حمام حاج شهبازخان، بنایی تاریخی مربوط به دوره قاجاریه در دل بازار سنتی کرمانشاه است که تا پیش از دهه ۹۰ اوضاع و احوال چندان مناسبی نداشت و بخاطر فرسودگی و قدمت بالا رو به تخریب گذاشته بود، اما از اوایل همین دهه بود که میراث فرهنگی کرمانشاه برای نجات این بنا اقدامات مرمتی را روی آن آغاز کرد. 

حدود چندسال بعد سازمان توسعه صنعتی ملل متحد(یونیدو) اعلام کرد که قرار است با همکاری میراث فرهنگی کرمانشاه اولین خانه خلاق صنایع دستی ایران را در یکی از اماکن تاریخی این استان راه اندازی کند که مسئولین میراث فرهنگی وقت نیز حمام حاج شهبازخان را پیشنهاد دادند. 

برای تبدیل بنای تاریخی حمام حاج شهبازخان به خانه خلاق صنایع دستی در اواسط همین دهه اعتبارات کلانی صرف مرمت و زیباسازی این بنا شد و آن را تبدیل به یک بنای زیبا و باشکوه کرد تا سرانجام پس از وعده‌های مکرر، در نهایت در سال ۱۳۹۹ در یک مراسم که بعدها مشخص شد صرفا یک اقدام نمایشی بوده، خانه خلاق صنایع دستی کرمانشاه در محل حمام حاج شهبازخان با حضور مسئولین کشوری و استانی رسما افتتاح شد، اما پس از افتتاح بلافاصله دوباره درهای آن بسته و تعطیل شد. 

بعدها مشخص شد برای تبدیل حمام حاج شهبازخان به خانه خلاق صنایع دستی کرمانشاه، مشکلات ساختاری زیادی در بنا وجود داشته که باید مرتفع شود. به همین دلیل صندوق احیاء و بهره برداری از اماکن تاریخی کشور طی مزایده‌ای این بنا را به یک سرمایه گذار بخش خصوصی واگذار کرد، به این شرط که با برداشتن مشکلات و موانع، آن را به خانه خلاق صنایع دستی کرمانشاه تبدیل کند. 

هنوز فرآیندهای واگذاری بنا به صورت کامل طی نشده بود که سرمایه گذار اقدامات مرمتی خود را روی حمام حاج شهبازخان کرمانشاه آغاز کرد و البته در همان شروع کار هم زمزمه‌هایی به گوش می‌رسید که سرمایه گذار قصدی برای تبدیل این بنا به خانه خلاق صنایع دستی ندارد و می‌خواهد آن را به یک مرکز پذیرایی تبدیل کند. 

هنوز مدتی از واگذاری این حمام به سرمایه گذار بخش خصوصی نگذشته بود که این‌بار خبر رسید که این بنای تاریخی چندین مالک بخش خصوصی دارد و پس از اینکه بنا را واگذار کرده‌اند، مالکین ورود کرده و اجازه نداده‌اند که روند واگذاری بنا به صورت کامل انجام گیرد. 

بعدها مشخص شد از شش دانگ این بنا، تنها دو دانگ آن متعلق به میراث فرهنگی است و چهار دانگ آن مالک بخش خصوصی دارد و صندوق احیاء و بهره برداری از اماکن تاریخی کشور نیز با علم به این مسئله، در سال ۱۴۰۰ اقدام به واگذاری حمام حاج شهبازخان کرده است.

پس از اعلام واگذاری بنا و پیدا شدن سر و کله مالکین، اوقاف استان نیز اعلام کرد که این بنا وقفی است. اداره کل اوقاف برای ادعای خود وقف نامه‌ای مربوط به سال ۱۳۰۰ را ارائه داده که در آن مالک بنا ضمن اینکه عنوان کرده حمام حاج شهباز خان وقفی است، تاکید داشته بخشی از درآمدهای حاصل از این موقوفه باید به یکی از ورثه‌ها برسد که اکنون تعداد این ورثه‌ها در طول یک قرن اخیر افزایش پیدا کرده و به حدود ۸۰ نفر رسیده است. 

نکته جالب ماجرا اینجاست که زمانی که این بنا در حال تخریب بود، کسی به دادش نمی‌رسید، تا اینکه میراث فرهنگی به ناچار برای مرمت آن ورود کرد. آن زمان نه خبری از اوقاف بود و نه خبری از مالکین بنا، اما حالا دو دستگاه یعنی میراث فرهنگی و اوقاف و حدود ۸۰ نفر به عنوان ورثه روی این بنای تاریخی ادعای مالکیت دارند. 

 تعدادی از ورثه نسبت به وقفی بودن این بنا هم معترض هستند و برای همین شکایتی را به دادگاه برده‌اند تا آن را از حالت وقفی بودن خارج کنند. حالا این پرونده چندسالیست در دادگاه تشکیل شده، اما هنوز به نتیجه نرسیده است. 

آنطور که معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان می‌گوید، هنوز سرنوشت پرونده حمام حاج شهبازخان مشخص نیست و باید منتظر ماند که رای دادگاه در خصوص این پرونده چه می‌شود. 

کیومرث خانی لعل آبادی در گفت و گو با ایسنا، اظهار کرد: باتوجه به اینکه این پرونده در دادگاه حقوقی در حال بررسی است، به همین دلیل رسیدگی به آن کمی به طول انجامیده است. 

وی تصریح کرد: تا زمانی که وضعیت پرونده این بنا مشخص نشود، نمی‌توانیم هیچ تصمیم گیری در خصوص آن داشته باشیم و باید منتظر ماند تا قفل این پروژه باز شود. 

در پایان باید گفت، بنای حمام حاج شهباز خان کرمانشاه باتوجه به معماری زیبا و موقعیت خاص خود که در دل بازار سنتی کرمانشاه قرار گرفته، جایی که روزانه صدها نفر از شهروندان و گردشگران برای خرید به آنجا مراجعه می‌کنند، این ظرفیت را دارد که به یک جاذبه مهم گردشگری تبدیل شود، اما اکنون به مانند یک زیبای خفته در معطلی و بلاتکلیفی به سر می‌برد. 

انتهای پیام