خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها - صمیم ارزانی: ساحل نقره‌ای جزیره هرمز، یکی از بی‌نظیرترین جلوه‌های طبیعت در جنوب ایران است؛ سواحلی که با درخشش ذرات میکروسکوپی نقره‌ای در خاک، جلوه‌ای جادویی و رؤیایی پدید آورده‌اند. اما متأسفانه در سال‌های اخیر، برداشت غیرمجاز از خاک این ساحل به بهانه‌های تجاری، تهدیدی جدی برای زیست‌بوم منطقه و میراث طبیعی آن به شمار می‌رود. چنین اقداماتی نه‌تنها به تخریب مستقیم چهره طبیعی جزیره می‌انجامند، بلکه فرصت‌های توسعه گردشگری پایدار و علمی را نیز به خطر می‌اندازند.

در این میان، ثبت ملی و سپس جهانی ژئوپارک هرمز، گامی بلند در مسیر حفاظت از این منابع ارزشمند و توسعه گردشگری پایدار در استان هرمزگان است. این رویداد نه تنها افتخاری ملی محسوب می‌شود، بلکه بستری جهانی برای معرفی گنجینه‌های طبیعی، زمین‌شناسی و فرهنگی هرمز فراهم می‌سازد. جزیره هرمز، با خاک‌های رنگارنگ، ساختارهای منحصربه‌فرد زمین‌شناسی و فرهنگ بومی خود، اکنون به عنوان یکی از مقاصد رسمی در شبکه ژئوپارک‌های یونسکو شناخته می‌شود.

این ثبت جهانی، نگاه تازه‌ای به حفاظت از منابع طبیعی و میراث زمین‌شناختی می‌طلبد؛ از جمله جلوگیری از آسیب‌هایی چون برداشت خاک سواحل نقره‌ای. اگر حفاظت از این جواهرات طبیعی با مشارکت فعال جامعه محلی و سیاست‌گذاری هوشمندانه همراه شود، هرمزگان می‌تواند نه‌تنها به قطب گردشگری ژئوپارکی ایران، بلکه به الگویی موفق در توسعه پایدار در سطح جهانی بدل شود.

هرمز یکی از مقاصد برتر گردشگری در منطقه خلیج فارس است

محمد بنده، بخشدار جزیره هرمز، در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با تأکید بر اهمیت مدیریت گردشگری در این جزیره کوچک اما مهم، اعلام کرد: امروز هرمز نه تنها در سطح ملی بلکه در مقیاس منطقه‌ای به عنوان یکی از مقاصد برجسته گردشگری شناخته می‌شود.

میزبانی از بیش از ۳۰ هزار گردشگر در نوروز

وی افزود: در نوروز امسال، بیش از ۳۰ هزار گردشگر از سراسر کشور و حتی کشورهای حاشیه خلیج‌فارس از جمله امارات، به جزیره هرمز سفر کردند.

بخشدار هرمز با اشاره به اینکه این استقبال گسترده بدون برنامه‌ریزی می‌توانست باعث بحران زیست‌محیطی شود، افزود: بیش از ۱۰ روز به‌صورت مستمر، گشت‌های مشترکی با مشارکت نیروهای محیط زیست، منابع طبیعی، شهرداری، نیروی انتظامی، قوه قضائیه و بخشداری برگزار شد تا نظم، امنیت و حفاظت از طبیعت جزیره تضمین شود.

ماجرای ساحل نقره‌ای چه بود؟

وی اظهار داشت: جزیره هرمز حدود ۶۰۰ میلیون سال پیش بر اثر فعالیت‌های آتشفشانی به‌وجود آمده، سپس به زیر دریا رفته و دوباره از دل آب‌ها سر برآورده است. در واقع، هرمز دو بار شکل‌گیری زمین‌شناختی را تجربه کرده است.

محمد بنده با اشاره به ترکیب خاک هرمز افزود: خاک این جزیره دارای ارزش مادی یا صنعتی خاصی نیست، بلکه زیبایی آن تنها در محل خود قابل مشاهده است. این خاک در نتیجه جزر و مد و حرکت جریان‌های دریایی شکل می‌گیرد؛ بادهای محلی باعث مواج شدن دریا شده و خاک‌های نقره‌ای رنگ که دارای آهن هستند از زیر دریا به سطح می‌آیند. این خاک‌ها در برخی روزها در سطح دیده می‌شوند و گاهی نیز ناپدید می‌شوند؛ به همین دلیل برخی تصور می‌کنند که خاک از جزیره خارج شده است.

