به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، جنگی که در اکتبر 2023 علیه نوار غزه آغاز شد و تا امروز ادامه یافته، پیامدهای مختلفی بر زندگی ساکنین اراضی اشغالی داشته است که طیف مختلفی از مشکلات در حوزه روانی، افزایش خشونت‌های خانگی، تشدید احساس ناامنی شخصی و امنیتی‌تر شدن فضای زندگی را به همراه داشته است.

محدودتر شدن آزادی‌ بیان

در همین راستا یکی از اقداماتی که در دستور کار مقامات اسرائیل قرار گرفت، تحدید آزادی بیان و مقابله با هرگونه جنبش اعتراضی در حمایت از فلسطینی‌هاست. از این رو کابینه «لایحه سکوت» را به پارلمان ارائه کرد که براساس آن مدیران و روسای دانشگاه موظف خواهند بود اظهارات اعضای هیئت علمی را بررسی کنند و در صورت ابراز حمایت از تروریسم که در اینجا اشاره مستقیم به «مقاومت فلسطین» دارد آنها را اخراج کنند.

این مسئله موجب واکنش اساتید و دانشجویان اسرائیلی شد. آنها اظهار می‌دارند لایحه مذکور نه تنها موجب کاهش آزادی بیان می‌شود بلکه ابزاری برای افزایش تحریم‌های آکادمیک اسرائیل خواهد شد که از یکسال گذشته به اشکال مختلف در اروپا و آمریکا آغاز شده است.[1]

در واقع این اقدام پس از آن صورت گرفت که اعمال شرایط اضطراری در اراضی اشغالی طولانی شد و در نتیجه نگرش مقامات و نهادهای امنیتی را تغییر داد، تا جایی که امروز هرگونه حمایت از مردم فلسطین را به پای حمایت از تروریسم قلمداد می‌کنند. این شرایط می‌تواند در ادامه، حقوق و آزادی بیشتری را از ساکنین اراضی اشغالی به ویژه اعراب سلب کند و فضای امنیتی را تحکیم بخشد. همچنین پیرو این سیاست، در حال حاضر اداره جمعیت و مهاجرت رژیم صهیونیستی طبق ماده 40 قانون ورود به اسرائیل، اجازه نمی‌دهد اعضای هر نهاد خارجی که حوزه فعالیتش متمرکز بر مسئله فلسطین (کرانه باختری و نوار غزه) باشد، وارد اراضی اشغالی شوند. در همین راستا در آوریل از ورود 27 فعال سیاسی و مقام منتخب فرانسوی که از سوی کنسولگری فرانسه در بیت‌المقدس برای یک سفر پنج روزه دعوت شده‌ بودند، جلوگیری به عمل آمد. این سیاست از ابتدای سال 2025 و متأثر از فشار حداکثری نتانیاهو بر فلسطینی‌ها اتخاذ شد.

افزایش خشونت‌های اجتماعی

از دیگر تبعات طولانی شدن جنگ، افزایش خشونت‌های خانگی علیه زنان است. یک مطالعه جدید ارتباط نزدیک بین افزایش خشونت خانگی و جنگ را در فلسطین اشغالی نشان می‌دهد: بر این اساس میزان خشونت در میان زوج‌هایی که یکی از همسرانشان در ارتش یا نیروهای امنیتی در جنگ حضور دارند، حداقل دو برابر بیشتر است.[2]

در این خصوص نگرانی‌هایی نیز بابت افزایش احساس اضطراب و ترس شهروندان متأثر از شرایط جنگی و تأثیر آن بر سلامت روانشان نیز وجود دارد. در این رابطه رئیس «شورای داخلی پیشگیری از خودکشی اسرائیل»، هشدار داد با توجه به اینکه در سال 2024، حدود 40 درصد افزایش مراجعه به مراکز روان درمانی و سلامت روان وجود داشت، انتظار می‌رود تعداد خودکشی‌ها پس از جنگ افزایش یابد. از همین رو وی خواستار کاهش صدور مجوز اسلحه برای افراد غیرنظامی شد و تأکید کرد باید سوالی به فرم درخواست مجوز سلاح گرم اضافه شد: آیا تا به حال به خودکشی فکر کرده‌اید؟[3] این در شرایطی است که احساس ناامنی و عدم امنیت در داخل شهرها‌ باعث شده تا افراد بیشتری خواهان دریافت مجوز سلاح گرم شوند.

براین اساس تعداد غیرنظامیان مسلح از آغاز جنگ غزه تاکنون 40 درصد افزایش یافته و نزدیک به 300 هزار درخواست جدید برای صدور مجوز سلاح شخصی به وزارت امنیت داخلی ارائه داده‌اند.[4] در واقع افزایش درخواست مجوز سلاح‌ گرم، هشداری است که نشان می‌دهد کماکان ساکنین اراضی اشغالی با مشکلات مربوط به ترس از امنیت روبرو هستند. نکته قابل تأمل آنکه وزارت بهداشت اسرائیل اعلام کرده است، اطلاعاتی در مورد تعداد خودکشی‌ها از زمان حمله 7 اکتبر و شروع جنگ در اختیار ندارد. آخرین داده‌های موجود در اختیار این وزارتخانه، مربوط به سال 2022 است.

