به گزارش خبرنگار مهر سه راه امین حضور، در منطقه ۱۲ تهران، یکی از قدیمی‌ترین و پررفت و آمدترین نقاط شهر است که در تقاطع خیابان‌های امیرکبیر (چراغ‌برق قدیم) و ری واقع شده است. این منطقه تهران از دوران قاجاریه به نام امین حضور شناخته می‌شده است. به دلیل نزدیکی این مرکز به بازار بزرگ تهران و دروازه‌های شهر همواره مرکزی برای داد و ستد کسبه با مردم بوده است.

این منطقه که از قدیم الایام بورس لوازم خانگی است اما این روزها به دلیل راه اندازی شهرهای فروش لوازم خانگی و مال‌ها وضعیت به سامانی ندارد. مدتی است که کسبه‌های این منطقه با خبرگزاری مهر در تماس هستند و مشکلاتشان را مطرح می‌کنند به همین دلیل برای بررسی بیشتر به همین بهانه به سراغ کسبه این بازار رفتیم تا حال هوای این روزهای آنها را جویا شویم و گزارشی از وضعیت موجود را به اطلاع مخاطبین خود برسانیم.

مگر کسی این روزها پولی برای خرید دارد؟

در دسترسی به این بازار متوجه محدودیت‌های ترافیکی زیاد و بسته شدن تعدادی از مسیرهای دسترسی به این بازر شدم. بخش از مسیر دسترسی را به وسیله یک موتور سیکلت طی کردم. به راکب موتور سیکلت گفتم قصد رفتن با زار امین حضور را دارم. لبخندی زد و گفت: مگر کسی این روزها پولی برای خرید دارد؟

در جواب او گفتم که قصد تهیه یک گزارش را دارم. پس از کمی صحبت در خصوص قیمت کرایه به راه افتادیم.

وقتی به این منطقه رسیدم تمام مغازه‌ها فعال و آماده ارائه خدمات بودند. اما مشتریان بسیار اندکی در بازار حضور داشتند و کسبه بیرون مغازه‌ها مشغول به صحبت با هم بودند.

تعدادی عکس از حال و هوای بازار تهیه کردم. عده‌ای از کسبه با نگرانی نظاره گر این کار بودند. وجود برخی کالاهای قاچاق در فروشگاه‌ها باعث ایجاد نگرانی برای کسبه شده بود.

شروع به پایش در بازار کردم و به سراغ چند فروشگاه معتبر رفتم تا گزارش خود را آغاز کنم.

مردم از کل ایران به بازر امین حضور می‌آمدند

سید محمود حق گو از کسبه بازار امین حضور کلام خود را اینگونه شروع می‌کند: من از سال ۵۷ در این حوزه فعال هستم. آن زمان اینجا انگشت شمار مغازه لوازم خانگی وجود داشت و بیشتر کالای دست دوم می‌فروختند در سالهای بعدی به مرور فروشندگان لوازم دست دوم که در گاراژها فعال بودند این محل را ترک کردند و با تخریب و نوسازی گاراژه، آن فضاها تبدیل به پاساژهای شیک و به روز شدند.

با شناخته شدن بازار، مردم از کل ایران به بازار امین حضور مراجعه می‌کردند.حتی شرکت‌های تولید کننده محصولات خود رو برای پخش در کل کشور به فعالین این بازار می‌فروختند.

البته در حال حاضر این تمرکز در پخش محصولات از بین رفته است و خود شرکت‌ها به صورت مستقیم در شهرستانها اقدام به پخش می‌کنند.

وی در ادامه گفت: هایپر های لوازم خانگی به این بازار لطمه زیادی زده اند. اتحادیه لوازم خانگی، وزارت صمت و سازمان‌های دولتی باید برای حمایت از کسبه امین حضور اقدامات مؤثر انجام دهند و رونق ثابق را به این بازار برگردانند.

وی افزود نمی‌شود یک نفر ۵۰ یا ۶۰ سال از عمر خود را در این بازار صرف کند و واقعاً به مردم خدمت کند، اما در مقابل عده‌ای که پشتوانه بانکی دارند در دور افتاده‌ترین نقاط تهران اقدام به تأسیس هایپر کرده اند، کسب و کار افراد باسابقه سایر کسبه خرد را پایمال کنند.

