پاسخ نادر ابراهیمی به «نامه فاطمه» در پی توجیه بیعدالتیها نبود
اقتصاد ایران: نشست بررسی کتاب «انقلاب ما به ما چه داده است؟» نوشته نادر ابراهیمی عصر دوشنبه ۱۵ اردیبهشت در کافه کتاب امیرکبیر برگزار شد.
به گزارش خبرگزاری مهر، در این نشست که به همت انتشارات امیرکبیر و با هدف بازخوانی کتاب ارزشمند «انقلاب ما به ما چه داده است؟» بر اساس نامه نگاری دختری به نام فاطمه و پاسخ نادر ابراهیمی به نامه او برگزار شد، حجت الاسلام مجتبی عرب، محمد غفاری و سید امید سیدابراهیمی به بیان نظراتشان پیرامون کتاب پرداختند.
در ابتدای این جلسه محمد غفاری به معرفی اجمالی کتاب و مدل نوشتاری آن پرداخت و نامه فاطمه را نه یک نامه معمولی، که یک متن عدالتخواهانه و پیشرو دانست که در گذر زمان ارزش محتوایی و نگاه آن کهنه نشده است.
غفاری در ادامه، پاسخ نامه نادر ابراهیمی به فاطمه را نیز یک جواب عاقلانه و متن هنرمندانه نادر را نیز یک قرائت درست از انقلاب دانست و موضع او دقیقاً در کنار فاطمه است و انقلاب اسلامی را یک جریان عدالت خواه و مصلح اجتماعی میداند و در هیچ عبارتی به دنبال توجیه ضعفها و یا نادیده انگاری مسائلی که نویسنده نامه مطرح میکند، نبوده و نیست.
به اعتقاد محمد غفاری پاسخ نادر ابراهیمی مخاطب را آرام میکند و مرحله به مرحله با بیان مثالهای شفاف، جریان انقلاب اسلامی و اهداف والای آن را به نمایش میگذارد؛ همچون عبارتی که نویسنده بین روز انقلاب و عصر انقلاب تمیز قائل میشود و روز پیروزی انقلاب اسلامی را همانند مراسم عروسی میداند که هیچگاه زیبایی و شکوه روز عروسی ضمانتی بر خوشبختی در زندگی نیست و خوشبختی در جریان زندگی و پس از سالها بالا و پایین شدنها اتفاق میافتد.
در ادامه حجت الاسلام و المسلمین مجتبی عرب در چند بخش به بیان نظارت خود پیرامون کتاب پرداخت و این کتاب را فرصت تاریخی بی نظیری دانست که در قالب نامه فاطمه و پاسخ نادر ابراهیمی بر اساس مسائل مبتلا به همین روزها، با قلمی رسا توسط یکی از برجستهترین نویسندگان ادبیات معاصر به نگارش در آمده است، و شاید حکمتی در این وقفه ۴۵ ساله تجدید چاپ و معرفی مجدد آن بوده است که در این زمانه باز به آن رجوع شود.
حرکت در مرز باریک استدلال عمیق و بیان هوشمندانه
به اعتقاد حجت الاسلام عرب، نادر ابراهیمی از ادبیات بی نظیر و مسائل مطرح شده در نامه فاطمه شوکه شده است و حتی نفرین و ناسازهای او را به جان میخرد تا بتواند پاسخ درخوری به او بدهد، و نکته درست آنجاست که نادر در تبیین انقلاب اسلامی به بیان مسائل سطحی و دم دستی نمیرود، بلکه در مرز باریکی قرار میگیرد که عمیقترین استدلالها را بیانی هوشمندانه مطرح میکند و فاطمه را مخاطب اصلی خود برای رفع بسیاری از این مشکلات میداند، و از او میخواهد که به عنوان نماینده قشر مستضعف -که اتفاقاً حالا یک قلمی شیوا دارد و بهره مند از شناخت رسانهای است- نقش خود را در حل مسائل بداند و در مقام کنشگری قرار بگیرد.
وی افزود: نادر ابراهیمی با نگاهی مصلحانه و انقلابی به معنای دقیق کلمه، تنها راه پیروزی نهایی و رسیدن به آرمانهای بلند انقلاب را حرکت جمعی فاطمه و فاطمهها میداند و او را به پافشاری بر مطالبات و همچنین تلاش مضاعف برای حضور در حاکمیت تصمیم گیر دعوت میکند و با تاکید و یادآوری نعمت حکومت اسلامی، عدل را در سازماندهی و روندهای اداری حکومت دنبال میکند نه در نوشتن بیانیه اینچنین تندروانه و احساس رضایت از خالی شدن پس از زدن تلخترین حرفها.
متفکری صاحب اندیشه در حوزه اندیشه انقلاب اسلامی و تاریخ ملی
سید امید سیدابراهیمی نیز آخرین سخنران این نشست بود که به صورت ویژه به بررسی شخصیت نادر ابراهیمی پرداخت. به عقیده سیدابراهیمی، چهرهای که از نادر ابراهیمی و آثار او در سطح جامعه به نمایش گذاشته شده است، یک نویسنده سانتی مانتال عاشقانه نویس است و آثاری که بیشتر از اون بین عموم مردم جامعه -و حتی برای اهالی فرهنگ و کتابخوان ها_ شناخته میشود چیزی فراتر از آثاری همچون یک عاشقانه آرام، چهل نامه کوتاه به همسرم، بار دیگر شهری که دوست میداشتم، ابن مشغله، ابوالمشاغل و نهایتاً آتش بدون دود و مردی در تبعید ابدی نیست؛ در حالی که نادر ابراهیمی یک متفکر و صاحب ایده و اندیشه در حوزه اندیشه انقلاب اسلامی و تاریخ ملی است، که در بیان افکار خود به هیچ وجه دچار خودسانسوری هم نمیشود و با وضوح کامل به بیان اعتقادات خود در آثارش میپردازد؛ اما متأسفانه در جریان رسانهای، به ویژه حوزه ادبیات داستانی معاصر، این وجه از نادر نادیده گرفته میشود و هیچ گاه مورد رصد و توجه قرار نمیگیرد.
سیدابراهیمی نامه فاطمه را برآمده از یک درد تاریخی دانست و بیان جزئیات مسائل و مشکلات که موجب تأمل و سیلی به مخاطب میشود را حاصل یک عمر تجربه زیسته در این وضعیت دانست، و از طرف دیگر نادر ابراهیمی نیز با همه تندیها و تلخیهای نامه فاطمه، نه در موضع ضعف که در مقام تأیید و تاکید بر آرمانها قرار دارد که دچار وحشت و لکنت در پاسخ به آن نشده است.