به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، سفر اخیر الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور آذربایجان به جمهوری خلق چین با امضای مجموعه‌ای از توافق‌نامه‌های جدید همراه بود که نمادی از تعمیق روابط دو کشور تلقی می‌شود. تمرکز چندین توافق بر همکاری در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر، گامی رو به جلو در تلاش‌های آذربایجان برای افزایش تولید انرژی پاک و همزمان تقویت روابط با پکن محسوب می‌شود.

پروژه‌های خورشیدی و بادی در کانون توافقات

یکی از توافقات مهم در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر، مشارکت سرمایه‌گذاری میان وزارت انرژی آذربایجان و شرکت "یونیورسال سولار آذربایجان ال‌ال‌سی" برای ساخت یک نیروگاه خورشیدی 100 مگاواتی در قوبوستان است که قرار است در سال 2026 به بهره‌برداری برسد. 

توافق‌نامه‌های اجرایی دیگری نیز برای احداث یک نیروگاه خورشیدی شناور 100 مگاواتی با ذخیره‌سازی باتری 30 مگاواتی در دریاچه بویوکشور با شرکت "سرمایه‌گذاری خارجی داتانگ چین" و یک نیروگاه خورشیدی 160 مگاواتی با شرکت "سوکار گرین ال‌ال‌سی" و "پاورچاینا ریسورسز لیمیتد" به امضا رسید که پیش‌بینی می‌شود در سال 2028 راه‌اندازی شوند. 

همچنین، یک یادداشت تفاهم میان وزارت انرژی آذربایجان، "سوکار گرین ال‌ال‌سی"، "داتانگ چین" و "پاورچاینا" برای یک پروژه مجزای بادی فراساحلی دو گیگاواتی و یادداشت تفاهم دیگری با "موسسه برنامه‌ریزی و مهندسی برق چین" با تمرکز بر برنامه‌ریزی سیستم برق و یکپارچه‌سازی انرژی‌های تجدیدپذیر در شبکه پس از سال 2028 امضا شد. 

این توافقات نشان‌دهنده تعهد دوجانبه قوی به توسعه بلندمدت انرژی سبز و کاهش کربن است.

مزایای اقتصادی و استراتژیک همکاری با چین برای باکو

همکاری آذربایجان با چین در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر، مزایای اقتصادی و استراتژیک قابل توجهی برای باکو به ارمغان می‌آورد. 

از نظر اقتصادی، همکاری با پکن امکان اجرای مقرون‌به‌صرفه پروژه‌های انرژی تجدیدپذیر را فراهم می‌کند. گسترش سریع چین در تولید انرژی پاک منجر به کاهش 50 درصدی هزینه‌های ماژول‌های خورشیدی فتوولتائیک شده و فناوری‌های بادی خشکی و فراساحلی آن 40 تا 70 درصد ارزان‌تر از سایر بازارهای آسیا-اقیانوسیه است.

این هزینه‌های پایین‌تر، تسریع گذار سبز آذربایجان را از نظر مالی امکان‌پذیرتر کرده و امکان گسترش سریع ظرفیت خورشیدی و بادی با هزینه سرمایه‌ای کمتر را فراهم می‌آورد.

افزایش تولید داخلی انرژی پاک و آزادسازی گاز برای صادرات

اجرای این توافقات به آذربایجان کمک می‌کند تا تولید داخلی انرژی تجدیدپذیر خود را افزایش داده و گاز طبیعی بیشتری را برای صادرات آزاد کند. 

به عنوان مثال، انتظار می‌رود پروژه نیروگاه خورشیدی در گوبوستان که با مشارکت "یونیورسال انرژی" توسعه می‌یابد، سالانه حدود 180 میلیون کیلووات ساعت برق تولید کرده و 39 میلیون متر مکعب گاز طبیعی صرفه‌جویی کند.

این ذخیره گاز طبیعی می‌تواند به بازارهای اروپایی هدایت شده و درآمدهای صادراتی آذربایجان را افزایش داده و به رشد اقتصادی پایدار کمک کند.

علاوه بر این، تحقق این توافقات فرصت‌های شغلی جدیدی در آذربایجان ایجاد خواهد کرد. فراتر از بعد اقتصادی، این پروژه‌ها همچنین به کاهش انتشار کربن، کاهش تخریب محیط زیست و ارتقای بهبود سلامت عمومی در درازمدت کمک خواهند کرد.

هم‌سویی با اهداف ملی و ارتقای جایگاه بین‌المللی

در حوزه منافع استراتژیک، همکاری آذربایجان با چین با اهداف ملی انرژی تجدیدپذیر این کشور کاملاً همسو است.

آذربایجان قصد دارد تا سال 2030 ظرفیت تولید برق نصب شده خود را تقریباً دو برابر کرده و به 6.5 گیگاوات انرژی ترکیبی خورشیدی، بادی و برق‌آبی دست یابد، به طوری که انرژی‌های تجدیدپذیر حداقل 30 درصد از ترکیب انرژی کشور را تشکیل دهند. انتظار می‌رود اجرای توافقات با چین به طور قابل توجهی به دستیابی به این اهداف و پیشبرد گذار انرژی سبز آذربایجان کمک کند.

