرورشی و تربیتی مدارس است.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، طرح «شاگرد کلاس حسینم» یک ابتکار تربیتی-مذهبی است که با رویکردی مردمی و نگاهی نو به تربیت نسل نوجوان شکل گرفته است. هدف این طرح فراتر از عضویت ساده دانشآموزان در هیئت مدرسه است و با شعار «آموزش، تشکیل و پشتیبانی از هیئتهای دانشآموزی» به دنبال توانمندسازی نوجوانان برای ایفای نقش فعال و مؤثر به عنوان بازوی پرورشی و تربیتی مدارس است. «شاگرد کلاس حسینم» بر این باور است که تربیت مؤثر زمانی اتفاق میافتد که نوجوان خود در جایگاه کنشگر و صاحب اثر قرار گیرد و مسیر رشد را با اراده و مشارکت فعالانه طی کند.
حجت الاسلام عمادلدین خاکی مسئول طرح «شاگرد کلاس حسینم» در این باره به خبرنگار خبرگزاری تسنیم گفت: این طرح برخاسته از یک دغدغه مردمی در حوزه فعالیتهای تربیتی، پرورشی و مذهبی در مدارس است. در حال حاضر، بسیاری از مدارس ما فاقد معاون پرورشی یا فردی مشخص برای پیگیری فعالیتهای پرورشی هستند؛ و در مواردی که چنین فردی حضور دارد، نسبت نیروی پرورشی به تعداد دانشآموزان، نامتناسب و ناکارآمد است. این وضعیت ما را بر آن داشت تا به طراحی ایدهای فکر کنیم که وابسته به یک فرد خاص نباشد.
وی افزود: در حال حاضر، طرحهای تربیتی متعددی در مدارس اجرا میشود؛ مانند طرح «امین» یا «بهنام» (شهید بهنام محمدی) که هرچند موفقیتهایی داشتهاند، اما یکی از چالشهای جدی آنها، قائم به شخص بودن است؛ بهگونهای که در صورت عدم حضور یک طلبه یا بسیجی در مدرسه، عملاً ادامه طرح با مشکل مواجه میشود. از همینرو، ما به طرحی نیاز داشتیم که پایدار، مردمی و مستقل از حضور مستمر افراد خاص باشد؛ و طرح «شاگرد کلاس حسینم» با همین هدف طراحی شده است.
این کارشناس تربیتی ادامه داد: با در نظر گرفتن حساسیتهای موجود در میان خانوادهها و کادر مدرسه، و همچنین در راستای وظایف مدرسه و مأموریتهایی که از سوی ستاد به مدارس ابلاغ میشود، به این نتیجه رسیدیم که باید گروهی از دانشآموزان مستعد—که از هوش بالا، گرایشهای مذهبی و سابقه فعالیت در مدرسه برخوردارند—شناسایی شوند. هدف ما این است که این دانشآموزان، صرفاً بهعنوان اعضای هیئت مدرسه فعالیت نکنند، بلکه بهعنوان بازوی کمکی در اجرای برنامههای پرورشی و تربیتی مدرسه آموزش ببینند، پشتیبانی شوند و مورد حمایت قرار گیرند. بنابراین طرح «شاگرد کلاس حسینم» طرحی است با شعار «آموزش، تشکیل و پشتیبانی از هیئتهای دانشآموزی».
خاکی با اشاره به اینکه سیاست اصلی ما در این طرح این است که فعالیتها به هیچوجه شکل بزرگسالانه به خود نگیرند، گفت: حتی اگر موضوع، تشکیل هیئت یا اجرای برنامههای مذهبی و تربیتی در مدرسه باشد، تأکید داریم که تمامی امور اجرایی بهطور کامل توسط خود نوجوانان انجام شود. البته بخشهای آموزشی و پشتیبانی، از سوی افراد باتجربهتر و بزرگترها هدایت و حمایت میشود، اما تصمیمگیری و اجرا در دست دانشآموزان خواهد بود. ما بر این باوریم که حتی اگر برنامهای با کیفیتی پایینتر اجرا شود، اما توسط خود نوجوانان پیش برود، ارزش و تأثیر تربیتی آن بیشتر از اجرای برنامهای با کیفیت بالا اما توسط بزرگترهاست. بنابراین، اصل راهبردی ما، تمرکز بر خودجوش بودن و محوریت دانشآموزان در تمام مراحل اجرای برنامههاست.