چگونه آنها می‌توانند کالای خود را به کل ایران قسطی بفروشند، اما کسبه اینجا قادر به این کار نیستند. مگر یک فعال اقتصادی خصوصی چقدر سرمایه در اختیار دارد؟

آیا نظارتی روی قیمت‌های این هایپرها وجود دارد؟ آیا کسی می‌داند یک کالا را به چند برابر قیمت به مصرف کننده می‌فروشند؟

قبلاً کالاهای با کیفیتی در بازار ایران حضور داشتند

برادر بزرگ‌تر آقای حق گو که بیش از ۳۰ سال سابقه در این حوزه دارد، وارد بحث ما می‌شوند و می‌گویند: قبلاً کالاهای با کیفیت و مطلوبی در بازار حضور داشتند که با شروع تحریم‌ها از بازار ایران خارج شدند.

البته در سالهای گذشته تولید کنندگان ایرانی هم تلاش کرده اند تا سطح کیفی تولیدات خود را افزایش بدهند. متأسفانه تعدادی از نام‌های تجاری قدیمی ایرانی که زمانی علاوه بر نیاز داخل حجم قابل توجهی صادرات به کشورهای دیگر داشتند به دلیل مدیریت دولتی و غیر رقابتی بودن تولیدات خود ورشکسته شده و به خاطره‌ها پیوستند.

مردم به دنبال لوازم خانگی کره‌ای هستند

وی اضافه کرد هنوز هم تعداد زیادی از مردم دنبال لوازم خانگی کره‌ای هستند، هرچند دیگر مانند گذشته دارای ضمانت و خدمات پس از فروش نیستند.

وی در خصوص شایعات مطرح شده در خصوص تقلبی بودن تعدادی از کالاهای وارداتی نیز گفت: البته عده کمی این کار را انجام می‌دهند. اما شهروندان عزیز در صورت برخورد با چنین مواردی می‌توانند به یک از این دو روش عمل کنند:

در روش اول با مراجعه به اتحادیه و در دست داشتن فاکتور معتبر می‌توانند اقدام به ثبت شکایت کنند. در روش دوم می‌توانند طی تماس با سازمان تعزیرات حکومتی تخلف صورت گرفته را گزارش بدهند.

تأثیر هایپرهای لوازم خانگی چگونه بوده است؟

در حال حاضر هزاران واحد صنفی در زمینه لوازم خانگی فعال هستند که عده زیادی به صورت مستقیم و غیر مستقیم در این واحدها امرار معاش می‌کنند.

ما از انجمن صنفی لوازم خانگی و صدا و سیما درخواست می‌کنیم تا صحت تبلیغات هایپرهای لوازم خانگی را کنترل کنند. تقریباً تمام دستگاه‌های ذی ربط با این مجموعه‌ها همراهی بی نظیری دارند.

ما انتظار داریم سیستم بانکی با پشتیبانی از کسبه خصوصی و واحدهای صنفی شرایطی را فراهم کند تا امکان فروش اقساطی برای سایر فعالین این حوزه نیز فراهم شود.

هیچیک از این هایپرها تولید کننده لوازم خانگی نیستند و در این زمینه هیچ سرمایه گذاری نکرده اند و فقط به عنوان فروشنده فعال هستند.

تا جایی که اطلاع دارم این افراد هیچیک از افراد با سابقه این صنف نیستند اما رشدی قارچ گونه داشته اند. با ظهور این مراکز فروش کاسبان این بازار بیش از ۷۰% کاهش داشته است.

در حال حاضر انگیزه مشتریان بازار امین حضور، خرید کالای با کیفیت در کف قیمت است که به خوبی در این بازار پاسخ داده می‌شود.

