سلطه طلبی و جنگ تجاری؛ محصول حاکمیت ۱۰۰ روزه ترامپ در آمریکا
اقتصاد ایران: خبرگزاری آسوشیتدپرس کارکرد ۱۰۰ روزه دونالد ترامپ در ریاست جمهوری آمریکا را در ۳ محور سرکوب نظام فدرالی، اعمال سلطه بر متحدان و آغاز جنگهای تجاری در دنیا خلاصه کرده است.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از الجزیره، خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی که با مشارکت ۱۳ تحلیلگر و کارشناس در حوزههای مختلف داخلی و خارجی و آموزشی و اقتصادی و نظامی و سیاسی و فرهنگی به رشته تحریر درآورده، به بررسی عملکرد دونالد ترامپ در ریاست جمهوری آمریکا طی ۱۰۰ روزه گذشته پرداخته و مینویسد که وی رفتارهای خود را به گونهای دنبال میکند که بتواند عظمت را به آمریکا بازگرداند. او سیاست رونالد ریگان رئیس جمهور جمهوریخواه اسبق آمریکا مبنی بر تجارت آزاد و ائتلافهای بینالمللی غربی را بازنشر داده و تلاش کرده تغییرات اساسی در زمینه نقش دولت در زندگی آمریکاییها و موقعیت این کشور در جهان ایفا کند.
ترامپ در این راستا از ایلان ماسک به عنوان یکی از ثروتمندترین مردان جهان برای از بین بردن حاکمیت فدرالی در آمریکا استفاده کرده و در عین حال به صورت یکجانبه اعلام کرد که میخواهد ائتلافهای بعد از جنگ جهانی دوم با اروپا را مورد بازبینی قرار دهد. رئیس جمهور آمریکا دستورهای فوقالعادهای در خصوص تغییر ساختار مبانی تجارت جهانی صادر کرد که باعث تزلزل در بازارها و تنش در پایتختهای کشورهای مختلف شد. او همچنین دستور خروج مهاجران از آمریکا و زندانی کردن آنها در السالوادور بدون محاکمه قضائی را صادر کرد.
رئیس جمهور جنجالی آمریکا بخشهای مربوط به حقوق و رسانهها و بهداشت عمومی فرهنگ را به صورت مستقیم هدف قرار داده است. این خبرگزاری آمریکایی در گزارش خود به مهمترین محورهای برنامه کاری ترامپ در ۱۰۰ روز گذشته ریاست جمهوری خود در کاخ سفید پرداخته است:
اقتصاد
ترامپ تلاش کرد اقتصاد آمریکا را تحت اراده خود در بیاورد و جنگ تعرفههای گمرکی یکی از برنامههایی بود که وی در این عرصه از خود نشان داد. در نتیجه این اتفاق، اعتماد مصرف کنندگان به بازار کاهش پیدا کرد و بازارهای سهام دچار تشنج شد و سرمایهگذاران اعتماد خود به سیاستهای ترامپ را از دست داده و به «دوران طلایی موعود» ترامپ با دیده نگرانی نگاه کردند.
آمریکا در این مدت مهمترین متحدان تجاری خود یعنی مکزیک و کانادا را با تعرفههای گمرکی آزار داد و تعرفههای سنگین گمرکی بر کالاهای چینی اعمال کرد که با واکنش چینیها مواجه شد. این تحریمها باعث گسترش تنش بین آمریکا و اتحادیه اروپا شد و ژاپن و کره جنوبی را به مذاکره با آمریکاییها واداشت.
ترامپ مدعی بود که تعرفههای گمرکی میتواند فرصتهای شغلی جدیدی در آمریکا ایجاد کند و همچنین میتواند بدهی عمومی ۳۶ تریلیون دلاری آمریکا را نیز پرداخت نماید. با این وجود اعمال این تعرفهها درآمدهای یک خانواده متوسط آمریکایی را به میزان ۴۹۰۰ دلار در سال کاهش داد. این آماری بود که دانشگاه «ییل» آمریکا اعلام و تاکید کرد که تبلیغات مطرح شده از سوی ترامپ در این خصوص هنوز محقق نشده است.
ترامپ سرمایهگذاری ۵۰۰ میلیارد دلاری در بخش هوش مصنوعی انجام داد و از مسئولان شرکت هیوندای خواست تا کارخانه جدید مس را در ایالت لویزیانا تأسیس کنند. این در حالی است که تلاشهای وی احتمالاً به ایجاد رکود اقتصادی منجر خواهد شد.
ترامپ با حمله به انرژیهای پاک و جایگزین، بخش نفت و زغال سنگ را تقویت کرد و تعرفههای مس و مواد دیگری که بخش انرژی پاک برای افزایش تولیدات خود به آن نیاز دارد را افزایش داد.
