به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، آمار تولید رادیو داروها در ایران به ۷۲ قلم رسیده و این ظرفیت، کشور را در فهرست ۱۰ تولیدکننده برتر رادیو دارو در جهان قرار داده است. تنها دو رادیو داروی جدید که به‌صورت بومی در کشور تولید می‌شوند، قابلیت درمان حدود ۳۰ نوع سرطان را دارند و سالانه نزدیک به یک‌میلیون و ۵۰۰ هزار بیمار در ایران با استفاده از این رادیو داروها تحت تشخیص و درمان قرار می‌گیرند.

به گفته محمدعلی قدسی‌راد، متخصص پزشکی هسته‌ای و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، استفاده از این رادیو داروها روند تشخیص و درمان بیماران سرطانی را در بیمارستان شهدای تجریش تسریع کرده و اثربخشی درمان‌ها را به شکل محسوسی افزایش داده است.

وی با اشاره به جدید بودن بخش قابل‌توجهی از رادیو داروهای تولید داخل، اظهار کرد: بسیاری از رادیو داروهایی که هم‌اکنون در اختیار داریم، عمر تولیدی کمتر از دو سال دارند. از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به «گالیوم‌فاپی» و «لوتشیوم» اشاره کرد که در تشخیص انواع سرطان‌ها، به‌ویژه سرطان پستان، مورد ارزیابی قرار گرفته و نتایج بسیار درخشانی داشته‌اند. گالیوم‌فاپی قادر است تومورهای اولیه و تمامی ضایعات متاستاتیک بسیاری از تومورهای توپر را با دقت بالا شناسایی کند؛ قابلیتی که نقش مهمی در تشخیص زودهنگام سرطان و افزایش شانس درمان موفق ایفا می‌کند. در بیمارستان شهدای تجریش نیز موارد متعددی از تشخیص زودهنگام و درمان موفق با استفاده از این دارو به ثبت رسیده است.

قدسی‌راد همچنین از «پماد رنیوم ۱۸۶» به‌عنوان یکی دیگر از رادیوداروهای مؤثر تولید داخل نام برد و افزود: این دارو که برای درمان سرطان‌های پوست کاربرد دارد، از سال گذشته در دسترس قرار گرفته و نتایج درمانی بسیار مطلوبی داشته است.

وی با اشاره به نقش روبه‌رشد پزشکی هسته‌ای در درمان سرطان‌ها در سطح جهان، گفت: سهم پزشکی هسته‌ای در درمان سرطان‌ها به‌طور مداوم در حال افزایش است و این حوزه اکنون در میان سه صنعت پیشرو پزشکی جهان قرار دارد. در حال حاضر حدود ۱۵ درصد درمان سرطان‌ها با استفاده از رادیوداروها انجام می‌شود و پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد این سهم در آینده‌ای نزدیک به ۳۰ تا ۴۰ درصد برسد.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با تأکید بر تأمین کامل نیاز بیماران، خاطرنشان کرد: تمامی این رادیوداروها با قیمت بسیار مناسب در داخل کشور تولید و در اختیار بیماران قرار می‌گیرند و در حال حاضر هیچ بیماری به دلیل کمبود یا نبود رادیودارو از خدمات تشخیصی و درمانی محروم نیست. همچنین صف انتظار طولانی‌مدتی برای استفاده از این خدمات وجود ندارد.

وی درباره جایگاه ایران در تولید رادیوداروها تصریح کرد: بخشی از رادیوایزوتوپ‌های مورد استفاده وارداتی است، اما بخش دارویی و بالینی این محصولات که مهم‌ترین و پیچیده‌ترین مرحله تولید محسوب می‌شود، به‌طور کامل توسط متخصصان داخلی انجام می‌شود. ایران در حال حاضر پیشگام تولید رادیوداروها در منطقه است و در سطح جهانی نیز در جمع ۱۰ کشور برتر قرار دارد.

قدسی‌راد از ورود کشور به مرحله تولید نسل جدید رادیوداروها خبر داد و افزود: به‌زودی تولید رادیوداروهای آلفادهنده در کشور آغاز می‌شود؛ داروهایی که به‌جای اشعه بتا از اشعه آلفا استفاده می‌کنند و قدرت تخریب بسیار بالاتری دارند. این رادیوداروها در جهان به‌عنوان یک انقلاب درمانی در سرطان شناخته می‌شوند و اگرچه بسیار گران‌قیمت هستند، اما اکنون در کشورمان در مرحله آزمایش قرار دارند.

وی در بخش دیگری از سخنان خود به کاهش قابل‌توجه هزینه‌های درمان سرطان با استفاده از رادیوداروهای داخلی اشاره کرد و گفت: انجام یک اسکن استاندارد سرطان در خارج از کشور با استفاده از این داروها بین ۷۰۰ تا هزار دلار هزینه دارد که با نرخ فعلی ارز رقم بسیار بالایی محسوب می‌شود، در حالی که همین خدمت در داخل کشور با حدود ۲۰ میلیون تومان ارائه می‌شود؛ تفاوتی که نقش تعیین‌کننده‌ای در افزایش دسترسی بیماران به خدمات درمانی دارد.

به گفته این متخصص پزشکی هسته‌ای، رادیوداروهای تولید داخل در حال حاضر برای درمان و تشخیص حدود ۳۰ نوع سرطان از جمله سرطان‌های پروستات، پستان، پوست، تومورهای نورواندوکرین و برخی دیگر از سرطان‌های شایع کاربرد دارند.