علی گنجعلی در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه دانشکده علوم یکی از بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین دانشکده‌های دانشگاه فردوسی است، اظهار کرد: این دانشکده در سال ۱۳۴۰ تاسیس شده و اکنون ۶۴ سال از عمر آن می‌گذرد.دانشکده فعالیت خود را با رشته‌های فیزیک و ریاضی آغاز کرد و بعدها توسعه یافت. در ادامه دانشکده علوم ریاضی از این مجموعه جدا و مستقل شد و اکنون دانشکده علوم دارای چهار دپارتمان فیزیک، شیمی، زمین‌شناسی و زیست‌شناسی است.

گنجعلی با اشاره به اینکه تاکنون بیش از ۱۱ هزار دانش‌آموخته از این دانشکده وارد جامعه شده‌اند، تصریح کرد: این عدد نشان‌دهنده فعالیت گسترده و مداوم دانشکده در طول سال‌هاست. محل اولیه دانشکده در خیابان دانشگاه و خیابان اسرار بود و حدود دو دهه پیش به پردیس دانشگاه منتقل شد.

سرپرست دانشکده علوم دانشگاه فردوسی با اشاره به وضعیت فعلی دانشکده توضیح داد: در حال حاضر حدود ۲۲۰۰ دانشجو در سه مقطع کارشناسی، ارشد و دکتری تخصصی در ۵۶ رشته‌گرایش تحصیل می‌کنند و حدود ۸۰ دانشجوی خارجی نیز در دانشکده حضور دارند. همچنین حدود ۱۰۰ عضو هیئت علمی در دپارتمان‌های مختلف مشغول فعالیت هستند که بسیاری از آنها در تراز بین‌المللی فعال‌اند و عمدتا فعالیت دانشگاه در توسعه مرزهای دانش است.

وجود ۷۰ آزمایشگاه فعال در دانشکده علوم

وی با تاکید بر ماهیت آزمایشگاهی و تجربی دانشکده علوم گفت: حدود ۷۰ آزمایشگاه فعال در دانشکده داریم که خدمات آموزشی و پژوهشی به محققان ارائه می‌کنند. بخش بزرگی از تولیدات علمی و  بین‌المللی، براساس سامانه علم‌سنجی، در دانشکده علوم توسط محققان و اساتید انجام می‌شود. ایندکس دانشگاه ۱۹۴ و رتبه دانشکده علوم ۱۳۳ است که نشان می‌دهد سهم قابل‌توجهی از تولیدات علمی دانشگاه در این دانشکده شکل می‌گیرد.

گنجعلی با اشاره به برنامه‌های مدیریتی دانشکده افزود: هدف اصلی ما ایجاد وفاق، همدلی و همراهی در بدنه دانشکده است. همچنین در مسیر توسعه علمی و پاسخ به نیازهای کشور، ارتباط با صنعت را بسیار جدی گرفته‌ایم.

وی درباره دلیل جدایی دانشکده ریاضی از دانشکده علوم گفت: تخصصی‌تر شدن دانشکده‌ها موجب جذب دقیق‌تر هیئت علمی و تمرکز بیشتر بر مأموریت‌ها می‌شود. بسیاری از دانشگاه‌های بزرگ دیگر نیز به سمت تفکیک رفته‌اند. دانشکده علوم با چهار گروه اصلی خود همچنان بزرگ و فعال باقی مانده است.

وی در ادامه با اشاره به وضعیت دانشجویان خارجی گفت: حدود ۸۰ دانشجو خارجی نیز در دانشکده حضور دارند که اکثر دانشجویان خارجی در رشته‌های فیزیک، زیست‌شناسی و شیمی تحصیل می‌کنند و تعداد کمتری در زمین‌شناسی مشغولند.

دانشکده علوم ۵۰ میلیارد تومان قرارداد پژوهشی با صنعت داشته است

گنجعلی با بیان اینکه دانشکده علوم ۵۰ میلیارد تومان قرارداد پژوهشی با صنعت در سال گذشته منعقد کرده است، افزود: ما در زمینه ارتباط دانشگاه و صنعت بسیار فعال هستیم. با سازمان زمین‌شناسی کشور، سازمان محیط زیست، صنایع لاستیک و شرکت‌های مختلف قراردادهای پژوهشی امضا کرده‌ایم. تلاش داریم بخش  تحقیق و توسعه شرکت‌ها را در دانشکده مستقر کنیم.

وی در رابطه با دوره «کاپ» گفت: دانشجو کارشناسی ما می‌تواند دو ترم را در صنعت سپری کند تا ترکیب تئوری و تجربه عملی کامل شود. همچنین کارآموزی‌های بلندمدت و کوتاه‌مدت تابستانه اجرا می‌شود تا دانشجویان مهارت عملی کسب کنند. در دانشکده علوم کارآموزی‌ها، آزمایشگاه‌های عملی و کارگاه‌های تخصصی نیز بخشی جدایی‌ناپذیر از آموزش هستند.
 

هزینه‌های سنگین مواد آزمایشگاهی چالش مهم دانشجویان علوم پایه

گنجعلی خاطرنشان کرد: دانشکده علوم تقریباً همه دروس آن همراه با آزمایشگاه ارائه می‌شود؛ چون ماهیت این دانشکده آزمایش‌محور است. اساتید نیز برای ارتقای مرتبه علمی خود نیازمند طرح‌های برون‌دانشگاهی و پروژه‌های منتهی به محصول هستند. آیین‌نامه‌های وزارت علوم نیز این مسیر را تشویق می‌کند. داشتن طرح‌های برون‌دانشگاهی و طرح‌هایی که به محصول منجر می‌شود امتیاز بالایی دارد. این موضوع باعث شده اساتید به ارتباط با صنعت ترغیب شوند. اگر استادی در طول خدمت اینکار را نکند و حداقل یک طرح برون‌دانشگاهی نداشته باشد، برای ارتقای مرتبه علمی خود به مشکل خواهد خورد.