نقش ایلان ماسک در دولت آمریکا
ترامپ وعده داده بود که با هدر رفتن اموال و فساد و بیمدیریتی در کابینه آمریکا مقابله کند، لذا ماسک را برای تصدی این منصب انتخاب کرد. ماسک سیاست خود را مبتنی بر تشکیل وزارت لیاقت و کفایت ارائه داد تا یکی از تاثیر گذار ترین افراد در ۱۰۰ روزه اول حاکمیت ترامپ در آمریکا باشد.
گرچه جمهوریخواهان از مدتها پیش به دنبال کاهش اقدامت بروکراتیک در آمریکا هستند، اما عملکرد ترامپ و ماسک و سرعت و شدت رفتارهای آنها حتی بزرگترین جمهوری خواهان آمریکا را نیز شوکه کرده است. انتقادهای تند ماسک علیه بیمه تأمین اجتماعی باعث نگرانی شدید بازنشستگان آمریکایی شد. وی همچنین ادعاهایی را در خصوص حجم مفقود شده از اموال مالیات دهندگان آمریکایی مطرح کرد که در نتیجه فساد از بین رفته است. گرچه ترامپ و ماسک همواره به مدح و ثنای یکدیگر مشغول بودند اما دوره حضور ماسک در دولت آمریکا محدود بود.
مهاجرت
مبارزه با مهاجرت غیر اصولی به آمریکا شعار ستاد انتخاباتی ترامپ بود و وی در طول این مدت یکی از سختگیرانه ترین سیاستهای در مخالفت با مهاجرت در تاریخ آمریکا را ابلاغ کرد. ترامپ نیروهای نظامی آمریکا را در طول مرزهای آمریکا و مکزیک مستقر کرد و مهاجران را با استفاده از هواپیماهای نظامی از آمریکا خارج کرد و مانع از ورود مهاجران از مرزهای جنوب این کشور و درخواست پناهندگی در آمریکا شد.
آمریکا تعداد زیادی از مهاجران را به کشورهای السالوادور و خلیج گوانتانامو در کوبا فرستاد و کاناداییها را مجبور کرد هنگام ورود به آمریکا ثبت نام کنند. گرچه بر اساس نتایج نظرسنجیها در ابتدا ۴۶ درصد از آمریکاییها با اقدامات ترامپ در این زمینه موافق بودند، اما بیش از نیمی دیگر از مردم معتقد بودند که ترامپ در اجرای سیاستهای خود از خطوط قرمز عبور کرده و مهاجران مقیم آمریکا را به شکل غیرقانونی اخراج کرده است. وی مفاد قانونی متعلق به سال ۱۸۰۷ را احیا کرد که به رئیس جمهور اجازه میدهد افراد مهاجر در آمریکا را با کمک ارتش بازداشت کند.
سرکوب مخالفان
ترامپ از زمان روی کار آمدن در ریاست جمهوری آمریکا تلاش کرد سیستم قضائی آمریکا را که حامیان وی در پی شورش انتخاباتی سال ۲۰۲۰ را محکوم شناخته بود، مجازات کند. وی تقریباً هر هفته تعدادی از دادستانهای آمریکایی و وکلای آنها که در این پروندهها فعالیت کرده بودند را با مصوبات خود مورد آزار قرار داده است.
وی همچنین مجوزهای امنیتی بیش از ۴۰ مسئول اطلاعاتی که در سال ۲۰۲۰ گزارشهایی خلاف نظر وی منتشر کرده بودند را باطل کرد. وزارت کار در دوره ترامپ دادستانهایی که در تیم جک اسمیت وی را مورد بازجویی قرار داده بودند را از کار اخراج کرد. بسیاری از قضات دادگاههای آمریکایی احکامی را علیه دولت و برنامههای کنونی آن صادر کردهاند، اما دولت آمریکا مدعی است که قضات نمیتوانند احکام قضائی در سطح ملی صادر کنند. ترامپ حتی خواستار برکناری قاضی فدرالی شد که در پرونده مهاجران ونزوئلایی به ضرر وی حکم داده بود.
مناسبات بین المللی
ترامپ نظم جهانی موجود بعد از جنگ جهانی دوم را مردود میداند و ائتلافهای طولانی مدت آمریکا را به رسمیت نمیشناسد و خواستار کاهش حضور نیروهای آمریکایی در اروپا شده است. این اقدامات تا جایی بود که متحدان سنتی آمریکا نظیر آلمان و فرانسه اعلام کردند که دیگر به واشنگتن اعتماد ندارند.
