پایه اصلی تدوین برنامه کاهش خطر در کلانشهر تهران
اقتصاد ایران: رئیس سازمان مدیریت بحران تهران بر ضرورت محاسبه ریسک بهعنوان پایه تدوین برنامههای مدیریت بحران و کاهش خطر در این کلانشهر تأکید کرد.
به گزارش خبرگزاری مهر، علی نصیری، رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران کلانشهر تهران با تأکید بر ضرورت انجام محاسبات ریسک بهعنوان مبنای تدوین اسناد سهگانه مدیریت بحران و بهویژه برنامه کاهش خطر، به معرفی روش ارزیابی ریسک بهکار گرفتهشده در تدوین این برنامه در کلانشهر تهران پرداخت.
وی به رویکرد نوین NRI (شاخص ملی کاهش ریسک ایالات متحده آمریکا) اشاره کرد و ساخت پلتفرم بومی برای ارزیابی ریسک در مقیاس محلی را اقدامی نوآورانه دانست.
نصیری تصویب سه برنامه کلیدی مدیریت بحران تهران را گامی مهم در نهادینهسازی رویکرد پیشگیری بهجای مداخله عنوان کرد و بر لزوم وجود زمینه قانونی و همپیوندی نهادی در اجرای آنها تأکید کرد.
ابراهیم حقشناس، دانشیار پژوهشگاه بینالمللی مهندسی زلزله و زلزلهشناسی با ارائه تعریفی علمی از زمینلغزش، به پیامدهای آن برای کلانشهر تهران اشاره و تأثیرات بالقوه این مخاطره زمینزاد بر زیرساختها و سکونتگاههای شهری را تشریح کرد.
وی تحلیل دقیق این پدیده را در برنامهریزی شهری و کاهش خطر ضروری دانست و با اشاره به اهمیت تهیه نقشههای خطر، به مدلسازی و پهنهبندی ریسک زمینلغزش با استفاده از مدل NRI و در هماهنگی با سایر مخاطرات اولویتدار پرداخت.
امیر شمشکی، سرپرست دفتر بررسی مخاطرات سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، به بررسی «مدلسازی ریسک فرونشست» بهعنوان مخاطرهای مداوم و متفاوت از رخدادهای ناگهانی مانند زلزله پرداخت.
وی با اشاره به دشواریهای ارزیابی این مخاطره به دلیل معنادار نبودن تعداد رخدادها، چالشهای بینالمللی در تهیه نقشههای خطر و محاسبه ریسک فرونشست را مطرح کرد.
شمشکی تفاوتهای بنیادین این پدیده با سایر مخاطرات را از عوامل دشواری بهکارگیری روششناسی NRI دانست، بااینحال محاسبه ریسک فرونشست با استفاده از شاخصهای ترکیبی برگرفته از مطالعات نظری و تجربی، همراستا با سایر مخاطرات در این برنامه انجام شد.
علی درویشی بلورانی، استاد دانشگاه تهران، در سخنرانی خود به ارزیابی ریسک مخاطره طوفان گردوغبار با تمرکز بر طوفانهایی با منشأ انسانی پرداخت. وی با اشاره به تفاوتهای این پدیده با سایر مخاطرات مورد بررسی و چالشهای موجود در محاسبات ریسک بهویژه در حوزه تحلیل در معرضیتها، از تصمیمگیری برای اعمال تغییرات مبتکرانه در برآورد خسارات خبر داد. بهکارگیری هزینههای ناشی از نظافت و پاکسازی سازهها بهجای هزینه جایگزینی ساختمانها ازجمله این نوآوریها بود.
درویشی در پایان، شناخت دقیق ریسک طوفان گردوغبار را شرط لازم برای برنامهریزی مؤثر در کاهش اثرات آن و افزایش تابآوری شهری دانست.
در پایان اسماعیل سلیمی، معاون پیشگیری و کاهش خطر سازمان پیشگیری و مدیریت بحران تهران، با تأکید بر اهمیت همآفرینی فرارشتهای در ارزیابی ریسک، پنج گام اساسی را بهعنوان مسیر حرکت رو به جلو در کاهش خطر حوادث برشمرد. این پنج اقدام شامل شناخت نوع اقدام، اولویتبندی اقدامات و تخصیص اعتبارات با تأکید بر ضرورت مشارکت میانبخشی با توجه به پیچیدگیهای اجتماعی و فنی، تبیین ابزارهای پیشگیری، تبیین ابزارهای کاهش خطر، ارزیابی اثربخشی سیاستهای گذشته و در حال اجرا بود.
وی این گامها را برای درس گرفتن از تجربیات پیشین و پرهیز از تکرار خطاها در مسیر ارتقا تابآوری شهری ضروری دانست.
قابل ذکر است تدوین سه برنامه جامع مدیریت بحران کلانشهر تهران شامل «برنامه کاهش خطر حوادث و سوانح»، «برنامه آمادگی و پاسخ» و «برنامه بازسازی و باز توانی»، بههمراه «برنامه مدیریت خطر مناطق ۲۲ گانه شهر تهران» به پژوهشکده سوانح طبیعی واگذار شده است.
در این نشست، بخشی از دستاوردهای برنامه کاهش خطر ارائه شد و جزئیات کامل و نقشههای تهیهشده پس از انجام هماهنگیهای لازم، در رویدادی مستقل رونمایی خواهد شد.