خرید یک جهزیه شامل ۵ قلم کالای اصلی در حال حاضر چقدر هزینه دارد؟

البته نمی‌توان عدد مشخصی را برای آن ذکر کرد. بسته به میزان چیدمان این سبد کالایی از حدود ۱۰۰ میلیون تومان تا ۳۰۰ میلیون تومان هزینه در بر خواهد داشت. البته در حال حاضر با توجه به قسطی فروش و شرایط اقتصادی بیشتر مردم برای خرید جهیزیه به این مراکز مراجعه می‌کنند.

ذکر این نکته ضروری است که زوجین در خرید از این مراکز باید مبلغ بسیار بیشتری نسبت به ارزش واقعی کالاها پرداخت کنند. اگر تسهیلات بانکی به جای پشتیبانی از هایپرهای لوازم خانگی به خود زوجین پرداخت می‌شد، قطعاً بازار امین حضور رو برای خرید انتخاب می‌کردند.

باید یک نفر به داد این صنف برسد

مشاهده می‌کنم که واحدهای صنفی یکی پس از دیگری تعطیل می‌شوند و هر روز عده بیشتری بیکار می‌شوند و خانواده‌های بیشتری طعم رنج بیکاری نان آور خانواده رو متحمل می‌شوند.

به سراغ یکی دیگر از کسبه بازار امین حضور می‌روم

وی که نخواست نامش فاش شود در جواب خبرنگار مهر گفت: من دارای ۲۳ سال سابقه در بازار این حضور هستم. نام‌های تجاری قبلی در حال حاضر نیز کم و بیش در بازار حضور دارند اما به صورت رسمی وارد کشور نشده اند.

محصولات ایرانی سعی کرده اند تا جایگزین محصولات کره‌ای، آلمانی، فرانسوی و … شوند، اما متأسفانه با وجود بازار انحصاری نتوانسته اند جایگزین خوبی برای آنها شوند. آنها مبلغ بسیار بالایی را نسبت به کیفیت کالای خود از مصرف کنندگان دریافت می‌کنند. مصرف کنندگان نیز به دلیل نبود کالای جایگزین با کیفیت و یا امکان خرید اقساطی کالاهای ایرانی مجبور به پذیرش این شرایط هستند.

فروش کالای ایرانی به قیمت لوازم خانگی تراز اول دنیا

شاید باورش مشکل باشد اما در حال حاضر یک ماشین ظرف شویی ایرانی با قیمتی بالاتر از یک ماشین ظرفشویی آلمانی در بازار ایران به فروش می‌رسد.

جای سوال است چگونه یک کالای خارجی با قیمت دلار بازار آزاد از مسافتی دور با مشکلات فراوان به بازار امین حضور می‌رسد و در مقابل کالایی در ایران با ارز حمایتی و در سطح کیفی پایین‌تر تولید می‌شود اما با قیمت بالاتری در اختیار مصرف کننده قرار می‌گیرد؟

خبرنگار: چقدر تبلیغات فروش به قیمت کف بازار و اصل بودن کالاها در این بازارها واقعی هست؟

صد در صد غیر واقعی است. شما می‌توانید قیمت یک کالا را در این بازار را با قیمت هایپرها مقایسه کنید. خیلی از مشتریان این هایپر ها پس از خرید به ما مراجعه می‌کنند و درخواست یک فاکتور را دارند تا بتوانند حقوق ضایع شده خود را پیگیری کنند اما با کمال تأسف امکان کمک به این عزیزان را نداریم.

در خصوص اصل بودن کالاها باید اضافه کنم که کلیه کالاهای این هایپر ها ایرانی است و تقلب در آنها معنی ندارد.

بازار امین حضور مرکزی برای فروش عمده لوازم خانگی در ایران و کشورهای همسایه بود

به سراغ فروشگاهی دیگر می‌روم. وی خود را اینگونه معرفی می‌کند: خوش بیان هستم چند سالی هست که در بازار لوازم خانگی کوچک مشغول به کار هستم.

وی در خصوص تاریخچه بازار امین حضور می‌گوید: مردم قبلاً در خرید از بازاربزرگ تهران به دلیل محدودیت‌های ترافیکی و وضعیت شلوغ دچار مشکل بودند. به همین دلیل ابتدا خیابان جمهوری رونق پیدا کرد و در ادامه بازار امین حضور کم کم شکل گرفت و مردم برای خرید لوازم خانگی به اینجا می‌آمدند.