ترامپ همچنین خود را ملزم به پایان دادن سریع به جنگ در اوکراین و غزه معرفی کرده است؛ ولی تاکنون توانسته تأثیر مثبتی در این پروندهها داشته باشد. وی در ماجرای میزبانی از ولودیمیر زلنسکی رئیس جمهور اوکراین معیارهای جدیدی برای پذیرایی از سران کشورهای دیگر ارائه داد. رفتارهای ترامپ باعث تردید متحدان اروپایی و کانادا و ژاپن و کره جنوبی در تکیه بر آمریکا شد. وی به مارکو روبیو وزیر خارجه خود دستور داد تعداد کارمندان و برنامههای کاری وزارت خارجه را کاهش دهد وروبیو نیز با این دستور موافقت کرد. برخی از افراد شاغل در این وزارتخانه ایدئولوژیهای افراط گرایانهای در قبال مسائل بینالمللی دارند.
ترامپ موازنههای قدرت در سازمانهای چند ملیتی را نیز به هم ریخت. آمریکا در دوره ترامپ بلافاصله از سازمان جهانی بهداشت خارج شد و مشارکت خود در معاهده آب و هوایی پاریس در خصوص گازهای گلخانهای را لغو کرد و اقداماتی را علیه احکام صادر شده از سوی دیوان بینالمللی دادگستری در پیش گرفت. ترامپ آژانس توسعه بین المللی در آمریکا را تعطیل کرد، آژانسی که گرچه در برخی فعالیتهای خود فساد قابل توجهی داشت، اما برخی کمکهای انسان دوستانه را در گوشه و کنار جهان انجام میداد.
ترامپ همچنین خواستار الحاق جزیره گرینلند به خاک آمریکا و سلطه بر کانال پاناما شد و کانادا را ایالت پنجاه و یکم آمریکا توصیف کرد.
استبداد در حاکمیت آمریکا
ترامپ تلاش زیادی کرد تا این نکته را به اثبات برساند که کنگره اختیاراتی نظیر کاخ سفید ندارد. وی کنگره را به چالش کشید و اختیارات نمایندگان آن را کاهش داد. با سلطه جمهوریخواهان در کاخ سفید و کنگره، عناصر این حزب فرصت کم نظیری برای تحمیل برنامههای خود به کل آمریکا داشتند، اما به نظر میرسد ترامپ حتی مشارکت با کنگره را نیز برای تحقق اهداف خود بر نمیتابد.
دستورات اجرایی ترامپ در این دوره بیشتر از ۱۰ برابر دستوراتی است که ۵ رئیس جمهور گذشته در آمریکا صادر کردهاند، دستوراتی که همگی نقش کنگره در این کشور را نادیده گرفته است. دموکراتهای آمریکا نسبت به سلطه «استبداد» بر دموکراسی آمریکا هشدار دادهاند. کریس مورفی سناتور دموکرات در این زمینه میگوید که مؤسسان آمریکا به خوبی میدانستند که وجود دستگاه اجرایی قوی میتواند مانع از دموکراسی در کشور شود و استبداد را ایجاد کند.
حوزه نظامی
رئیس جمهور آمریکا طی بیش از ۳ ماه گذشته بسیاری از فرماندهان ارشد نظامی وزارت جنگ این کشور را برکنار کرده که از جمله آنها ۲ افسر ارشد ۴ ستاره و رئیس ستاد مشترک ارتش و تعدادی از وکلای ارشد نظامی در آمریکا بودند.
پیت هگست وزیر دفاع آمریکا در این دوره با جنجال مربوط به درز اطلاعات حساس از طریق فضای مجازی مواجه شد. در راستای سیاستهای ترامپ قرار است دهها هزار نفر از غیرنظامیانی که در آژانسهای دفاعی فعالیت میکنند به صورت داوطلبانه یا اجباری شغل خود را کنار بگذارند تا تعداد این افراد در آمریکا کاهش پیدا کند. این تغییرات داخلی در شرایطی دنبال میشود که ارتش این کشور خود را برای جنگ احتمالی با چین در آینده آماده میکند و ترامپ بودجهای نزدیک به یک تریلیون دلار برای اهداف نظامی در نظر گرفته است. ارتش در این رابطه منابع مالی زیادی را برای نظارت بیشتر بر مرزهای آمریکا و مکزیک هزینه کرده است.
