خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها-فهیمه اجاقلو: یلدا بلندترین شب سال بهانه‌ای برای دورهمی‌های خانوادگی، جشن و شادی محسوب می‌شود با این وجود افزایش افسار گسیخته قیمت میوه و اقلام اساسی سفره یلدا باعث شده رنگ و بوی جشن شب یلدا تغییر کند و شادی شب چله با نگرانی‌های معیشتی آمیخته شود. علیرغم میل باطنی مردم به حفظ این آئین وضعیت اقتصادی حاکم بر جامعه باعث شده تا نمادهای سنتی یلدا برای بسیاری از طبقات متوسط و ضعیف جامعه به یک رؤیای دست نیافتنی تبدیل شود.

گزارش‌های میدانی و خلوت بودن بازارها در آستانه شب یلدا بیانگر آن است آئین دیرینه و شاد شب یلدا در استان گلستان تحت تأثیر شدید فشارهای اقتصادی قرار گرفته است. افزایش چشمگیر قیمت‌ها، به ویژه آجیل و میوه، توان خرید خانوارها، به‌ویژه بازنشستگان و اقشار متوسط، را به شدت کاهش داده است؛ به طوری که خرید اقلامی چون آجیل از یک ضرورت به کالایی لوکس بدل شده و میزان تقاضا در بازار میوه و آجیل حدود ۵۰ درصد افت کرده است، در همین رابطه یک شهروند بازنشسته گلستانی در گفتگو با خبرنگار مهر با ابراز نارضایتی از وضعیت نجومی آجیل و میوه اظهار کرد: در گذشته اقلامی مثل آجیل جز ملزومات شب یلدا بودند اما امروز به یک کالای لوکس تبدیل شده که مصرف کننده مجبور است سهم آن را در سبد مصرفی خود به شدت کاهش و بعضاً حذف کند.

آقا رضایی افزود: یلدا یک سنت و جشن دیرینه ایرانیان است متأسفانه افزایش قیمت‌ها در مناسبت‌های مختلف موجب شده تا این جشن و شادی به کام مردم تلخ شود.

وی ادامه داد: هزینه متوسط تأمین اقلام در یک شب یلدا برای خانواده‌ای هم چون من که دارای عروس، داماد و نوه هستم حدود یک و نیم تا دو میلیون تومان می‌شود.

شهروند گلستانی ادامه داد: فشار اقتصادی در سال‌های اخیر به مردم مضاعف شده و در چند ماه گذشته این افزایش قیمت‌ها به بالاترین حد خود رسیده است، واقعاً اقتصاد ما نیاز به یک جراحی دارد و باید هر چه زودتر این کار انجام شود.

کاهش چشمگیر تقاضای خرید میوه در شب یلدا

یکی از اقلام اساسی در شب یلدا میوه‌هایی از جمله هندوانه و انار است، افزایش ۵۰ برابری قیمت میوه نسبت به سال گذشته موجب شده تا میادین میوه و تره بار در مرکز گلستان در آستانه شب یلدا خلوت باشد.

رئیس اتحادیه میادین میوه و تره‌بار گرگان با بیان اینکه قیمت میوه شب یلدا نسبت به سال گذشته حدود ۶۰ درصد افزایش یافته است در گفتگو با مهر اظهار کرد: علی‌رغم فراوانی میوه در بازار، تقاضای خرید بسیار پایین است.

روح الله شاهینی با اشاره به وضعیت بازار میوه در آستانه شب یلدا اظهار کرد: در مجموع کمبودی در بازار نداریم و از نظر حجم میوه عرضه‌شده، وضعیت مناسب است، اما خرید مردم بسیار کاهش یافته و بازار رونق سال‌های گذشته را ندارد، حتی در روزهای منتهی به شب یلدا، ترافیک یا ازدحامی که معمولاً در میدان تره‌بار دیده می‌شد، امسال مشاهده نمی‌شود.