در ادامه توسعه بازار افرادی که قصد خرید جهیزیه داشتند یا قصد خرید لوازم خانگی بزرگ مثل یخچال را داشتند به بازار امین حضور می‌آمدند.

با گذر زمان مرکزی بودن بازار تهران به هم ریخت و بازارهای دیگری مثل بازار شوش به وجود آمد و در ادامه در قسمت‌های مختلف کشور بازار شکل گرفت و مرکزیت تهران از بین رفت. تا قبل از این اتفاق تمام ایران از بازار تهران و بازار امین حضور در زمینه لوازم خانگی تغذیه می‌شدند.

حتی از کشورهای همسایه مثل عراق و کشورهای تازه استقلال یافته شوروی سابق هم برای خرید لوازم خانگی به این بازار می‌آمدند.

اما بعدها سیاست‌های دولتی به سمتی رفت که تمرکز زدایی کند و در هر نقطه از تهران و یا شهرستان‌ها بازار ایجاد شود.

به طور کلی آن کسبه قدیمی بازار امین حضور با پیشینه قدیمی در حال حاضر بسیار کمرنگ شده است. جوانان زیادی به تازگی در این بازار مشغول به کار شده اند.

خرید از این بازار امین حضور را به مردم توصیه می‌کنم

خرید از این بازار را به مردم توصیه می‌کنم چون هنوز اصالت خود را حفظ کرده است. اینجا نزدیک خیابان ایران هست و به این خیابان (دارالمومنین) گفته می‌شود این لفظ به جهت سکونت افراد پاکدست و با ایمان در ایران خیابان به آن گفته می‌شود. اکثر کسبه قدیم این بازار در خیابان ایران سکونت دارند.

وی ضمن انتقاد از تبلیغات پر حجم هایپرهای لوازم خانگی گفت: چگونه است که اگر ۲۰ مغازه مثل مغازه من پول روی هم بگذاریم نمی‌توانیم یک آگهی در سریال شبکه اول پخش کنیم، اما این هایپرها در تمام ساعات حضور دارند و لحظه‌ای مخاطب را رها نمی‌کنند.

چگونه به راحتی این حجم از کالا را به صورت قسطی در هایپرهای لوازم خانگی فروخته می‌شود؟ چرا بانک‌ها از آنها پشتیبانی می‌کنند؟

در فروش کالای ایرانی تقلبی بودن معنی ندارد

وی اضافه کرد: هایپرهای لوازم خانگی کالای ایرانی می‌فروشند و در کالای ایرانی تقلب معنی ندارد. همچنین فعالیت این هایپرها روی اشتغال در بازار امین حضور بسیار تأثیر منفی داشته است.

در پایان اعلام می‌کنم که دولت باید هر دو طرف را در نظر داشته باشد. وقتی بانک‌ها از آنها حمایت می‌کند، باید از کسبه هم حمایت کند و اعتبار کافی برای قسطی فروشی در اختیار ما نیز قرار دهند.

نیاز به کالای باکیفیت و خارجی در بازار همیشه وجود دارد.

یک دیگر از کسبه می‌گوید: من ماشاالله رفسنجانی هستم و از سال ۱۳۶۶ در این بازار مشغول به کار هستم. این بازار از اوایل سال ۱۳۵۷ شروع به کار کرده است.

در این بازار بیش از ۲۰۰۰ مغازه فعالیت دارند و حدود ۱۶ پاساژ به کار عرضه لوازم خانگی کوچک و بزرگ مشغول هستند.

به عقیده من در گذشته این بازار در زمینه تأمین مایحتاج شهروندان تهرانی خوب و کافی عمل می کرده و نیاز به راه اندازی این هایپرهای بزرگ نبوده است.

وی در خصوص نام‌های تجاری موجود در بازار افزود: برندهای لوازم خانگی روز به روز افزایش پیدا کرده اند و متنوع‌تر شده اند. موضوع ممنوعیت واردات لوازم خانگی خارجی به عقیده من به این بازار صدمات زیادی وارد کرده است.

