خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: احداث خط راه آهن شیراز- بندرعباس را می‌توان یکی از حلقه‌های مفقوده شبکه حمل‌ونقل کشور دانست؛ مسیری که می‌تواند قلب فرهنگی ایران را به یکی از مهم‌ترین درگاه‌های تجاری و ترانزیتی منطقه پیوند بزند.

شیراز به‌عنوان مرکز استان فارس، سال‌هاست نقش علمی، درمانی، گردشگری و کشاورزی در پهنه جنوب کشور بر عهده دارد و بندرعباس در ساحل خلیج فارس و دریای عمان، دروازه اصلی ایران به آب‌های آزاد و کریدورهای بین‌المللی شمال-جنوب و شرق-غرب محسوب می‌شود.

اتصال مستقیم این دو نقطه از طریق ریل، به معنای کوتاه‌تر شدن مسیر دسترسی تولیدکنندگان فارس به بنادر جنوبی، کاهش هزینه و زمان حمل‌ونقل، افزایش قدرت رقابت کالاهای ایرانی و تسهیل صادرات محصولات کشاورزی، صنعتی و معدنی این استان است.

از سوی دیگر، راه آهن شیراز- بندرعباس تنها یک پروژه عمرانی صرف نیست؛ بلکه می‌تواند به‌عنوان پیشران توسعه متوازن در جنوب کشور عمل کند.

ایجاد این کریدور ریلی، امکان رونق شهرها و مناطق روستایی در مسیر، جذب سرمایه‌گذاری، تقویت گردشگری داخلی و مذهبی، کاهش ترافیک جاده‌ای و در نتیجه کاهش تصادفات و مصرف سوخت را به همراه دارد.

در شرایطی که اقتصاد ایران بیش از هر زمان دیگری نیازمند زیرساخت‌های پایدار، ایمن و کم‌هزینه برای جابجایی کالا و مسافر است، تکمیل این خط‌آهن می‌تواند جایگاه فارس را در نقشه حمل‌ونقل ملی ارتقا داده و پیوند این استان با اقتصاد جهانی را از طریق بنادر جنوبی مستحکم‌تر کند.

به همین دلیل، بسیاری از کارشناسان، احداث خط‌آهن شیراز – بندرعباس را نه یک انتخاب، بلکه ضرورتی راهبردی برای آینده توسعه فارس و جنوب کشور می‌دانند؛ ضرورتی که تحقق آن می‌تواند معادلات اقتصادی، اجتماعی و حتی جمعیتی این منطقه را در دهه‌های آینده دگرگون سازد.

در همین زمینه برای روشن‌تر شدن ابعاد این راه آهن استراتژیک و مهم کشور با روح الله نجابت نماینده مردم شیراز و زرقان در مجلس شورای اسلامی و عضو کمسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفتگو کردیم.

* وضعیت حمل و نقل ریلی استان فارس را چگونه ارزیابی می‌کنید و نمایندگان فارس در مجلس برای ارتقای کمی و کیفی خطوط ریلی چه اقداماتی انجام داده‌اند؟

طی سال‌های گذشته مسیرهای مختلف ریلی در استان فارس آغاز شده اما بسیاری نیمه‌کاره رها شده‌اند. خطوطی بدون اتصال به شبکه سراسری راه‌آهن و به‌صورت آنتنی کشیده شده‌اند که حتی با نگاه خوش‌بینانه تا ده سال آینده نیز امکان بهره‌برداری ندارند.

طرح‌های شیراز-گل‌گهر، شیراز- بوشهر، شیراز-جهرم-لار-بندرعباس، شیراز-فسا-داراب-بندرعباس و شیراز- اهواز از جمله طرح‌های نیمه‌تمام هستند و همچنین طرح قطار سریع‌السیر شیراز- اصفهان با وجود اهمیت حیاتی هنوز وارد فاز مطالعاتی هم نشده است.

* عمده مشکلات خطوط ریلی فارس را در چه موضوعی می‌بینید؟

عمده مشکلات به نگاه‌های جزیره‌ای و فشارهای محلی بازمی‌گردد. طرح‌هایی بدون اولویت‌بندی ملی و در کشمکش منابع آغاز شده‌اند و چون بر اساس نیازهای واقعی نبوده‌اند، با کوچک‌ترین مانع رها شده‌اند.

