بررسی‌ها نشان می‌دهد میانگین قیمت چند خودرو خارجی طی ماه‌های فروردین و اردیبهشت کاهش یافته یا ثابت مانده است.کارشناسان این پدیده را ناشی از افزایش شدید قیمت‌ها در زمستان، افت اخیر نرخ ارز، ضعف تقاضا و بلاتکلیفی در سیاست‌های اجرایی می‌دانند؛ اما ادامه این روند می‌تواند انگیزه واردات را کاهش دهد و بازار را مجددا وارد مسیر تورمی کند.

در آستانه سال ۱۴۰۴، بازار خودروهای وارداتی با موجی از نگرانی و التهاب وارد سال جدید شد. افزایش ۱۰۰ درصدی تعرفه واردات، جهش نرخ ارز مبنای گمرکی، کاهش تخصیص ارز به‌واردکنندگان و همچنین تورم انتظاری، از رشد چشمگیر قیمت‌ها در سال جدید حکایت داشت. با این حال اما برخلاف تصورات، بازار خودروهای وارداتی در سال جدید نه تنها با رشد قیمت‌ چندانی مواجه نشده بلکه بسیاری از مدل‌ها در این بخش از بازار، کاهش یا ثبات قیمت را تجربه کرده‌اند.بر این اساس بررسی‌ قیمت چند مدل خودرو وارداتی در بازه زمانی ۱۷ فروردین تا ۱۰ اردیبهشت‌ماه نشان می‌دهد این خودروها به‌طور میانگین با افت بهای ۱۱۰ میلیون‌تومانی مواجه بوده‌اند. در این میان، قیمت ۱۳ مدل خودرو خارجی کاهش یافته، سه خودرو بدون تغییر باقی مانده‌اند و تنها چهار محصول، افزایش قیمت را تجربه کرده‌اند.

اما آن‌چه پیش‌بینی‌ها درباره رشد قیمت خودروهای وارداتی در سال ۱۴۰۴ را تحت‌تاثیر قرار داده بود، افزایش ۱۰۰ درصدی تعرفه واردات خودرو بود. در یکی از مهم‌ترین تصمیمات اقتصادی، دولت تعرفه واردات خودرو را به‌طور میانگین تا ۱۰۰‌ درصد افزایش داد.

این تصمیم در ظاهر با هدف حمایت از تولید داخل و کاهش خروج ارز اتخاذ شد، اما در عمل، واردکنندگان خودرو و مصرف‌کنندگان نهایی را با شوک بزرگی مواجه کرد. درحالی که در سال ۱۴۰۳، بسیاری از خودروها با تعرفه‌های ۴۰ تا ۵۵‌ درصد وارد می‌شدند، حالا همان خودروها با تعرفه‌هایی دو برابر باید ترخیص شوند.

کارشناسان معتقدند چنین افزایشی در تعرفه، نه‌تنها تاثیری در رونق تولید داخل نخواهد داشت، بلکه با کاهش رقابت‌پذیری، زمینه افزایش قیمت خودروهای داخلی را نیز فراهم می‌کند. افزایش تعرفه، مهم‌ترین متغیر موثر بر قیمت تمام‌شده خودروهای وارداتی است. از سوی دیگر اگرچه تعرفه ۱۰۰ درصدی خود به‌تنهایی برای تغییر قیمت وارداتی‌ها در بازار کافی بود، اما هم‌زمانی آن با جهش نرخ ارز مبنای محاسبه حقوق گمرکی، شدت بحران را دوچندان کرده است.

طبق مصوبه جدید دولت، از سال ۱۴۰۴ مبنای محاسبه حقوق ورودی خودرو، از ارز نیمایی ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی به‌نرخ حواله‌ای مرکز مبادله، یعنی حدود ۷۰ هزارتومان تغییر یافته است. این تغییر به‌معنای آن است که اگر قبلا خودرویی با ارزش گمرکی ۱۰‌ هزار دلار، حدود ۲۸۵ میلیون‌تومان برای واردکننده تمام می‌شد، اکنون برای همان خودرو با نرخ ۷۰‌ هزار تومانی ارز تجاری، حدود ۷۰۰ میلیون‌تومان تنها بابت حقوق گمرکی باید پرداخت شود؛ رقمی که حتی پیش از اعمال تعرفه است.

بر اساس تخمین فعالان بازار، مجموع این دو عامل تعرفه مضاعف و ارز گران‌تر، افزایش ۵۰ تا ۸۰ درصدی قیمت نهایی خودروهای وارداتی را نسبت به ۱۴۰۳ رقم خواهد زد.