مأموریت دو بخشی مبارزه با قاچاق در کشور

در جامعه نیاز به کالای خارجی و با کیفیت مطلوب همیشه وجود دارد و از بین نمی‌رود. در حال حاضر در خصوص مقوله قاچاق دولت تقسیم کار کرده است و می‌گوید کنترل قاچاق کالا تا نقطه صفر مرزی با دولت است و کنترل آن از مرزهای کشور به داخل کشور و بازار تهران با کسبه است.

این سیاست تولید رانت و فساد می‌کند. همانطور که می‌بینید کالا به وفور در بازار وجود دارد. هر کالایی را که اراده کنید می‌توانید در بازار به دست بیاورید.

به عنوان مثال بوشهر حدود ۵۱۰ کیلومتر مرز آبی دارد از عسلویه در شمال تا هندیجان در جنوب آن گسترده شده است و در این نقاط حدود ۳۰ اسکله مشغول به کار هستند. در این اسکله‌ها کالاهای خارجی تخلیه می‌شود. باید اضافه کنم این اسکله‌ها تحت نظارت ارگان‌های ذی ربط هستند.

کالاهای تخلیه شده به وسیله شوتی ها و از طریق نامناسب برای شهرهای بزرگ از جمله تهران حمل می‌شود. این وضعیت به کسبه و مصرف کنندگان به صورت همزمان صدمه می‌رساند. این بدان معنا است که در حقیقت نوعی تحریم توسط دولت خودمان بر مردم خودمان وضع شده است.

تحریم‌های داخلی بلای جان مردم شده است.

این تحریم داخلی باعث افزایش هزینه‌های سربار زیادی شامل: بارگیری در چند بندر، ری پک کردن کالا، رسیده کالای آسیب دیده به دست مردم، افزایش هزینه‌های باربری، تصادفات جاده‌ای وحشتناک، مرگ و میر رانندگان، زیان شرکت‌های بیمه و… می‌شود.

فرض کنید یک خودروی وانت پراید بخواهد ۱۴۰۰ کیلومتر را طی کند تا ۱۰ دستگاه آبمیوه گیری و یا ۲ دستگاه لباسشویی را به تهران برساند، هزینه‌های آن را مقایسه کنید با حمل کالا به صورتی که در گذشته وجود داشته است.

اکثر کالاها به دلیل حمل با خودروهای نامناسب و از جاده‌های صعب العبور به اصطلاح زخمی و قراضه می‌شوند.

ماشین حساب آنها با ماشین حساب ما متفاوت است.

وی در خصوص هایپر های لوازم خانگی اضافه کرد: برای من سوال است چگونه وقتی بانک‌ها وام با ۳% سود می‌دهند، چگونه این هایپرها مدعی هستند که تنها ۱% سود از خریدار دریافت می‌کنند؟ چگونه مدعی کف قیمت هستند؟

آیا سازمان‌های دولتی نظارتی بر فعالیت این مراکز دارند؟ آیا میزان مالیاتی را که از صنف لوازم خانگی دریافت کرده اند را با میزان مالیات این هایپرها مقایسه می‌کنند؟ در مورد اشتغال هم همین صادق است.

با وجود تحریم‌های خارجی به راحتی می‌توان کالای با کیفیت خارجی وارد کشور کرد

من از دولت درخواست دارم تا به این موضوع ورود کند و همچون گذشته که کالاهای خارجی به صورت رسمی از گمرکات کشور وارد می‌شد و با ضمانت نامه معتبر به دست مصرف کننده می‌رسید، اقدام کند.

با این کار هم قیمت‌ها تعدیل می‌شود و هم مصرف کننده ایرانی از زیر بار قیمت‌های گزاف با کیفیت پایین خلاص می‌شود.

صنعت لوازم خانگی ایران نیز مشابه صنعت خودروی کشور است. کالا به بالاترین قیمت به مصرف کننده ایرانی فروخته می‌شود.