وی اظهار کرد: امسال نسبت به سال‌های گذشته، شب یلدای پررونقی در پیش نداریم، قیمت‌ها در حالت عادی نیز روند افزایشی داشته و فقط در معدودی موارد ثبات یا کاهش دارد.

رئیس اتحادیه میادین میوه و تره‌بار گرگان درباره قیمت برخی اقلام پرمصرف شب یلدا گفت: هم‌اکنون هندوانه باکیفیت بین ۳۵ تا ۴۰ هزار تومان به ازای هر عدد فروخته می‌شود که قیمت بالایی محسوب نمی‌شود، در مورد انار نیز بسته به کیفیت، رنگ و اندازه از کیلویی ۵۰ هزار تومان تا ۱۳۰ هزار تومان متغیر است و حتی انارهای خاص و ممتاز تا ۲۰۰ هزار تومان نیز قیمت‌گذاری می‌شوند.

شاهینی افزایش قیمت میوه‌ها را بیشتر ناشی از بالا رفتن هزینه‌های تولید و حمل‌ونقل دانست و بیان کرد: کمبود تولید نداریم اما کود، کارگر، کرایه حمل و سایر هزینه‌ها بالا رفته و همین امر موجب رشد قیمت‌ها شده است از سوی دیگر، توان خرید مردم کاهش یافته و به همین دلیل بازار در رکود است.

افزایش ۹۰ درصدی قیمت آجیل در شب یلدا

در سالهای اخیر آجیل و خشکبار نسبت به سایر محصولات افزایش قیمت نسبتأ شدیدی داشته است، در آستانه شب یلدا افزایش قیمت آجیل موجب شده تا بیشتر خانواده‌ها مقدار آن را در سبد خانوار کاهش دهند.

یک فعال صنفی آجیل و خشکبار در گرگان با بیان اینکه قیمت آجیل نسبت به یلدا سال گذشته حدود ۹۰ درصد افزایش یافته است در گفتگو با مهر اظهار کرد: این افزایش قیمت ناشی از نوسانات ارزی و کاهش شدید تولیدات کشاورزی داخلی است.

امید روحانی افزود: در دو سال اخیر فروش آجیل حدود ۵۰ درصد کاهش یافته و پیش‌بینی می‌شود امسال نیز مردم خرید خود را به نصف کاهش دهند.

وی با اشاره به رشد شدید قیمت‌ها، به‌ویژه در مغزیجات، گفت: برخی اقلام مانند مغز فندق که سه ماه پیش حدود ۱ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان بود، اکنون به ۳ میلیون تومان رسیده است. در مجموع، افزایش قیمت آجیل نسبت به سال گذشته به حدود ۸۵ تا ۹۰ درصد رسیده است.

این فعال صنفی در خصوص استقبال مردم از خرید شب یلدا، گفت: در طول ۲۰ سال سابقه کار در گرگان، هیچ سالی به اندازه سال گذشته افت فروش نداشتیم، امسال نیز پیش‌بینی می‌کنیم مانند سال گذشته، افت فروش حداقل ۵۰ درصدی را تجربه کنیم.

روحانی گفت: مردم مجبور شده‌اند حجم خرید خود را نصف کنند؛ یعنی به جای یک کیلو پسته، نیم کیلو و به جای نیم کیلو، ۲۵۰ گرم خریداری می‌کنند.

وی با اشاره به دلایل جهش قیمت آجیل در بازار گفت: با اینکه ایران یکی از صادرکنندگان بزرگ است، اما قیمت‌گذاری نهایی تحت تأثیر نوسانات نرخ ارز قرار می‌گیرد، حتی برای محصولاتی که تولید داخل هستند. کشاورز ما وقتی محصول خود را برای صادرات قیمت‌گذاری می‌کند، قیمت داخلی را نیز بالا می‌برد.

روحانی به کاهش تولید محصولات کشاورزی داخلی به دلیل شرایط محیطی نیز اشاره کرد و ادامه داد: امسال خشکسالی و گرما باعث کاهش شدید برداشت محصولات داخلی شده است؛ و این کاهش تولید، عاملی مضاعف بر افزایش قیمت‌ها شده است.

