خبرگزاری مهر- گروه استان‌ها: تپه باستانی کنار صندل جیرفت، نگینی درخشان است که با کشف گنجینه‌ای عظیم از آثار هنری و اشیای ارزشمند، توجه جهانیان را به خود جلب کرده است.

این تپه باستانی که در نزدیکی روستای کنار صندل در شهرستان جیرفت واقع شده است، به عنوان یکی از مهم‌ترین سایت‌های باستان‌شناسی ایران شناخته می‌شود و رازهای بسیاری از تمدن کهن این منطقه را در خود نهفته دارد.

تاریخچه تپه باستانی کنار صندل به هزاره سوم پیش از میلاد برمی‌گردد و کاوش‌های باستان‌شناسی نشان می‌دهد که این منطقه در گذشته یکی از مراکز مهم تمدنی بوده و مردمان آن به کشاورزی، دامداری و صنایع دستی مشغول بوده‌اند.

اقدام دهیار برای تخریب محوطه تاریخی کنار صندل

متأسفانه این محوطه تاریخی به دلیل اهمیت تاریخ زیاد و کشف آثار باارزش تاریخی همواره مورد هجوم حفاران غیر مجاز میراث فرهنگی قرار گرفته است، سودجویانی که به بهانه یافتن آثار تاریخی با ارزش اقدام به حفاری در نقاط مختلف این محوطه و تخریب بخش‌هایی از آن کرده اند.

اما این بار در اقدامی تعجب برانگیز نه تنها حفاران غیر مجاز، بلکه دهیار روستای کنار صندل به بهانه احداث یک ورزشگاه اقدام به تخریب بخشی از این محوطه تاریخی با ارزش نموده است.

اقدامی که به گفته مسئولین مربوطه برای بار دوم صورت گرفته است و چندی پیش نیز این دهیار اقدام به تسطیح و تخریب بخش‌هایی از این محوطه تاریخی کرده بود که حکم جلب وی توسط دستگاه قضائی صادر، اما با وساطت فرماندار سابق اجرایی نشده بود.

این اقدام دهیار روستای کنار صندل در حالی صورت گرفته است که وی مدعی است که کار غیر قانونی انجام نداده و برای آغاز عملیات احداث این ورزشگاه مصوبه دارد و براساس این مصوبه اقدام کرده است.

احداث ورزشگاه بر روی محوطه تاریخی ۵ هزار ساله

آنگونه که مسئول پایگاه میراث ملی میراث فرهنگی جیرفت می‌گوید: چندین بار به این دهیار تذکر داده شده که عرصه محوطه باستانی کنار صندل محل احداث ورزشگاه نیست، اما او هر بار پاسخ داده بوده که میراث در اینجا کاری نکرده و فعالیتی ندارد.

قادر شیروانی، با بیان اینکه دهیار کنار صندل برای احداث این ورزشگاه به مصوبه‌ای استناد می‌کند که به تأیید شورای فنی میراث فرهنگی نرسیده می‌افزاید: این مصوبه بدون حضور نماینده میراث فرهنگی اخذ و به صراحت اعلام شده که نماینده میراث فرهنگی در جلسه مربوط به مصوبه مذکور حضور نداشته است.

وی ادامه می‌دهد: دهیار کنار صندل علاوه بر تخریب برای احداث ورزشگاه، در حال تعریض جاده روستا بوده و این در حالیست که باید از کمربندی استفاده شود.

شیروانی، می‌گوید: برای همین قسمت که در حال تخریب است تا ورزشگاه بسازند یک بار دیگر حکم قضائی گرفته و حکم جلب دهیار نیز صادر شده، اما با وساطت فرماندار سابق حکم جلب اجرا نشد.

عدم استعلام از میراث فرهنگی کرمان

محسن موحدی، معاون سابق میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمان نیز در گفتگو با مهر با بیان اینکه باید قبل از احداث این ورزشگاه در محوطه تاریخی کنار صندل از میراث فرهنگی کرمان استعلام گرفته می‌شد می‌گوید: تا همین ۱۰ روز قبل که بنده هنوز مسئولیت داشتم هیچ گونه استعلامی در این مورد از میراث فرهنگی کرمان صورت نگرفته بود و قطعاً اگر این استعلام صورت می‌گرفت کارشناس میراث فرهنگی با حضور در منطقه اجازه اجرای این پروژه را نمی‌داد و یا پیشنهاد می‌داد در مکان دیگری اجرا شود.

وی با بیان اینکه محوطه تاریخی کنار صندل جیرفت دارای اهمیت زیادی است و پرونده آن به گونه‌ای است که می‌تواند ثبت جهانی شود می‌افزاید: این محوطه تاریخی آنقدر با ارزش است که نه تنها عرصه آن، بلکه حریم و تمام محوطه اطراف آن باید حفظ و حفاظت شود.

وی تصریح کرد: ما در طرح‌های شهری و روستایی این را لحاظ کرده ایم که محوطه‌هایی که ارزش میراثی دارند باید حفظ شود و هر اقدام عمرانی در آنها با استعلام میراث فرهنگی انجام شود.

موحدی، معتقد است: در طی سال‌های گذشته به قدری ارزش و اهمیت محوطه تاریخی کنار صندل معرفی شده است که اگر بگوییم هیچکدام از مسئولین محلی از اهمیت و ارزش تاریخی آن اطلاع نداشته و توجیح نیستند غیر منطقی است.

لزوم تهیه و تصویب طرح جامع ضوابط محوطه تاریخ کنار صندل جیرفت

معاون سابق میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمان می‌گوید: خوشبختانه اکنون روند اجرای این پروژه متوقف شده و باید مشخص شود چگونه بدون اطلاع میراث فرهنگی این کار شروع شده است.

وی ادامه می‌دهد: باید یک طرح کلی و جامع برای حفظ ضوابط این محوطه تاریخی با حضور دستگاه‌های مختلف تهیه و مصوب شود و فعالیت‌های عمرانی در قالب آن طرح مصوب صورت گیرد.

موحدی، می‌افزاید: باید برای روستاهایی که دارای محوطه‌های تاریخی هستند دهیارانی انتخاب شوند که با ارزش‌های تاریخی و میراث فرهنگی منطقه آشنا و با سازمان میراث تعامل و همکاری مثبتی داشته باشند.