گوش دادن به موسیقی یا نواختن یک ساز، فراتر از یک سرگرمی ساده، می‌تواند به عنوان یک تمرین قدرتمند برای تقویت عملکرد مغز عمل کند. محققان معتقدند که فعالیت‌های موسیقیایی نقش مهمی در حفظ سلامت شناختی ایفا می‌کنند، به ویژه در شرایطی که بیماری‌های مرتبط با زوال عقل در حال افزایش هستند و متخصصان به دنبال روش‌های پیشگیری طبیعی می‌گردند.

در یک پژوهش گسترده که توسط دانشگاه اکستر انگلیس رهبری شد، بیش از ۱۱۰۰ نفر بالای ۴۰ سال که هیچ‌کدام به زوال عقل مبتلا نبودند، مورد بررسی قرار گرفتند. محققان مهارت‌های موسیقیایی این افراد – مانند نواختن ساز، شرکت در گروه کر یا حتی عادت به گوش دادن به موسیقی – را بر اساس گزارش‌های خودشان ارزیابی کردند و آن را با عملکرد شناختی‌شان مقایسه نمودند.
نتایج تحلیل‌ها حاکی از آن بود که افرادی که ساز می‌نوازند، به طور چشمگیری در عملکرد حافظه کاری و وظایف اجرایی بهتر عمل می‌کنند. همچنین، ارتباط مثبتی بین آواز خواندن و توانایی‌های کلی موسیقیایی با حافظه کاری مشاهده شد. با این حال، صرفاً گوش دادن به موسیقی تأثیر مشابهی بر بهبود شناختی نشان نداد.

آن کوربت، متخصص روان‌شناسی شناختی از دانشگاه اکستر، توضیح می‌دهد: «پژوهش‌های متعدد به مزایای موسیقی برای مغز اشاره کرده‌اند. به نظر ما، درگیر شدن با موسیقی می‌تواند به حفظ انعطاف‌پذیری و چابکی مغز کمک کند که به آن ذخیره شناختی گفته می‌شود.» این ذخیره شناختی مانند یک سپر محافظ عمل می‌کند و افراد را در برابر اثرات پیری مغز مقاوم‌تر می‌سازد.

افرادی که ذخیره شناختی بالاتری دارند – که بخشی از آن از طریق سبک زندگی فعال مانند فعالیت‌های موسیقیایی به دست می‌آید – کمتر در معرض خطر بیماری‌هایی مثل آلزایمر قرار می‌گیرند. البته این مطالعه نتوانست رابطه مستقیم علت و معلولی را ثابت کند و عوامل دیگری مانند سطح درآمد یا رژیم غذایی سالم ممکن است نقش داشته باشند.

نواختن ساز به عنوان یک فعالیت چندبعدی، مغز را به چالش می‌کشد و مطالعات قبلی نیز این فواید را تأیید کرده‌اند. کوربت تأکید می‌کند: «هرچند نیاز به تحقیقات بیشتری وجود دارد، اما نتایج ما پیشنهاد می‌کنند که گسترش آموزش موسیقی می‌تواند بخشی از برنامه‌های بهداشت عمومی برای حفاظت از سلامت مغز باشد و افراد مسن را به بازگشت به موسیقی تشویق کند.»
در این پژوهش، سازهای کیبورد مانند پیانو بیشترین مزایا را نشان دادند و نوازندگان پیانو در آزمون‌های حافظه کاری عملکرد برتر داشتند. همچنین، ادامه نوازندگی در سنین بالاتر، فواید بیشتری به همراه داشت.
یکی از شرکت‌کنندگان، استوارت داگلاس ۷۸ ساله از بریتانیا که در گروه آکاردئون فعالیت می‌کند، تجربیات شخصی‌اش را به اشتراک گذاشت: «ما اغلب در مراکز مراقبت از بیماران زوال عقل اجرا می‌کنیم و تأثیر مثبت موسیقی را بر آن‌ها دیده‌ایم. به عنوان نوازندگان سالخورده، اطمینان داریم که ادامه موسیقی نقش کلیدی در حفظ sharpness ذهن ما دارد.»
این یافته‌ها تأیید می‌کنند که ارتباط بین موسیقی و سلامت مغز نه تنها واقعی، بلکه شگفت‌انگیز است و می‌تواند راهی ساده و لذت‌بخش برای سرمایه‌گذاری روی آینده شناختی باشد.

اگر شما هم با مطالعه این مقاله به فکر دانلود آهنگ های جدید ایرانی و گوش دادن به موسیقی هستید میتوانید به pop-music.ir مراجعه کنید.