به گزارش خبرنگار مهر، سارا احمدی صبح سه‌شنبه در نشست مدیریت بحران در ناترازی‌های آب و برق با بیان اینکه در حال حاضر بیش از ۸۴ درصد از مساحت ایران در مناطق بیابانی، خشک و نیمه‌خشک قرار دارد و استان اصفهان نیز از این قاعده مستثنی نیست، اظهار کرد: مقایسه نقشه پهنه‌بندی خشکسالی استان نشان می‌دهد که در سال ۱۳۹۷، بیشتر نقاط استان در محدوده خشکسالی خفیف تا متوسط بودند اما اکنون بیش از ۸۰ درصد مناطق در وضعیت خشکسالی شدید و بسیار شدید قرار دارند.

وی با بیان اینکه متوسط بارندگی جهانی سالانه بین ۷۰۰ تا ۸۰۰ میلی‌متر است، در آسیا ۶۰۰ تا ۶۵۰ میلی‌متر و در ایران ۲۰۰ تا ۲۵۰ میلی‌متر است، افزود: اما در اصفهان، این رقم به ۱۲۰ میلی‌متر و حتی در برخی سال‌ها کمتر از این میزان رسیده است.

کاهش ۵۸ درصدی ذخیره سد زاینده‌رود

مدیر دفتر مدیریت مصرف و کنترل هدررفت آبفای استان اصفهان با اشاره به اینکه بارش‌ها در سرچشمه زاینده‌رود (منطقه کوهرنگ) در سال جاری تا کنون ۹۶۶ میلی‌متر بوده که نسبت به سال گذشته ۶ درصد و نسبت به میانگین بلندمدت ۲۷ درصد کاهش یافته است، ابراز کرد: حجم سد زاینده‌رود نیز تا هفت اردیبهشت ۱۴۰۴ به ۳۷۵ میلیون متر مکعب رسیده که نسبت به سال قبل سه درصد و نسبت به بلندمدت ۵۸ درصد کاهش نشان می‌دهد.

اصفهان از تنش آبی به بحران آب رسیده است

احمدی خاطرنشان کرد: بر اساس پیش‌بینی‌ها، تا سال ۲۰۳۰ اکثر نقاط ایران در وضعیت تنش آبی قرار خواهند گرفت، یعنی زمانی که منابع آبی کمتر از نیاز باشد. شاخص سرانه آب تجدیدپذیر (میزان آب قابل بازیابی در یک سال) اگر کمتر از یک هزار و ۷۰۰ متر مکعب به ازای هر نفر باشد، نشان‌دهنده تنش آبی است و اگر زیر یکهزار متر مکعب برسد، بحران آبی آغاز می‌شود.

وی ادامه داد: در ایران، این سرانه به طور متوسط یکهزار و ۱۰۰ متر مکعب است اما در اصفهان به ۹۰۰ متر مکعب و در برخی نقاط حتی به ۵۰۰ متر مکعب کاهش یافته است. این آمار نشان می‌دهد که اصفهان نه‌تنها در تنش آبی، بلکه در مرز بحران قرار دارد.

سامانه اول ابرسانی اصفهان سال ۸۶ به پایان افق خود رسید

مدیر دفتر مدیریت مصرف و کنترل هدررفت آبفای استان اصفهان با بیان اینکه شرکت آب و فاضلاب استان بیش از پنج میلیون نفر در یکصد شهر و ۹۵۰ روستا را تحت‌پوشش دارد، گفت: ۶۰ شهر و ۳۸۰ روستا به سامانه آبرسانی زاینده‌رود وابسته‌اند که ظرفیت تأمین آن ۱۲ متر مکعب بر ثانیه است.

احمدی تصریح کرد: این سامانه از سال ۱۳۸۶ به پایان افق طرح خود رسیده و باید با سامانه جدیدی جایگزین می‌شد اما این امر محقق نشده است. علاوه بر این، با خشک شدن زاینده‌رود، ظرفیت چاه‌های حریمی نیز ۳.۲ متر مکعب بر ثانیه کاهش یافته است.

به گفته وی، از ۱۲۴ حلقه چاه تحت پوشش، همه خشک شده‌اند و ۱۴۰ چاه دیگر تا ۷۰ درصد ظرفیت خود را از دست داده‌اند.

فهرست چاه‌های آب موجود برای شرایط اضطراری اعلام شود

مدیر دفتر مدیریت مصرف و کنترل هدررفت آبفای استان اصفهان با بیان اینکه نیاز آبی استان در پیک مصرف تابستان ۱۸.۳ متر مکعب بر ثانیه برآورد شده، اضافه کرد: در حالی که حداکثر ظرفیت تأمین از همه منابع ۱۴.۶ متر مکعب بر ثانیه است و این یعنی کمبود ۳.۷ متر مکعب بر ثانیه در تیرماه، که با افزایش دما تا ۴۰ درجه و بالاتر، مصرف آب تا ۴۰ درصد افزایش می‌یابد.