یکی دیگر از فاکتورهای کلیدی موثر بر بازار ۱۴۰۴، کاهش میزان ارز تخصیصی به‌واردات خودرو است. بر اساس لایحه بودجه ۱۴۰۴، ارز تخصیصی به‌واردات خودرو از حدود ۳.۳ میلیارد یورو در سال گذشته، به ۳ میلیارد یورو کاهش یافته است. این موضوع نشان‌دهنده کاهش در ظرفیت واردات است که موجب کاهش تنوع، کاهش رقابت و در نتیجه افزایش قیمت خواهد شد.

در همین حال بسیاری از واردکنندگان در اسفند سال گذشته به‌طور ضمنی اعلام کردند که به‌دلیل نبود ثبات در مقررات گمرکی و ارزی، از ثبت ‌سفارش‌های جدید خودداری کرده‌اند. نتیجه این‌که برخی پیش‌بینی‌ها بر کمبود عرضه در بازار و افزایش قیمت‌ها در سال ۱۴۰۴ حکایت داشت.

کاهش قیمت همه خودروها در بازار آزاد

خودروهای داخلی در آخرین روز هفته گذشته افت بهای یک تا ۲۰ میلیون‌تومانی را تجربه کردند. جایی که دنا پلاس توربو (۱۴۰۳) با ۲۰ میلیون‌تومان کاهش یک‌میلیارد و ۵۵ میلیون‌تومان، شاهین (بدون سانروف) (۱۴۰۴) با ۱۶ میلیون‌تومان کاهش ۸۱۳ میلیون‌تومان، ری‌را (۱۴۰۴) با ۱۵ میلیون‌تومان کاهش یک‌میلیارد و ۵۸۵ میلیون‌تومان، شاهین اتومات پلاس (۱۴۰۴) با ۱۳ میلیون‌تومان کاهش یک‌میلیارد و ۲۰۰ میلیون‌تومان، پژو ۲۰۷ پانوراما ارتقا یافته (۱۴۰۴) با ۱۰ میلیون‌تومان کاهش ۸۹۶ میلیون‌تومان و تارا اتومات V۴ (۱۴۰۴) با ۹ میلیون‌تومان کاهش یک‌میلیارد و ۹۶ میلیون‌تومان قیمت‌گذاری شد.

همچنین در میان خودروهای مونتاژی شاهد افت بهای ۵ تا ۳۵ میلیون‌تومانی بودیم. جایی که قیمت لاماری ایما (۱۴۰۴) با ۳۵ میلیون‌تومان کاهش به ۲ ‌میلیارد و ۱۲۵ میلیون‌تومان، اکستریم TXL (۱۴۰۳) با ۲۰ میلیون‌تومان کاهش به ۳ ‌میلیارد و ۸۰۰ میلیون‌تومان، فونیکس تیگو ۸ پرو پلاگین-هیبرید (۱۴۰۳) با ۲۰ میلیون‌تومان کاهش به ۳ ‌میلیارد و ۵۰۰ میلیون‌تومان، فونیکس تیگو ۷ پرو پریمیوم (۱۴۰۳) با ۲۰ میلیون‌تومان کاهش به ۲ ‌میلیارد و ۲۹۰ میلیون‌تومان و کی‌ام‌سی T۹ (۱۴۰۳) با ۵ میلیون‌تومان کاهش به ۲ ‌میلیارد و ۷۵۵ میلیون‌تومان رسید.

از طرفی در خودروهای وارداتی شاهد افزایش و کاهش بهای ۵۰ میلیون‌تومانی بودیم. جایی که هیوندای کونا (۲۰۲۴) با ۵۰ میلیون‌تومان افزایش ۴ ‌میلیارد و ۶۰۰ میلیون‌تومان، جتا VS۷ (۲۰۲۴) با ۵۰ میلیون‌تومان افزایش ۳ میلیارد و ۵۰ میلیون‌تومان و جتا VS۵ (۲۰۲۳) با ۵۰ میلیون‌تومان افزایش ۲ میلیارد و ۸۵۰ میلیون‌تومان اعلام قیمت شدند. از طرفی ارزش کیا اسپورتیج توربو (۲۰۲۴) با ۵۰ میلیون‌تومان کاهش به ۵ میلیارد و ۶۰۰ میلیون‌تومان، نیسان سیلفی E-Power مکس ادیشن (۲۰۲۴) با ۵۰ میلیون‌تومان کاهش به ۳ میلیارد و ۹۵۰ میلیون‌تومان و هوندا وزل (۲۰۲۵) با ۵۰ میلیون‌تومان کاهش به ۳ میلیارد و ۶۰۰ میلیون‌تومان رسید.