علاوه بر حمایت از دستیابی به اهداف ملی انرژی، تعمیق روابط با چین به تلاش‌های گسترده‌تر آذربایجان برای تغییر موقعیت خود از یک صادرکننده سنتی هیدروکربن به یک کشور نوظهور متعهد به گذار سبز نیز کمک می‌کند.

این امر به ویژه با توجه به نقش آذربایجان به عنوان میزبان COP29 در سال 2024 اهمیت دارد، که بستر ارزشمندی برای ارتقای جایگاه بین‌المللی این کشور به عنوان یک کشور آینده‌نگر و متمرکز بر انرژی پاک فراهم کرد. 

در این زمینه، گسترش همکاری انرژی با چین همچنین جاه‌طلبی آذربایجان برای معرفی خود به عنوان یک بازیگر فعال و متمرکز بر پایداری در گذار جهانی انرژی را تقویت می‌کند.

آذربایجان در مسیر تبدیل شدن به قطب انرژی سبز قفقاز جنوبی

آذربایجان می‌کوشد با افزایش تولید انرژی تجدیدپذیر و صادرات برق سبز به بازارهای اروپایی، موقعیت خود را به عنوان یک قطب انرژی سبز در قفقاز جنوبی تقویت کند. 

توافقات مربوط به توسعه مزارع خورشیدی و بادی و همکاری با چین در زمینه یکپارچه‌سازی شبکه و برنامه‌ریزی سیستم انتقال برای اطمینان از انتقال کارآمد تولید انرژی تجدیدپذیر افزایش‌یافته به بازارهای داخلی و صادراتی ضروری است. 

گسترش زیرساخت‌های انرژی تجدیدپذیر آذربایجان با توافقات سه‌جانبه و چندجانبه این کشور با قزاقستان و ازبکستان برای صادرات مشترک برق سبز به اروپا همسو است. این ابتکارات نه تنها از صادرات برق حمایت می‌کنند، بلکه فرصتی استراتژیک برای آذربایجان فراهم می‌آورند تا نقش خود را به عنوان یک کشور ترانزیتی کلیدی در تحقق کریدور انرژی سبز که آسیای مرکزی، قفقاز جنوبی و اروپا را به هم متصل می‌کند، افزایش دهد.

چالش‌ها و فرصت‌های پیش رو در همکاری با پکن

در حالی که همکاری با چین مزایای اقتصادی و استراتژیک ارزشمندی به همراه دارد، ملاحظاتی را نیز برای استراتژی انرژی تجدیدپذیر آذربایجان مطرح می‌کند.

با پیگیری هدف افزایش ظرفیت انرژی تجدیدپذیر، واردات فناوری‌های خورشیدی و بادی از چین ممکن است بر فرصت‌های مشارکت صنایع محلی تأثیر بگذارد، اگر آذربایجان بخواهد توانایی‌های تولید داخلی را نیز توسعه داده و منافع اقتصادی حاصل از توسعه انرژی تجدیدپذیر را به حداکثر برساند.

با عملیاتی شدن این سیستم‌های پیشرفته خورشیدی، بادی و ذخیره‌سازی، آذربایجان ممکن است نیاز به توسعه استراتژی‌هایی برای مدیریت روابط نگهداری بلندمدت و الزامات تخصص فنی در طول عمر چند دهه‌ای این دارایی‌ها داشته باشد.

این ملاحظه به ویژه برای فناوری‌های نوآورانه مانند تأسیسات خورشیدی شناور و بادی فراساحلی در دریای خزر، که دانش و تجهیزات تخصصی برای عملیات مداوم آنها اهمیت خواهد داشت، مرتبط است.

در این زمینه، در حالی که توافقات فعلی پیشاپیش منافع اقتصادی و استراتژیک قابل توجهی برای آذربایجان فراهم می‌کند، فرصت‌های بیشتری برای تعمیق و گسترش مزایای همکاری با چین باقی است.

ابتکاراتی مانند سازماندهی برنامه‌های آموزشی جامع، تسهیل انتقال مهارت‌ها و ایجاد مراکز تحقیقاتی مشترک برای تطبیق فناوری‌ها با شرایط محلی می‌تواند به طور قابل توجهی به منافع بلندمدت کمک کند. گسترش همکاری فراتر از اجرای پروژه و شامل تولید قطعات و توسعه زنجیره تأمین محلی ممکن است اثرات چند برابری مهمی ایجاد کند. 

این اقدامات نه تنها فرصت‌های شغلی جدید ایجاد کرده و تخصص محلی را تقویت می‌کند، بلکه از تنوع اقتصادی گسترده‌تر نیز حمایت کرده و تضمین می‌کند که توسعه انرژی تجدیدپذیر به طور معناداری به اهداف توسعه ملی بلندمدت آذربایجان کمک می‌کند. با این حال، به نظر می‌رسد در این میان، نفوذ چین در قفقاز جنوبی در زمانی که منطقه به دنبال شرکای بین‌المللی فراتر از روسیه است، افزایش یافته است.

انتهای پیام/