آیت‌الله سیداحمد علم‌الهدی امروز چهارشنبه ۲۶ آذر، در افتتاحیه اولین همایش بین‌المللی الهیات مقاومت که در دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، اظهار کرد: امروز مقاومت به یک واقعیت انکارناپذیر در جهان تبدیل شده است و در آینده‌ای نه‌چندان دور، مقاومت تشکیل‌دهنده نظم نوین جهانی خواهد بود و اساس زندگی سیاسی ملت‌های جهان، در غرب، شرق، شمال و جنوب، بر مبنای مقاومت بنیان‌گذاری خواهد شد. علت این امر، توسعه و سیری‌ناپذیری جریان استکبار در جهان‌خواری است.

وی افزود: جریان‌های استکباری که در راس آن‌ها آمریکای ناپاک قرار دارد، با تمام توان، شقاوت و سرسختی، برای دستیابی به حاکمیت واحد جهانی تلاش می‌کنند. اما چون این قدرت‌طلبی بر پایه ظلم‌ و جنایات بنا شده، ملت‌های زنده جهان در برابر آن می‌ایستند. این ایستادگی، پایداری و نه گفتن به توسعه استکباری، به‌تدریج به یک فرهنگ عمومی در سراسر جهان تبدیل خواهد شد.

نماینده ولی فقیه در خراسان رضوی با تاکید بر اینکه شناخت ابعاد مقاومت نه‌تنها برای ملت ما، بلکه برای همه ملت‌های جهان ضروری است، ادامه داد: از همه مهم‌تر، مسلمانان جهان باید در این عرصه پیش‌قدم باشند. ما باید جریان مقاومت را با مبانی شرعی و دینی خود پیوند بزنیم تا مسلمانان جهان، مقاومت را به‌عنوان یک وظیفه شرعی و باور دینی، در میدان عمل دنبال کنند. در حقیقت، پیگیری جریان مقاومت از سوی کشورهای اسلامی و مسلمانان جهان، زمینه‌ای گسترده برای فرج و ظهور ولی‌عصر، فراهم خواهد کرد. بنابراین، مسئله مقاومت امروز برای ما در شمار مهم‌ترین وظایف شرعی قرار دارد.

علم‌الهدی با اشاره به با رونمایی از کتاب فقه‌المقاومه اظهار کرد: در این کتاب، یک بحث کلامی درباره مقاومت داریم. در این بحث کلامی به این نتیجه رسیده‌ایم که لازمه توحید، التزام به وجوب مقاومت است؛ به‌گونه‌ای که اگر کسی ملتزم به مقاومت نباشد، در اعتقاد توحیدی خود دچار مشکل خواهد شد و باورمندی توحیدی او کامل نخواهد بود.

وی اضافه کرد: در بحث مقاومت عامه، ما با موضوعاتی روبه‌رو می‌شویم که در حقیقت باید تکلیف‌مدارانه با آن‌ها برخورد شود؛ موضوعاتی که در هیچ‌یک از مصادیق شناخته‌شده مقاومت نمی‌گنجد. مانند مقاومت اقتصادی، سیاسی و برخی اشکال مقاومت اجتماعی. این موارد نه ذیل عنوان جهاد می‌گنجند، نه در چارچوب دفاع قرار می‌گیرند و نه به‌طور مستقیم در ذیل امر به معروف و نهی از منکر قابل تعریف‌اند. در چنین مواردی، ما نیازمند استخراج و تبیین یک حکم عام فقهی هستیم که مطلقا عموم مقاومت را به‌عنوان یک موضوع واجب شرعی شامل شود.

این عضو مجلس خبرگان رهبری تاکید کرد: امروزه برخی از مقاومت با تعبیر تاب‌آوری یاد می‌کنند، در حالیکه واژه تاب‌آوری، به‌گونه‌ای حاوی عنصر انفعال است. اگر بنا باشد معادلی فارسی برای مقاومت در نظر بگیریم، تعبیر پایداری مناسب‌تر از تاب‌آوری است، چراکه در مفهوم مقاومت، عنصر مبارزه وجود دارد؛ مفهوم تاب‌آوری در این معنا، بار منفی دارد.

علم‌الهدی با بیان اینکه مقاومت تنها در نفی خلاصه نمی‌شود، اظهار کرد: مقاومت، یک تکلیف است که بر عهده ما نهاده شده و ما را موظف می‌کند در برابر دشمن ایستادگی کنیم. جنبه سلبی و نفی، تنها یکی از عوارض مقاومت است، در حالی که حقیقت مقاومت، پایداری است و در آن عنصر مبارزه، سرسختی، ایستادگی و اصرار بر اجرای احکام دینی وجود دارد.

ضرورت ایستادگی در برابر ظلم در قرائت تمدنی انقلاب اسلامی

علی خیاط -مدیر حوزه علمیه خراسان‌رضوی- در بخش دیگری از این همایش اظهار کرد: مفهوم مقاومت در نگاه نخست، واژه‌ای سیاسی یا امنیتی به نظر می‌رسد، اما با نگاهی ژرف‌تر روشن می‌شود که مقاومت، پیش از آن‌که یک راهبرد سیاسی باشد، یک موضع الهیاتی است که نسبت انسان با خدا، قدرت و تاریخ را معنا می‌کند. از این منظر، الهیات مقاومت دستگاهی فکری است که به انسان مؤمن می‌آموزد چگونه در جهانی آکنده از سلطه، بی‌عدالتی و تحقیر، ایمان خود را به کنش اجتماعی آگاهانه تبدیل کند.

