به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، در آموزه‌های دینی، ارتباطی عمیق و نمادین میان کعبه به عنوان خانه خدا و مقام امامت برقرار شده است.

همان‌گونه که کعبه، قبله‌گاه مسلمانان و نشانه‌ای از وحدانیت پروردگار است، امام معصوم نیز محور هدایت الهی و مظهر ولایت خداوند در زمین محسوب می‌شود و اگر مسلمانان بر محور امام اجماع می‌کردند، اختلافی در مذهب ایجاد نمی‌شد، همچنان که حضرت زهرا سلام الله علیها فرمود «لَوْ تَرَكُوا الْحَقَّ عَلَى أَهْلِهِ وَ اتَّبَعُوا عِتْرَةَ نَبِیِّهِ لَمَا اخْتَلَفَ فِی اللَّهِ تَعَالَى اثْنَانِ وَ لَوَرِثَهَا سَلَفٌ عَنْ سَلَفٍ وَ خَلَفٌ بَعْدَ خَلَفٍ حَتَّى یَقُومَ قَائِمُنَا التَّاسِعُ مِنْ وُلْدِ الْحُسَیْن‏»؛ یعنی «اگر حق را به اهلش واگذار و از عترت پیامبرشان پیروی می‌کردند، در مورد خداوند تعالی دو نفر اختلاف نمی‌کردند و این میراث (امامت) از نسلی به نسل دیگر و از خلفی به خلف دیگر به ارث می‌رسید تا قائم ما، نهمین فرزند حسین، قیام کند.» (کفایةالأثر، ص199)

کعبه تمثیلی از امام

از این منظر، در مکتب تشیع، طواف حول کعبه فقط یک عبادت ظاهری نیست، بلکه نمادی از چرخیدن امت حول محور امامت است؛ همان‌گونه که زمین به دور خورشید می‌چرخد، قلب‌های مؤمنان نیز باید گرد ولایت امام بگردد. 

امام؛ کعبه‌ای است که به سوی او می‌روند. فردی به نام "محمود بن لَبید" در روزهای اولیه‌ی رحلت رسول خدا صلی الله علیه و آله نزد حضرت زهرا سلام الله علیها آمد و پرسید: «یَا سَیدَتِی فَمَا بَالُهُ قَعَدَ عَنْ حَقِّهِ؟ یعنی ای بانوی من! پس چرا او [امام علی] از حق خود کناره گرفت؟ حضرت فاطمه سلام الله علیها در پاسخ فرمود پدر بزرگوارشان به ایشان گفته بود «مَثَلُ الْإِمَامِ مَثَلُ الْکَعْبَةِ، إِذْ تُؤْتَى وَ لَا تَأْتِی» یعنی مثال امام، مانند کعبه است که به سوی او می‌روند، اما او به سوی کسی نمی‌آید. (کشف‌الغمه، ج1، ص96)

این حدیث به روشنی بیان می‌کند که مقام امامت، همچون کعبه، مرکز جذب دلهاست و مردم باید به سوی او روی آورند، نه اینکه او به دنبال مقام و قدرت دنیوی باشد. امام علی علیه‌السلام نیز با وجود حق مسلّم خلافت، برای حفظ وحدت اسلامی و جلوگیری از فتنه، از درگیری‌های بی‌ثمر پرهیز کرد، چرا که امام، مانند کعبه، جایگاهش والاست و نیازی به اثبات خود ندارد.  کعبه، خانه خداست و امام، خلیفه خدا بر زمین؛ هر دو محور اطاعت و عبادت‌اند.  

حج کامل در گروی لقای امام

اما ارتباط کعبه و امامت تنها به تشبیه محدود نمی‌شود، بلکه در مناسک حج نیز این پیوند نمایان است. امام باقر علیه‌السلام می‌فرماید: «تَمَامُ الْحَجِّ لِقَاءُ الْإِمَام» یعنی کامل شدن حج، به دیدار امام است.(عیون‌اخبار الرضا(ع)، ج2، ص262) این روایت بیانگر آن است که حج واقعی، تنها طواف حول خانه خدا نیست، بلکه اقرار به ولایت امام معصوم است. همان‌گونه که کعبه، قبله جسمانی مسلمانان است، امام نیز قبله روحانی آنان است و حج بدون شناخت امام، ناقص است. این پیوستگیِ‌بین حج با ولایت را در روایات متعددی می‌بینیم، همچنان که ابوحمزه ثمالی از امام محمد باقر علیه‌السلام نقل می‌کند. اسلام بر پنج چیز بنا نهاده شده است: نماز، زکات، حج، روزه و ولایت و به هیچ چیزی به اندازه ولایت ندا داده نشده است؛ بُنِیَ الْإِسْلَامُ عَلَى خَمْسٍ الصَّلَاةِ وَ الزَّكَاةِ وَ الْحَجِ‏ وَ الصَّوْمِ‏ وَ الْوَلَایَةِ وَ لَمْ تُنَادَ بِشَیْ‏ءٍ مَا نُودِیَ بِالْوَلَایَة. (الکافی، ج2، ص18)

بنابراین کعبه و امامت، دو حلقه به هم‌پیوسته در زنجیره توحید هستند.کعبه، نماد عبادت خالصانه است و امام، نماد اطاعت خالصانه. همان‌گونه که مسلمانان در حج، گرد کعبه می‌چرخند، در زندگی نیز باید گرد ولایت امام بگردند. حج کامل آن است که زائر، علاوه بر زیارت خانه خدا، امام زمان خویش را بشناسد، به او اقتدا کند و مهم‌تر از آن، کعبه را تمرینی برای پیوستن به امام، گرد آمدن به دور امام، تجدید میثاق با او و نیز اطاعت و تبعیت از مقام امام بداند.

انتهای‌پیام/