پیامدهای جنگ بر زندگی کودکان

جنگ کنونی طولانی‌ترین نبرد در تاریخ اسرائیل محسوب می‌شود و همین مسئله گویای دامنه آسیب‌های اجتماعی در اراضی اشغالی است. در حال حاضر بیش از 23 هزار کودک به عنوان قربانی این درگیری شناخته شدند که 3000 نفر از آنها دچار آسیب جسمی یا روحی شدیدی هستند. همچنین این گزارش نشان می ‌دهد افزایش 122 درصدی پرونده‌های جنایی مربوط به جرایم افراد زیر سن قانونی در خانواده و 12 درصد در حجم پرونده‌های جرائم جنسی اتفاق افتاده است.

گفتنی است در طول این جنگ حدود 38628 دانش‌آموز بدون امکان تحصیل در موسسات آموزشی تحت نظارت بودند و برخی از آنها برای چندین ماه از خانه‌های خود آواره شدند که همین مسئله میزان آسیب روانی بر کودکان را تشدید کرده است.[5]

افزایش ناراحتی‌های روانی در بین بزرگسالان

بر اساس یک نظرسنجی انجام شده طبق گزارش سازمان «بازرسی دولتی» مشخص شد حدود یک سوم اسرائیلی‌ها متأثر از جنگی که 18 ماه است ادامه دارد، علائم اختلال استرس پس از سانحه یا افسردگی دارند که 90 درصد آنها هم تاکنون به دنبال درمان نبودند. بیشتر این افراد را هم کسانی تشکیل می‌دهند که حمله 7 اکتبر در محل زندگی آنها رخ داد و یا در جریان حملات موشکی مجبور به رفتن به پناهگاه‌ها شده بودند. دلیلی که این افراد برای عدم پیگیری درمان خود ارائه کرده‌اند صف‌های غیرقابل تحمل نوبت ویزیت در مطب‌های روانپزشکان در شرکت‌های بیمه سلامت است.[6]

کاهش اعتماد به ساختارهای حکومتی

مجموع این عوامل خود را در کاهش اعتماد شهروندان به ساختارهای حکومتی نشان داده است. در این راستا نظرسنجی‌ای که در وبسایت «اسرائیل هیوم» منتشر شد، تصویری از بحران بی‌سابقه اعتماد به نهادهای دولتی را نشان می‌دهد. این داده‌ها مؤید یک جامعه دوپاره است که اعتماد خود را به سیستم‌های دولتی از دست داده است.

تکان دهنده‌ترین یافته این است که 34 درصد از ساکنین فلسطین اشغالی یعنی بیش از یک سوم شهروندان، به هیچ یک از سه قوه حاکم (مقننه، مجریه و قضائیه) اعتماد ندارند. در این میان قوه قضائیه که بالاترین اعتماد عمومی را داراست تنها حمایت 41 درصد از ساکنان سرزمین های اشغالی را دارد. در این بین کابینه از 15 درصد اعتماد برخوردار است و کنست با تنها 10 درصد اعتماد، در پایین‌ترین سطح قرار دارد.[7]

بنابراین می‌توان گفت پیامدهای طولانی شدن جنگ فراتر از بحث افزایش مخارج نظامی، بالا رفتن هزینه‌های زندگی و تورم و نگرانی‌های مرتبط با اشتغال است. امروزه جامعه اسرائیل با مشکلات جدی در حوزه اجتماعی روبرو است که اگرچه رسانه‌ها چندان به آنها نمی پردازند اما اخباری که بعضاً در خصوص این مسائل منتشر می‌شود می‌تواند تصویری کلی از اوضاع آشفته ساکنین اراضی اشغالی را به نمایش بگذارد.

افزایش احساس ناامنی شخصی، افزایش بیماری‌های روانی و میل به خودکشی و کاهش اعتماد به نهادهای دولتی و امنیتی در آینده نزدیک می‌تواند به شکل بالا رفتن آمار مهاجرت معکوس، درگیری‌های داخلی بین احزاب و گسترش شکاف‌های اجتماعی بروز پیدا کند.

پانوشت:

[1]. https://www.calcalist.co.il/local_news/article/syplobenyl

[2].https://www.davar1.co.il/563128/

[3]. https://www.maariv.co.il/breaking-news/article-1153242

[4]. https://www.davar1.co.il/561135/

[5] . https://www.ice.co.il/local-news/news/article/1057974

[6]. https://www.i24news.tv/he/news/israel-at-war/artc-9d221699

[7]. https://www.israelhayom.co.il/news/geopolitics/article/17345094

انتهای پیام/