خبرگزاری مهر در ادامه تکمیل گزارش خود به سراغ یکی دیگر از کسبه می‌رود

سعید عزیزی یکی دیگر از کسبه بازار امین حضور کلام خود را اینگونه آغاز می‌کند: بنده از سال ۸۳ کار خودم را از کمترین جایگاه شغلی بازار امین حضور با چرخ دستی شروع کردم و پس از سال‌ها کار و تلاش در حال حاضر از کسبه این بازار هستم. اینجا دو مغازه لوازم خانگی برقی دارم.

محصولات ایرانی راه طولانی را در پیش روی خود دارند

کالاهای وارداتی لوازم خانگی دارای کیفیت مطلوبی بودند و خدمات پس از فروش مناسبی را به مصرف کنندگان ارائه می‌کردند. محصولات ایرانی راه طولانی برای رسیدن به سطح کیفی آنها را دارند.

با لبخندی توائم به تعجب می‌گوید: باور می‌کنید در حال حاضر لوازم خانگی ایرانی قیمتی بالاتر از کالاهای وارداتی کره‌ای و آلمانی دارند اما تفاوت کیفیت آنها مانند شب و روز است.

چسبندگی قیمت‌ها در بازار لوازم خانگی ایرانی به شدت وجود دارد

شرکت‌های ایرانی با بالا رفتن قیمت دلار به سرعت لیست قیمت خود را اصلاح می‌کنند اما به پایین آمدن قیمت دلار مدتها طول می‌کشد تا قیمت اصلاح شود.اما کالاهای وارداتی بر اساس قیمت روز دلار محاسبه می‌شوند.

زیان مصرف کننده ایرانی در وضعیت فعلی بازار

در این میان مردم ایران بازنده اصلی هستند چون باید یک کالای متوسط را به قیمت کالای با کیفیت بزرگترین تولید کنندگان لوازم خانگی جهانی خریداری کنند.

یک شرکت ایرانی در بهمن ماه فهرست قیمت خود را ۱۰% افزایش داد و الان در اردیبهشت ماه با وجود کاهش قیمت قابل توجه دلار، مجدداً ۱۰% افزایش قیمت روی محصولات خود داده است.

پذیرش شرایط یک طرفه فروشندگان به دلیل خرید قسطی توسط خریدار

من اسفند ماه گذشته به همراه همسرم برای سنجش وضعیت یکی از این هایپر کالاها به آنجا مراجعه کردیم. در مقایسه قیمت متعجب شدم علی رغم تبلیغات زیاد در خصوص ارزان بودن قیمت کالاها، نه تنها با قیمت‌های بالاتری کالا را به فروش می‌رساندند، بلکه در فروش قسطی با سودهای بالا، مشتریان چاره‌ای جز پذیرش شرایط یک طرفه تحمیل شده به خود را نداشتند. فقط به دلیل اینکه امکان خرید نقدی آن کالا را نداشتند.

بازار انحصاری لوازم خانگی باعث از بین رفتن انگیزه رقابت در این صنعت شده است.

ممنوعیت ورود کالاهای با کیفیت وارداتی و در نتیجه نبود رقابت در بازار لوازم خانگی ایرانی باعث بی انگیزی تولید کنندگان ایرانی برای تولید با کیفیت شده است.

در پایان صحبت‌های خودم، فقط آرزوی خوشبختی برای ملت ایران می‌کنم چون من میدانم که ملت ما بهترین ملت دنیا است. به جهت کاری و تفریحی مسافرت‌های خارجی داشتم به چند کشور دور و نزدیک، ولی به خدا قسم، به خدا قسم، به خدا قسم هیچ جای دنیا ایران نمی‌شود و مردم هیچ جای دنیا، مردم ایران نمی‌شود.

خبرگزاری مهر با انعکاس نظرات کسبه این حضور و نمایش کاستی‌های موجود در صنعت لوازم خانگی امیدوار است تا مسئولین و سازمان‌های ذی ربط به حضور به موقع و اتخاذ سیاست‌های مطلوب و مؤثر خود، فضایی را در این بازار ایجاد کنند تا مصرف کننده ایرانی با آزادی عمل کالای مورد نظر خود را انتخاب و خریداری کند.