طرح تشدید نظارت بر بازار شب یلدا در گلستان؛ همکاری چندجانبه دستگاه‌ها برای جلوگیری از کم‌فروشی

‌

‌

معاون نظارت و بازرسی اداره کل صمت گلستان از آغاز طرح تشدید نظارت بر کالاهای پرمصرف در روزهای منتهی به یلدا خبر داد و در گفتگو با مهر اظهار کرد: همکاری بین نهادهایی همچون جهاد کشاورزی، استاندارد و تعزیرات حکومتی برای مقابله با کم‌فروشی و تخلفات در قنادی‌ها و میادین تره‌بار تقویت شده است.

جعفر کرامتی افزود: فعالیت‌های بازرسی ما از روز شنبه، بیست و دوم آذر آغاز شده است، تمرکز اصلی ما بر کالاهایی از جمله آجیل و خشکبار است که ارتباط مستقیمی با شب یلدا دارند، همچنین نظارت بر کالاهای اساسی مورد نیاز مردم نظیر برنج و روغن نیز در دستور کار ما قرار دارد.

وی در خصوص اقدامات پیشگیرانه در صنوف خاص تأکید کرد: برنامه‌ریزی‌هایی برای گشت‌های مشترک با اداره استاندارد داریم این گشت‌ها بر روی قنادی‌ها متمرکز است تا اطمینان حاصل کنیم که وزن جعبه‌ها، دقت توزین و کیفیت محصول ارائه شده به مشتری رعایت می‌شود در واقع هدف ما جلوگیری از کم‌فروشی یا تخلف در ترازوها است.

معاون نظارت و بازرسی اداره کل صمت گلستان در ادامه به همکاری‌های بین‌سازمانی در این طرح اشاره کرد و افزود: ما در قالب طرح تشدید نظارت بر بازار شب یلدا، با نهادهایی همچون جهاد کشاورزی، تعزیرات حکومتی و استاندارد و حتی دانشگاه علوم پزشکی کارهای مشترکی انجام می‌دهیم. در زمینه کالاهای کشاورزی مانند آجیل، نظارت سطح اول بر عهده جهاد کشاورزی استان است و ما در کنار آن‌ها حضور داریم.

کسب رتبه اول کشوری در تشکیل پرونده تخلف

‌

کرامتی با اشاره به کسب رتبه اول کشوری در تشکیل پرونده شکایت گفت: دلیل این موضوع این است که همکاران ما با دقت بالا تخلفات را محرز می‌کنند این دقت در بررسی‌ها باعث شده است که علی‌رغم اینکه ممکن است تعداد شکایات از نظر حجمی خیلی زیاد نباشد، اما تعداد پرونده‌های تشکیل شده ما در کشور اول باشد. این نشان می‌دهد که بازرسی‌ها با دقت لازم انجام شده و منجر به تشکیل پرونده شده است.

وی در پایان اشاره کرد: اگر پرونده‌ای در روند سازش مختومه نشود، برای صدور رأی نهایی به مراجع بالاتر در سطح استان ارسال خواهد شد.

بر اساس این گزارش افزایش افسارگسیخته قیمت‌ها، از میوه تا آجیل، توان خرید مردم را به شدت کاهش داده و حتی حال و هوای بازارها را به سکوت و رکود کشانده است. در چنین شرایطی، بازرسان و نهادهای نظارتی تلاش می‌کنند تا از تخلفات و کم‌فروشی‌ها جلوگیری کنند، اما واقعیت این است که ریشه بسیاری از مشکلات در عمق ساختار اقتصادی نهفته است با این وجود مردم گلستان هم چون سایر نقاط کشور با تمام دشواری‌ها سعی می‌کند یلدا را هرچند ساده‌تر و کم‌خرج‌تر اما در کنار هم جشن بگیرند؛ زیرا معنای حقیقی یلدا نه در تجمل سفره، بلکه در گرمای دل‌های به‌هم‌پیوندخورده است.