احمدی با بیان اینکه پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که در ماه‌های خرداد، تیر و مرداد کمبود آب وجود خواهد داشت، به راهکارهای مدیریت عرضه و تقاضا اشاره کرد و گفت: برای مدیریت این بحران، اقدامات در دو حوزه مدیریت عرضه و تقاضا در دستور کار است. در حوزه عرضه، افزایش ظرفیت تولید، کاهش هدررفت و بازچرخانی آب در اولویت قرار دارد.

احمدی از شرکت آب منطقه‌ای خواست تا فهرست چاه‌های موجود را برای استفاده در شرایط اضطراری ارائه دهد و مجوز جابه‌جایی چاه‌های خشک‌شده با چاه‌های جدید صادر شود.

وی ادامه داد: همچنین از شهرداری‌ها و سایر ارگان‌ها درخواست می‌شود تا چاه‌های با کیفیت مناسب را در اختیار آبفا قرار دهند. استفاده از تسهیلات بانکی برای ایجاد سامانه‌های جایگزین و بازسازی تأسیسات فرسوده نیز از دیگر درخواست‌های آبفای استان است و اداره برق نیز باید ایستگاه‌های پمپاژ و چاه‌های آب را از برنامه قطعی برق مستثنی کند.

میزان هدررفت آب در اصفهان کمتر از ۱۰ درصد است

مدیر دفتر مدیریت مصرف و کنترل هدررفت آبفای استان اصفهان با اشاره به اینکه در حوزه مدیریت تقاضا، اقدامات فنی، قانونی و فرهنگی در حال اجرا است، تصریح کرد: آبفای اصفهان با ۱۷.۶۹ درصد آب بدون درآمد، رتبه اول کشوری را دارد و هدررفت واقعی آب در شبکه این استان کمتر از ۱۰ درصد است، در حالی که میانگین کشوری ۱۵ درصد است.

احمدی افزود: اقداماتی مانند مدیریت فشار، زون‌بندی شبکه، تله‌متری، مدل‌های هیدرولیکی، هوشمندسازی شبکه، اصلاح انشعابات و نشت‌یابی در حال انجام است.

وی اضافه کرد: این استان با بیش از ۵۰۰ ایستگاه فشارسنجی آنلاین و یکهزار ایستگاه تله‌متری، بزرگ‌ترین سامانه پایش فشار و مانیتورینگ کشور را دارد. در سه سال گذشته، ۱۱۰ لیتر بر ثانیه نشت کشف و ۱۹۰۰ انشعاب غیرمجاز شناسایی شده است.

لزوم بازچرخانی آب خاکستری در ادارات

مدیر دفتر مدیریت مصرف و کنترل هدررفت آبفای استان اصفهان ادامه داد: یکی از پیشنهادات کلیدی، استفاده از آب خاکستری (آب حاصل از شست‌وشو، حمام و ظرفشویی) برای آبیاری فضای سبز و فلاش‌تانک‌هاست. این اقدام در دانشگاه اصفهان و شرکت آبفا اجرا شده و از ادارات خواسته می‌شود تا سیستم بازچرخانی آب خاکستری را پیاده‌سازی کنند.

احمدی بر لزوم جداسازی آب فضای سبز ادارات از آب شرب تاکید کرد و گفت: واگذاری چهار متر مکعب بر ثانیه پساب به صنایع از دیگر اقدامات است.

استفاده از لوازم کاهنده مصرف آب ضروری است

وی با بیان اینکه استفاده از شیرآلات کم‌مصرف (اهرمی، پدالی و الکترونیکی)، فلاش‌تانک‌های دوحالته (سه تا ۶ لیتر) و کنترل نشتی‌ها از دیگر راهکارها است، ابراز کرد: برای مثال، یک شیر پدالی می‌تواند مصرف آب را تا ۷۰ درصد کاهش دهد. در یک اداره ۵۰ نفره با ۱۰ روشویی، استفاده از شیر پدالی می‌تواند مصرف ماهانه را از ۲۹ متر مکعب به هشت متر مکعب کاهش دهد. همچنین، نصب سایبان و سرویس دوره‌ای کولرهای آبی که سالانه ۱۰۰ میلیون متر مکعب آب مصرف می‌کنند، ضروری است.

مدیر دفتر مدیریت مصرف و کنترل هدررفت آبفای استان اصفهان، از ادارات درخواست کرد تا امسال ۲۰ میلیون تومان برای خرید لوازم کاهنده مصرف تخصیص دهند و شعارهای مدیریت مصرف را در مکاتبات اداری درج کنند.

احمدی افزود: استفاده از بیلبوردهای شهری و ظرفیت صداوسیما برای ترویج فرهنگ صرفه‌جویی نیز پیشنهاد می‌شود و در حوزه قانونی، درخواست صدور احکام قضائی برای برخورد با انشعابات غیرمجاز و اصلاح هدررفت در مراکز نظامی و انتظامی را درخواست داریم.
احمدی از مراکز نظامی، انتظامی و بیمارستان‌ها خواست تا حجم ذخیره آب خود را اعلام کنند و آبگیری مخازن در ساعات ۱۲ شب تا ۶ صبح انجام شود.

وی تأکید کرد: با اجرای این اقدامات، می‌توان گامی هرچند کوچک برای عبور از بحران آبی تابستان ۱۴۰۴ برداشت.