وی درباره پیشینه این طرح گفت: طرح «شاگرد کلاس حسینم» از اواخر دهه 1390 بهصورت محدود در یکی از محلهها آغاز شد. اما فعالیت رسمی آن از سال 1401 در منطقه تهرانپارس کلید خورد و کلاسهای آموزشی آن در فرهنگسرای اشراق برگزار شد. در سال 1402، این طرح گسترهی بیشتری یافت و منطقه 4 تهران را پوشش داد. در این مرحله، دورههای آموزشی در امامزاده پنجتن لویزان برگزار شد. در سال 1403، طرح بهصورت کاملاً مردمی در سطح شهر تهران گسترش یافت و آموزشها در محل امامزاده صالح (ع) تجریش برگزار گردید. اما نقطه عطف طرح، در سال 1404 رقم خورد؛ زمانی که با همکاری رسمی معاونت پرورشی و ادارهکل قرآن، عترت و نماز آموزشوپرورش شهر تهران، فعالیتها بهصورت مشارکتی و ساختاریافته دنبال شد. در همین راستا، در روز بیستم اردیبهشت 1404، همایشی با حضور حدود 450 نوجوان از 9 منطقه شهر تهران، ویژه دانشآموزان پسر دوره اول متوسطه، در حسینیه عشاقالحسین برگزار و نقطه عطفی در روند مردمیسازی تربیت دینی و هویتی در مدارس ثبت شد.
این کارشناس تربیتی درباره تأثیر طرح «شاگرد کلاس حسینم» گفت: در خصوص تأثیری که این طرح بر مخاطبان نوجوان داشته باید عرض کنم اگر تصور کنیم صرفاً با ایدهها و طرحهایی که طراحی میکنیم، بهصورت خودبهخود بر نوجوانان تأثیر میگذاریم، در واقع دچار یک توهم هستیم. تأثیر واقعی زمانی شکل میگیرد که نوجوانان را نه بهعنوان مخاطب صرف، بلکه بهعنوان کنشگر و صاحب اثر به رسمیت بشناسیم. وقتی آنها را منشأ اثر بدانیم، آنگاه میتوان انتظار داشت که تغییرات واقعی و عمیق در آنان شکل بگیرد.در طرح «شاگرد کلاس حسینم» دقیقاً بهدنبال تحقق همین رویکرد هستیم. تلاش ما این بوده که هیئتها و فعالیتهای تربیتی، بهطور کامل توسط خود نوجوانان و با مدیریت، پیگیری و دغدغهمندی خودشان اجرا شود. وقتی نوجوان احساس کند که مسئولیت و اثرگذاری بر عهده خودش است، ارتباط عمیقتری با مسیر رشد و تربیت برقرار خواهد کرد و در نتیجه، این فرایند تأثیرگذارتر و ماندگارتر خواهد بود.
خاکی افزود: برنامه ما برای آینده این نیست که طرح با شتاب زیاد گسترش پیدا کند. اولویت اصلی ما ارتقای کیفیت است نه گسترش کمّی. همه تلاش ما بر این است که سطح کیفی طرح روزبهروز بالاتر برود. البته بسته به شرایطی که در آینده پیش خواهد آمد، گسترش تدریجی و آرام طرح نیز در دستور کار قرار دارد؛ آنهم بهنحوی که اصالت کار، مردمیبودن و تربیتمحوری آن حفظ شود. خوشبختانه تا اینجا، مجموعههایی مانند معاونت پرورشی و اداره کل قرآن، عترت و نماز آموزشوپرورش شهر تهران، سازمان تبلیغات اسلامی و برخی نهادهای مردمی نظیر حسینیه عشاقالحسین، امامزاده پنجتن لویزان، فرهنگسرای اشراق و دیگر مجموعهها، همکاری خوبی با ما داشتهاند که جای تشکر دارد.
انتهایپیام/