به گزارش دفتر منطقه‌ای خبرگزاری تسنیم، تازه‌ترین دور درگیری‌های مرزی میان پاکستان و هند، بار دیگر آتش زیر خاکستر خصومت تاریخی دو کشور هسته‌ای جنوب آسیا را شعله‌ور کرده است. طبق روایت رسمی اسلام‌آباد، هند با حمله‌ای بی‌مقدمه به مناطق غیرنظامی در خاک پاکستان از جمله احمدپور شرقیه، بهاولپور و مظفرآباد، باعث کشته شدن دست‌کم دهها غیرنظامی از جمله کودکان و زنان شده است.

در مقابل، دهلی‌نو اعلام کرده که «عملیات سیندور» واکنشی به حمله تروریستی پاهالگام است؛ حمله‌ای که جان 26 تن از گردشگران هندی را گرفت و گفته می‌شود توسط گروه‌های مستقر در پاکستان طراحی شده بود. اما آنچه میان این دو روایت رسمی توجه‌برانگیز است، اظهارات اخیر «مسعود اظهر» سرکرده گروه جیش محمد است.

وی به‌طور تلویحی تأیید کرده که در حمله اخیر هند، 10 تن از اعضای خانواده‌اش و چهار تن از دستیارانش کشته شده‌اند. این اعتراف اگرچه غیرمستقیم است، اما تصویری روشن‌تر از اهداف عملیات هند به‌دست می‌دهد؛ حمله‌ای که اگر نه صرفاً، دست‌کم بخشی از آن بر اهداف شبه‌نظامی متمرکز بوده است.

جیش محمد؛ حلقه قدیمی اما فعال در زنجیره بحران

گروه شبه نظامی جیش محمد در سال 2000 توسط مسعود اظهر تأسیس شد و تاکنون مسئولیت حملات مرگباری چون حمله به پارلمان هند (2001) و بمب‌گذاری در پولواما (2019) را بر عهده گرفته است. این گروه شبه‌نظامی در فهرست سازمان‌های تروریستی سازمان ملل، آمریکا و برخی دیگر از کشورها قرار دارد. با این حال، فعالیت‌های آن در خاک پاکستان، همواره محل تردید و انتقاد ناظران بین‌المللی بوده است.

در پی این تنش‌ها، کشورهای جهان نسبت به ادامه درگیری هشدار داده‌اند. سخنگوی سازمان ملل خواستار خویشتنداری و کاهش تنش شده است. چین و روسیه نیز دو کشور را به حل مسالمت‌آمیز اختلافات فرا خواندند. ایران ضمن ابراز نگرانی، اعلام کرده که هرگونه اقدامی که امنیت غیرنظامیان را به خطر اندازد، غیرقابل قبول است. ایالات متحده هم خواهان اجتناب از تشدید اوضاع شد و بر ضرورت مقابله با تروریسم تأکید کرد.

این واکنش‌ها نشان می‌دهد که جهان نسبت به احتمال گسترش بحران میان دو کشور هسته‌ای نگران است و البته حساس به این که در سایه تنش، گروه‌های تروریستی مجال فعالیت و رشد پیدا نکنند.

منطقه‌ای خاکستری میان اهداف نظامی و غیرنظامی

نکته دردناک در روایت‌های موجود، تار شدن مرز میان اهداف نظامی و غیرنظامی است. هند می‌گوید گروه‌های تروریستی در مناطق مسکونی پنهان شده‌اند، و پاکستان از هدف‌گیری خانواده‌ها و کودکان سخن می‌گوید. این همان نقطه خطرناک است که باعث می‌شود هر حمله‌ای، چه دقیق باشد چه نباشد، پیامدهای انسانی سنگینی داشته باشد و فضای عمومی را علیه کشور مهاجم بشوراند.

به‌نظر می‌رسد بحران هند و پاکستان، بیش از آن‌که نیازمند تبادل توپخانه باشد، نیازمند شفافیت در مبارزه با گروه‌های مسلح، اراده سیاسی برای گفتگو و فشار هدفمند جامعه جهانی برای کنترل بازیگران غیردولتی است. اعتراف اخیر سرکرده جیش محمد، همان‌قدر که افشاگر است، هشداردهنده نیز هست؛ تا زمانی که این گروه‌ها در مناطق مرزی فعال‌اند، صلحی پایدار میان هند و پاکستان در افق دیده نمی‌شود.

انتهای پیام/