عبدالحسین محمدی، در گفت‌وگو با ایسنا، با هشدار نسبت به وضعیت بحرانی فرونشست در استان، به‌ویژه در شهرستان‌های ساوه و زرندیه، گفت: اگر همین امروز عملیات گسترده آبخیزداری را آغاز نکنیم، بخش بزرگی از این مناطق به‌زودی غیرقابل احیا خواهد شد.

وی در تشریح علل اصلی بحران گفت: در تمام دنیا و به‌ویژه در کشور ما، با تغییر اقلیم مواجه هستیم. بارش از شکل برف به باران‌های شدید و کوتاه‌مدت تبدیل شده است. باران که می‌بارد، به‌سرعت به روان‌آب تبدیل می‌شود، به پایین‌دست می‌رود، تبخیر می‌شود و سفره‌های زیرزمینی ما هیچ‌گاه تغذیه نمی‌شوند، در این شرایط، تنها راه واقعی تغذیه آبخوان‌ها، اجرای پروژه‌های آبخیزداری است.

وی در ادامه، سه نوع عملیات آبخیزداری را  توضیح داد و گفت: اولین نوع، عملیات بیولوژیک شامل درختکاری و بوته‌کاری است. دومین نوع، بیومکانیک به معنای تلفیق عملیات خاکی و سنگی با پوشش گیاهی و سومین نوع، روش مکانیکی است که در مناطقی بکار می‌رود که در صورت بارندگی حتما با روان شدن سیل مواجه خواهیم شد و حتما روستا یا شهر تخریب می‌شود پس حتما باید سازه‌های سنگین مکانیکی را اجرا کنیم.

محمدی با اشاره به تأثیر مستقیم عملیات آبخیزداری بر احیای آبخوان‌ها افزود: ما پخش سیلاب‌های بزرگی در سطح ۶۰۰ تا ۷۰۰ هکتار را اجرا کرده‌ایم. روان‌آب در سه تا چهار ماه به‌آرامی در این حوزه‌ها می‌ماند، نفوذ می‌کند و آبخوان را تغذیه می‌کند. هر هکتار عملیات آبخیزداری بین ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ مترمکعب آب را به زیر زمین هدایت می‌کند. در مناطقی که پروژه اجرا کرده‌ایم، مردم خودشان می‌گویند خروجی چاه‌ها و قنوات دو تا سه برابر شده، قنات‌ها و مراتع احیا شده و پوشش گیاهی ۱۰۰ تا ۱۵۰ کیلوگرم در هکتار افزایش یافته است.

مدیرکل منابع طبیعی استان مرکزی اظهار کرد: از مجموع دو میلیون و ۹۰۰ هزار هکتار مساحت استان، تا امروز یک میلیون و ۲۰۰ هزار هکتار مطالعه شده است. از این میزان، در سطح ۶۰۰ هزار هکتار، عملیات اجرایی انجام داده‌ایم و ۶۰۰ هزار هکتار دیگر مطالعه شده اما به‌ دلیل کمبود اعتبار عملیات اجرایی در آن صورت نگرفته است. هنوز ۸۰۰ هزار هکتار نیز مطالعه نشده باقی مانده است.

وی با استناد به برنامه هفتم توسعه گفت: سهم استان مرکزی در برنامه هفتم، اجرای ۳۷۵ هزار هکتار عملیات آبخیزداری است؛ یعنی سالی ۷۵ هزار هکتار. این حجم عملیات سالانه ۴۵۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد، اما کل اعتبار ملی و استانی ما در سال حدود ۱۰۰ میلیارد تومان است؛ یعنی کمتر از یک‌چهارم نیاز واقعی. قانون پیش‌بینی کرده، اما اعتبار متناسب با آن تخصیص داده نمی‌شود.

وی شهرستان‌های ساوه و زرندیه را بحرانی‌ترین نقاط استان در این حوزه معرفی کرد و گفت: زرندیه با ۲۷۰ هزار هکتار و ساوه با ۹۰ هزار هکتار اراضی بیابانی، بیشترین مساحت کانون‌های بحرانی را دارند. در این مناطق، فرونشست در برخی نقاط به ۲۰–۳۰ سانتی‌متر و در جاهایی تا یک متر رسیده است. وقتی لایه‌های خاک فشرده می‌شوند، دیگر هیچ‌گاه قابل احیا نیستند. ما این پدیده را در کویر میقان، دشت ساوه و مناطق اطراف کمیجان به وضوح مشاهده می‌کنیم.

محمدی تصریح کرد: فرونشست و بیابان‌زایی، فعال‌شده و به کسی رحم نمی‌کند؛ نه کارمند، نه کشاورز، نه صنعتگر، نه شهرنشین. منابع طبیعی، محیط زیست، جهاد کشاورزی، صنایع، کشاورزان و مردم، همه باید برای مهار این بحران دست به دست هم دهیم. اگر امروز پروژه‌های جهادی آبخیزداری را با قدرت پیش نبریم، فردا دیگر دیر است و شاهد فروپاشی غیرقابل جبران یکی از قطب‌های صنعتی و کشاورزی کشور خواهیم بود.

انتهای پیام