زومیت: امپراتوری فضایی ایلان ماسک هنوز غول جدیدش را به پرواز درنیاورده، اما رقبای چینی با ارتشی از کلون‌ها به دنبال سرقت این رویای بزرگ هستند.

موشک نیمه‌چندبارمصرف فالکون ۹ اسپیس‌ ایکس، قوانین صنعت هوافضا را از نو نوشت. این پرتابگر انقلابی با کاهش سرسام‌آور هزینه‌ها، فضا را به قلمرویی در دسترس‌تر برای بشر تبدیل کرد. اما این تنها فصل اول داستان امپراتوری فضایی ایلان ماسک بود.

اکنون تمام نگاه‌ها به پروژه جسورانه‌تری به نام «استارشیپ» دوخته شده؛ سامانه‌ی پرتابی غول‌پیکر و کاملاً چندبارمصرف که عنوان قدرتمندترین موشک تاریخ را یدک می‌کشد که پس از بیش از ۱۰ انفجار بزرگ در آزمایش‌های اولیه، هنوز در تلاش است تا چرخه پرتاب و فرود سالم را بی‌نقص به پایان برساند. بااین‌حال، به نظر می‌رسد این چالش‌های فنی، شرکت‌های چینی را از یک کپی‌برداری تمام‌عیار منصرف نکرده است.

به‌گزارش ارزتکنیکا، رسانه‌های دولتی چین به‌تازگی جزئیاتی از فعالیت‌های شرکت بیجینگ لیدینگ راکت تکنولوژی منتشر کرده‌اند که جدیدترین طرح مفهومی خود را شینگ‌ژو-۱ (Xingzhou-۱) نامیده است؛ این نام در ترجمه دقیق به معنای «کشتی ستاره‌ای» یا همان استارشیپ است. شباهت تصاویر منتشر شده به طراحی اسپیس ایکس، از ابعاد کلی بدنه تا فین‌های شبکه‌ای که برای هدایت موشک در زمان بازگشت به کار می‌روند، انکارناپذیر است.

اما شینگ‌ژو-۱ تنها نمونه نیست. استارتاپ‌های چینی دیگری نیز با اشتیاق به صف کپی‌کاران پیوسته‌اند. شرکت کازمولیپ با وسواسی عجیب حتی جزئی‌ترین بخش‌ها را بازسازی کرده است؛ تا جایی که در رندرهای آن‌ها، بوستر موشک توسط دو بازوی مکانیکی غول‌پیکر، شبیه به چاپستیک‌ها یا بازوهای مکازیلا، روی برج پرتاب مهار می‌شود. شرکت استرون‌استون نیز اعلام کرده که همین رویکرد فنی را در مقیاسی کوچک‌تر دنبال خواهد کرد.

استارتاپ‌های چینی با اشتیاق به صف کپی‌کاران پیوسته‌اند

حتی موشک سنگینی که مقامات فضایی ملی چین سال گذشته به نمایش گذاشتند، از پیکربندی «دو مرحله‌ای با قابلیت چندبارمصرفی کامل» گرفته تا فلاپ‌های آیرودینامیکی، شباهتی تکان‌دهنده به استارشیپ داشت. اندرو جونز، روزنامه‌نگار حوزه فضا، در این باره می‌نویسد: «این پروژه در مراحل بسیار اولیه قرار دارد و فعلاً فقط در حد ادعاهای مفهومی است، اما آن‌ها با بلندپروازی به دنبال اولین پرواز در سال ۲۰۲۷ هستند. واقعاً عجیب است.»

اما میان رندرهای پرزرق‌وبرق و واقعیت‌های سخت مهندسی، حفره‌ای عمیق وجود دارد. چین در فناوری موشک‌های قابل بازیابی هنوز راه درازی در پیش دارد. چندی پیش، شرکت خصوصی چینی لنداسکیپ تلاش کرد بوستر موشک ژوچو-۳ (Zhuque-۳) خود را که از نظر طراحی به فالکون ۹ شباهت دارد، پرتاب و بازیابی کند، اما این بوستر در اولین آزمایش مداری خود منفجر شد.

خود اسپیس‌ایکس همچنان برای رام‌کردن غول استارشیپ و رساندن آن به ظرفیت حمل ۱۵۰ تن محموله با چالش‌های بزرگی روبرو است. ناسا که برای مأموریت بازگشت انسان به ماه روی این فضاپیما حساب کرده، نشانه‌هایی از نگرانی بروز داده است. شان دافی، مدیر موقت ناسا، اخیراً اعلام کرد که به دنبال گزینه‌های جایگزین هستند، چرا که اسپیس‌ایکس از برنامه زمان‌بندی این مأموریت عقب مانده است.

در این میان، علاقه‌مندان حوزه فضا در انجمن‌های تخصصی دیدگاهی بدبینانه نسبت به این رقابت دارند. کاربری در انجمن اسپیس‌اکس‌لانج نوشت: تا زمانی که نتوانند یک موتور چرخه احتراق مرحله‌ای تمام جریان قابل اعتماد بسازند، تمام این تلاش‌ها برای کپی‌برداری پشیزی ارزش ندارد. فقط ممکن است ظاهر زیبایی داشته باشند و گهگاهی با آتش‌بازی‌های بزرگ منفجر شوند!

رقابت فضایی چین، بیش از آنکه نبردی فناورانه باشد، به یک قمار بزرگ شبیه است که در آن، عده‌ای در حال کپی‌کردن نقشه‌ای هستند که طراح اصلی آن هنوز در حال تکمیل‌کردنش است.