بهداشت عمومی
ترامپ در دوره ۱۰۰ روزه ریاست جمهوری خود بیش از ۱۰ هزار شغل را در وزارت بهداشت و خدمات انسانی لغو و تأمین مالی بسیاری از پژوهشکدهها و دانشگاههای آمریکا را متوقف کرد و اجلاسیههای عمومی برای بررسی عملکرد واکسنهای آنفولانزا و دیگر واکسنها را لغو کرد. رابرت اف کندی، وزیر بهداشت آمریکا شعار بهداشتی سازی مجدد آمریکا از پرورشگاهها و مدارس و مراکز بهداشتی را مطرح کرده و قانون جلوگیری از اضافه کردن مواد رنگی در سبد تغذیه آمریکاییها را صادر کرده و خواستار توقف اضافه کردن فلوراید به آب آشامیدنی در آمریکا شده است.
کندی خواستار توقف واکسیناسیون کودکان در آمریکا شده است؛ موضوعی که نگرانی بسیاری از پزشکان و کارشناسان مسائل پزشکی را افزایش داده است. ترامپ در دوره ۱۰۰ روزه ریاست جمهوری خود بسیاری از شغلها در آژانسهای بهداشت عمومی و مراکز کنترل و پیشگیری از بیماریها و اداره غذا و دارو و آکادمیهای ملی بهداشت را لغو کرد. مسئولان آمریکایی مدعی بودند که این شغلها ۱.۸ میلیارد دلار هزینه برای مالیات دهندگان به بار آورده بود.
انرژی و محیط زیست
دولت آمریکا افزایش بیسابقهای در تولید و مصرف سوختهای فسیلی نظیر نفت و زغال سنگ داشته و تلاش کرده تمامی موانع ساختاری موجود در این مسیر را از میان بردارد. ترامپ در همین رابطه از معاهده آب و هوای پاریس خارج شد و محدودیتهای موجود برای تأسیسات تولید انرژی که با سوخت زغال سنگ کار میکردند و خودروها و کارخانههای دیگر را از میان برداشت. دولت آمریکا تلاشهای صورت گرفته برای تأمین انرژی تجدید پذیر، به ویژه در زمینه انرژی بادی را متوقف کرده و زغال سنگ را به عنوان تأمین کننده ۷۰ درصد از سوخت تأسیسات تولید انرژی انتخاب کرد. این در حالی بود که استفاده از این ماده به علت آلودگیهای زیست محیطی محدود شده بود. فعالان محیط زیست معتقدند که اقدامات ترامپ در این زمینه به صدها شرکت اجازه میدهد از قوانینی که برای حفاظت از محیط زیست و بهداشت عمومی تدوین شدهاند، شانه خالی کنند.
هنر و فرهنگ
دونالد ترامپ از زمان روی کار آمدن در ریاست جمهوری آمریکا، بسیاری از کارمندان صندوق ملی و دیگر مؤسسات فدرالی مربوط به هنر و فرهنگ را برکنار کرده و کارمندان آنها را به مرخصی بدون حقوق فرستاده است و صدها میلیون دلار از بودجهای که قرار بود به این مؤسسات اختصاص داده شود را تعلیق کرده است.
ترامپ همچنین بدون مجوز کنگره آمریکا، موسساتی نظیر مؤسسه هنری جان اف کندی و صندوق ملی علوم انسانی را مغایر با دیدگاههای خود در خصوص عصر طلایی هنر و فرهنگ توصیف و تأمین مالی آنها را متوقف کرده است. این در حالی است که این مؤسسات هنری از بیش از ۶۰ سال پیش با حمایت دو حزب دموکرات و جمهوریخواه آغاز به کار کرده و از رؤسای جمهور آمریکا حمایت میکنند.
رسانهها
بسیاری از روزنامهنگاران و اصحاب رسانه دوره دوم ریاست جمهوری ترامپ را چالشی برای شغل خود میدانند، اما تعداد اندکی از آنها از حجم واقعی این چالش اطلاع دارند. دولت آمریکا از زمان روی کار آمدن ترامپ هجمه گستردهای علیه مطبوعات و رسانههای خبری به راه انداخت و شبکه cbs نیوز و خبرگزاری آسوشیتدپرس را به دادگاه کشاند و تلاش کرد رادیو دولتی صدای آمریکا را به تعطیلی بکشاند. ترامپ همچنین کمیته ارتباطات فدرال را به دادگاه کشاند.
بیل گرویسکین استاد روزنامه نگاری در دانشگاه کلمبیای آمریکا میگوید که دولت ترامپ تمام تلاش خود را برای محدود کردن روزنامه نگاری در آمریکا به کار گرفته است. ترامپ همچنین محدودیتهایی را علیه خبرگزاری آسوشیتدپرس اعمال کرد، چرا که این خبرگزاری اسامی مطرح شده توسط ترامپ برای خلیج مکزیک را تکرار نمیکرد. در این میان، شبکه فاکس نیوز نزدیک ترین منبع رسانهای به ترامپ و افراد پیرامونی که بر وی تأثیر گذار هستند، به شمار میرود.