بخشدار هرمز ادامه داد: جریان‌های آبی پیرامون جزیره در شکل‌دهی به رنگ و ساختار ساحل تأثیرگذارند و باعث جابه‌جایی مواد آهنی موجود در خاک می‌شوند.

توقف برداشت خاک سرخ با دستور مقام معظم رهبری

بنده درباره ادعای برداشت هزاران تُن خاک رنگی از جزیره هرمز طی سال‌های گذشته، گفت: این موضوع مربوط به پیش از سال ۱۳۹۵ است؛ پس از آن و با دستور مقام معظم رهبری، هرگونه برداشت خاک در جزیره متوقف شده است و امروز مردم بومی خاک جزیره را مانند ناموس خود می‌دانند؛ اگر حتی یک نفر بخواهد از روی غفلت یا فریب، خاکی را از جزیره خارج کند، با اطلاع‌رسانی ساکنان، بلافاصله توسط نیروهای انتظامی یا نیروهای منابع طبیعی متوقف می‌شود.

او افزود: با ایجاد گلوگاه‌های کنترل در مبادی ورودی و خروجی بنادر، هرگونه خروج خاک یا سنگ از جزیره تحت نظارت کامل است. حتی در موارد معدودی که خاک یا سنگی به‌اشتباه خارج شده، پس از پیگیری بازگردانده شده است.

ساماندهی کمپ‌ها و زباله‌ها گامی در جهت حفاظت محیطی

بخشدار هرمز یکی از معضلات اصلی گردشگری در جزیره را زباله‌های رها شده و کمپ‌های غیرمجاز در دل کوه‌های رنگی دانست و گفت: دو مکان مشخص برای کمپ‌های شبانه گردشگران تعیین کرده‌ایم؛ همچنین گشت‌های شیفتی در این مناطق انجام می‌شود؛ برای نوروز امسال با امکانات محدود انسانی، نیروهای شهرداری با نهایت تلاش توانستند چهره جزیره را مدیریت کنند.

وی با اشاره به اینکه شهرداری هرمز تنها با ۸ تا ۱۰ نیرو فعالیت می‌کند، گفت: با توجه به حجم بالای مسافران، طبیعتاً باید برنامه‌ریزی گسترده‌تری برای پاییز و زمستان آینده صورت گیرد، به‌ویژه در حوزه تفکیک زباله، تأمین سطل‌های زباله و استخدام نیروهای بیشتر.

پتانسیل جهانی شدن هرمز

بنده در ادامه درباره پیگیری ثبت جهانی جزیره هرمز نیز گفت: با مدیرکل میراث فرهنگی استان هرمزگان در این خصوص جلساتی داشته‌ایم؛ هرمز از نظر زمین‌شناسی، طبیعی، فرهنگی و گردشگری شایستگی کامل برای ثبت جهانی را دارد. این موضوع نه تنها افتخاری برای هرمز بلکه برای کل کشور خواهد بود.

وی افزود: در حال حاضر برخی رقبا در منطقه از رشد سریع گردشگری هرمز احساس نگرانی می‌کنند، اما هدف ما ارتقای استان و کشور است و در حوزه گردشگری به دنبال رقابت سالم هستیم.

رشد گردشگری خارجی و تغییر سبک سفر به هرمز

بخشدار هرمز گفت: سفر گردشگران از کشورهایی مانند امارات به هرمز افزایش چشم‌گیری داشته است و به دلیل هزینه‌های بالای سفر در کشورهای منطقه و کاهش ارزش ریال، بسیاری از گردشگران منطقه، هرمز را مقصد سفر نوروزی خود قرار دادند. این مسأله تأییدی بر ظرفیت‌های بین‌المللی جزیره است.

از روزهای بدون نان و آب تا خودکفایی خدماتی

بنده با یادآوری شرایط سخت چهار سال پیش گفت: آن روزها حتی آب و نان مورد نیاز مردم از بندرعباس تأمین می‌شد، اما امروز، با همت مسئولان و مردم، جزیره به سطحی از خودکفایی رسیده است. با وجود کمبود امکانات، اهالی جزیره و پرسنل خدماتی عملکرد قابل‌تقدیری داشته‌اند.

بخشدار گفت: برای رسیدن به توسعه پایدار و حفظ زیبایی‌های منحصر به‌فرد هرمز، نیازمند همکاری رسانه‌ها، گردشگران، دولت و مردم هستیم. هدف نهایی ما، ثبت جهانی هرمز و تبدیل آن به الگویی برای توسعه پایدار جزایر جنوبی کشور است.