رئیس دانشکده علوم دانشگاه فردوسی با اشاره به هزینه‌های سنگین مواد آزمایشگاهی و تجهیزات گفت: دانشکده علوم آزمایشگاهی است و هزینه‌ها بسیار بالاست. مواد مصرفی گران و بعضاً به دلیل تحریم‌ها بی‌کیفیت یا فیک هستند. این موضوع باعث می‌شود دانشجو ماه‌ها کار کند و نتیجه نگیرد. دستگاه‌هایی مانند HPLC که یک سال پیش هر تست آن ۳۰۰ هزار تومان بود، امروز یک میلیون تومان هزینه دارد.

وی درباره فرصت‌های مطالعاتی اساتید اظهار کرد: به دلیل ارزش کم پول ملی، امکان استفاده از فرصت مطالعاتی بسیار محدود شده است. حقوق استاد با هزینه‌های کشور مقصد همخوانی ندارد و عملاً رفتن به فرصت مطالعاتی بدون حمایت خارجی دشوار است.

گنجعلی با اشاره به حقوق اساتید نیز تصریح کرد: حقوق اساتید ثابت نیست و نسبت به زمان و تلاشی که می‌گذارند بسیار پایین است. یک استاد پس از سال‌ها تحصیل و تلاش در ۳۵ سالگی وارد بازار کار می‌شود و مقایسه آن با مشاغلی که از سنین نوجوانی وارد بازار شده‌اند منصفانه نیست. متأسفانه برخی اساتید برای تأمین معاش به کارهایی روی می‌آورند که در شأن یک عضو هیئت علمی نیست.

وی افزود: ضعف حقوق و نبود امکانات پژوهشی موجب شده برخی اساتید و دانشجویان ممتاز مهاجرت کنند. امکانات آزمایشگاهی دانشکده بسیار قدیمی و بعضاً فرسوده است و خروجی دستگاه‌ها مورد قبول مجلات معتبر نیست. نشریات خارجی بعضی مواقع مقالات ما را به دلیل قدیمی بودن دستگاه‌ها رد می‌کنند که این موضوع مستقیماً به کیفیت مقالات آسیب می‌زند. متاسفانه امکانات آزمایشگاهی کافی نداریم و حتی برای تعمیر دستگاه‌ها مشکل داریم.

رئیس دانشکده علوم دانشگاه فردوسی در بخش دیگری از سخنانش گفت: بودجه وزارت علوم برای دانشگاه‌ها بسیار محدود است. بودجه‌ای که به دانشکده‌ها می‌رسد فقط در حد حفظ وضعیت موجود است؛ مثل تنفس نگهداری برای گیاه. دانشگاه مجبور است بخشی از هزینه‌ها را از طریق همکاری با صنعت تأمین کند.

بخشی از دانشجویان به دلیل نبود شغل و کاهش انگیزه دنبال مهاجرت هستند

وی با اشاره به بحران مهاجرت بیان کرد: بخشی از دانشجویان به دلیل نبود شغل، نبود جذب هیئت علمی و کاهش انگیزه‌ها دنبال مهاجرت هستند. ظرفیت‌های جذب بسیار محدود است و تعداد فارغ‌التحصیلان بسیار زیاد. خیلی از اساتید ایده دارند و حدودا ۱۰ درصد از پتانسیلی که اینجا دارند به دلیل عدم امکانات بکار گرفته نمی‌شود.

گنجعلی درباره ورودی‌های امسال دانشکده توضیح داد: ورودی‌های کارشناسی وضعیت نسبتاً ثابتی دارند در این مقطع افت نداشته‌ایم، چون دانشکده علوم فردوسی معتبر است؛ اما در ارشد و دکتری کاهش ورودی داریم، چون انگیزه ادامه تحصیل کم شده است. بسیاری ترجیح می‌دهند در مقطع کارشناسی وارد بازار کار شوند یا برای مهاجرت برنامه‌ریزی کنند. دانشجویان بیشتر برای مهاجرت یا ارتقای شغلی (مثلاً معلمان) وارد تحصیلات تکمیلی می‌شوند.

وی افزود: قبلاً در برخی رشته‌ها رقابت شدیدی بود اما امروز بسیاری از دانشگاه‌ها بدون کنکور پذیرش می‌کنند. کاهش جمعیت داوطلب و افزایش دانشگاه‌های موازی باعث شده ظرفیت‌ها خالی بماند.

وی از برنامه دانشکده برای ایجاد رشته‌های جدید خبر داد و اظهار کرد: به‌دنبال راه‌اندازی رشته‌هایی هستیم که بازار کار دارند؛ همچنین در حال پیگیری ایجاد رشته‌هایی مانند علوم شناختی، علوم تربیتی هماهنگ با فیزیولوژی، کاتالیست و همچنین رشته‌های مرتبط با زمین شناسی نفت هستیم، زیرا نیاز صنعت و جامعه به این تخصص‌ها بالاست و هنوز جذب در این رشته‌ها وجود دارد. با توجه به این مشکلات، ۱۰ الی ۱۲ نفر از اساتید دانشکده علوم جزو یک یا دو درصد بهترین دانشمندان جهان هستند.
انتهای پیام