این وضعیت به اتلاف منابع و بی‌برنامگی منجر شده است. ما برای عبور از این چرخه باید به سمت نگاه‌های ملی حرکت کنیم و رسانه‌ها نیز نقش مهمی در این نوع مطالبه‌گری دارند.

در شرایط فعلی تمرکز قوه مجریه بر تکمیل خط ریلی گل‌گهر- خوزستان قرار دارد؛ مسیری که در راه‌گذر شرق به غرب کشور واقع شده و منافع ملی فراوانی دارد. صنایع معدنی و فولاد نیز می‌توانند در تأمین مالی آن مشارکت کنند زیرا خودشان از مزایای این مسیر بهره‌مند خواهند شد. ما نیز پیگیری و رفع موانع اجرای این طرح را در دستور کار داریم.

* علت کند بودن روند ساخت راه آهن شیراز - بندرعباس چیست؟

در رابطه با خط شیراز- بندرعباس می‌توان گفت که این خط در اولویت نخست دولت نیست هرچند اهمیت راهبردی آن برای آینده کشور انکارناپذیر است. این مسیر می‌تواند ایران را به راه‌گذر بین‌المللی شمال- جنوب متصل کند و جایگاه کشور را در دیپلماسی اقتصادی ارتقا دهد.

اتصال ریلی شیراز به بندرعباس همچنین فرصتی تازه برای رونق گردشگری فراهم می‌کند؛ ترکیب میراث تاریخی فارس با سواحل و جزایر هرمزگان یک بسته گردشگری متفاوت خواهد بود.

در کنار این، خط سریع‌السیر شیراز- اصفهان نیز یک الزام آتی است که مطالعات آن در دست پیگیری است. در هر صورت نوآوری در تأمین مالی و ورود صنایع بزرگ و بخش خصوصی، شرط اصلی به سرانجام رسیدن این پروژه‌هاست.

* روند پیگیری اجرای هرچه سریع‌تر این پروژه را توضیح بدهید؟

بنده از روز اول نمایندگی با نگاه ملی و کلان با موضوع برخورد کردم. یعنی به دنبال تصویب طرح جامع حمل و نقل کشور رفتم. این طرح از وظایف وزارت راه و شهرسازی است که چندین سال تأخیر دارد. بناست با ابلاغ طرح جامع حمل و نقل کشور اولویت‌های ریلی، هوایی و جاده‌ای کشور تعیین شود و از نگاه جزیره‌ای فاصله بگیریم. در این خصوص بنده از ۴ وزیر ثبت سوال کرده‌ام و ۳ مرتبه در دیدار وزرای راه و شهرسازی در دولت‌های گوناگون پیگیر ابلاغ طرح بوده‌ام و از آنها برنامه زمان بندی و اولویت بندی خواسته‌ام.

اقدام دیگر تذکر کتبی و شفاهی به وزرای راه و شهرسازی بوده. صرفاً در همین دولت ۴ تذکر برای پیگیری خطوط ریلی شیراز- بوشهر، شیراز- گل‌گهر، شیراز- بندرعباس و شیراز- اهواز داده‌ام و در دیدارهای رسمی و غیر رسمی با مسئولان وزارت راه، معاون اجرایی رئیس جمهور و رؤسای جمهور به دفعات اولویت و ضرورت موضوع را یادآور شده‌ام.

غیر از مسئولان ملی، در سطح استان به طور مستمر از استانداران و مدیران کل راه و شهرسازی استان به صورت کتبی و شفاهی خواسته‌ام پیگیر کار باشند و از آنها برنامه اجرایی برای پیشرفت و ارتقای خطوط ریلی استان را مطالبه کرده‌ام. نکته آخر که باید اشاره کنم هم آنکه طرح‌های توسعه ریلی معمولاً زمان بر هستند.

در برنامه کاری و اولویت‌های من پیگیری مستمر خطوط ریلی و هوایی استان و کشور بوده و خواهد بود و تا زمانی که نماینده مردم هستم، با برنامه زمان بندی و کارشناسانه پیگیر پیشرفت حمل و نقل استان و شیراز خواهم بود.