وی با بیان اینکه نقطه عزیمت الهیات مقاومت، توحید است، اضافه کرد: توحید نه صرفاً یک گزاره کلامی، بلکه نفی هرگونه ربوبیت غیرالهی در زندگی فردی و اجتماعی است. عبارت «لا اله الا الله» در این معنا، نفی سلطه است و مقاومت نه امری افزوده بر ایمان، بلکه ثمره طبیعی ایمان توحیدی به شمار می‌آید. در منطق قرآن، تقابل ایمان و طغیان تقابلی دائمی است و قرآن ایستادگی در برابر ظلم را جزئی از تکلیف الهی می‌داند.

مدیر حوزه علمیه خراسان‌ رضوی ادامه داد: الهیات مقاومت، رنج را نه مطلوب بالذات می‌داند و نه نشانه قرب الهی، اما آن را از وضعیت پوچ و بی‌معنا خارج می‌سازد. سیره امام حسین(ع) نقطه اوج مقاومت است. کربلا صرفاً صحنه مظلومیت نیست، بلکه صحنه امتناع آگاهانه از بیعت با نظام فاسد قدرت است و امام با فریاد «هیهات منّا الذله» معنای حیات دینی را بازتعریف می‌کند.

خیاط با اشاره به جنایات رژیم صهیونستی، اظهار کرد: امروز رژیم صهیونیستی با کشتار وحشیانه زنان و کودکان و با تخریب خانه‌ها، مدارس و بیمارستان‌ها و ارتکاب جنایات دیگر، خود را به‌عنوان بارزترین مصداق ظلم به دنیا معرفی کرده و ضرورت مقاومت در برابر ظلم و وحشی‌گری را به تصویر کشیده است؛ مقاومتی که این روزها در رفتار مردم غزه به‌روشنی نمایان شده است. جنایات آشکار رژیم صهیونیستی و مقاومت جانانه ملت‌های فلسطین، لبنان، ایران، سوریه، یمن و دیگر اعضاء جبهه مقاومت، به‌ روشنی نشان داده است که مقاومت نه یک انتخاب سیاسی، بلکه ضرورتی انسانی و اخلاقی برای پاسداشت حقیقت است.

ارسال بیش از ۳۵۰ اثر علمی به دبیرخانه همایش الهیات مقاومت 

در ادامه سیدمحمدتقی قبولی دُرافشان -رئیس دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد- در بخش دیگری از این همایش اظهار کرد: اندیشه برگزاری همایشی بین‌المللی «الهیات مقاومت»، از نیمه دوم سال ۱۴۰۳ و در پی تحولات بنیادین منطقه و جهان شکل گرفت؛ تحولاتی که بار دیگر نشان داد مقاومت صرفا یک رویکرد سیاسی یا واکنشی مقطعی نیست، بلکه حقیقتی ریشه‌دار در الهیات، اخلاق و جهان‌بینی ادیان الهی است. از این‌رو، ضرورت داشت این مفهوم فراتر از عرصه‌های سیاسی و اجتماعی، در حوزه‌های فلسفی، کلامی و معرفتی، به‌صورت علمی و منسجم مورد بررسی قرار گیرد.

وی ادامه داد: بر همین اساس، دبیرخانه همایش با اخذ مجوز رسمی از ISC و تشکیل کمیته‌های علمی، سیاست‌گذاری و اجرایی، فعالیت خود را آغاز کرد. یکی از مهم‌ترین برنامه‌های همایش، برگزاری سلسله نشست‌هایی تحت عنوان «پیش‌نشست‌های تخصصی» بود که از بهمن ۱۴۰۳ تا آذر ۱۴۰۴ ادامه یافت. در این مدت، ۳۶ پیش‌نشست تخصصی و علمی در دانشگاه فردوسی مشهد و دیگر دانشگاه‌ها و مراکز علمی و حوزوی داخل و خارج از کشور برگزار شد.

رئیس دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد با بیان اینکه این پیش‌نشست‌ها حوزه‌های متنوعی همچون ابعاد قرآنی و کلامی الهیات مقاومت، فقه مقاومت، عدالت و صلح، اخلاق جهانی، زنان و مقاومت، و تجربه‌های معاصر مقاومت به‌ویژه فلسطین و غزه را دربر گرفت، گفت: در مجموع، بیش از ۱۳۰ اندیشمند و صاحب‌نظر داخلی و خارجی در این نشست‌ها به ارائه دیدگاه‌های خود پرداختند که منبعی ارزشمند برای مطالعات الهیات مقاومت فراهم آورده است. این گستره مشارکت، نشان‌دهنده ظرفیت جهانی و فرامذهبی گفتمان الهیات مقاومت است.

قبولی درافشان با بیان اینکه در حوزه تولید علم، دبیرخانه همایش قریب به ۳۵۰ اثر علمی به سه زبان فارسی، عربی و انگلیسی دریافت کرده است، اظهار کرد: از این آثار پس از طی مراحل دقیق داوری، حدود ۱۸۰ مقاله به‌طور کامل پذیرفته شده و مجموعه‌ای از ۳۰۰ چکیده برگزیده نیز در اختیار جامعه علمی قرار گرفته است. تنوع موضوعی و رویکردی این آثار، ظرفیت‌های الهیات مقاومت را در عرصه‌های نظری، اجتماعی و تمدنی به‌خوبی نمایان می‌کند.

انتهای پیام