به گزارش خبرگزاری مهر، غلامرضا رضایی‌فر، رئیس دبیرخانه ستاد هماهنگی و پیگیری مناسب‌سازی کشور به مناسبت روز جهانی معلولان، به بررسی وضعیت حقوق شهروندی، قوانین و چالش‌های پیش‌روی جامعه معلولان ایران پرداخت.

وی در ابتدا با بیان اینکه حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد جمعیت جهان و ۱۰ تا ۱۳ درصد جامعه ایران را افراد دارای معلولیت تشکیل می‌دهند، بر نگاه صحیح به معلولیت تأکید کرد و گفت: معلولیت یک انتخاب نیست، سالانه حدود ۶۰ هزار نفر در کشور دچار معلولیت می‌شوند. این یک تفاوت است، همان‌طور که افراد در قد یا رنگ پوست متفاوت هستند. معیار قضاوت ما نباید ظاهر افراد باشد. بسیاری از افراد دارای معلولیت شدید، با همت و مهارت‌های خود، پیشرفت‌های چشمگیری داشته‌اند.

رضایی‌فر در تعریف فرهنگ احترام به حقوق شهروندی معلولان اظهار داشت: این احترام، شامل برابری در کرامت انسانی، مشارکت اجتماعی و ایجاد فرصت‌های برابر است. یک فرد معلول نیاز به ترحم ندارد، فقط نیازمند فرصتی است مانند همه افراد دیگر تا توانایی‌های خود را نشان دهد.

این مسئول در رادیو گفتگو در ارزیابی قوانین مرتبط با معلولان گفت: ما قوانین بسیار خوب و مترقی داریم. از الحاق به کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت تا تصویب «قانون جامع حمایت از افراد دارای معلولیت» در سال ۱۳۹۶. محور بسیاری از این قوانین، بحث «دسترسی‌پذیری» است؛ یعنی فرد باید بتواند به آموزش، درمان، حمل‌ونقل و فضای مجازی دسترسی داشته باشد. در سال‌های اخیر پیشرفت‌های قابل‌توجهی در مناسب‌سازی معابر و اماکن عمومی صورت گرفته، اما هنوز تا نقطه مطلوب فاصله داریم.

وی با صراحت به نابرابری در توزیع خدمات در سطح کشور اشاره کرد و افزود: در کلان‌شهرها به دلیل مطالبه‌گری بیشتر، پیگیری‌ها هم بیشتر است، اما هرچه از مرکز دور می‌شویم، به ویژه در مناطق محروم، این توجهات کاهش می‌یابد. این ناعدالتی باید رفع شود.

رضایی‌فر درمان اصلی چالش‌ها را نه در قانون‌های بیشتر، که در «فرهنگ‌سازی» دانست و تصریح کرد: اگر فرهنگ درست نهادینه شود، جامعه و مسئولان به طور خودجوش حقوق معلولان را رعایت می‌کنند. این فرهنگ‌سازی باید از کودکی و در کتاب‌های درسی آغاز شود. تصاویر کتاب‌ها، سریال‌های تلویزیونی و محتوای رسانه‌ها باید حضور طبیعی افراد دارای معلولیت را به عنوان بخشی از جامعه نشان دهند. متأسفانه در این زمینه کم‌کاری شده است.

وی در پاسخ به سوالی درباره بهره‌گیری از فناوری‌های نوین برای بهبود خدمات به معلولان گفت: ما در ابتدای راه هستیم، اما اقدامات امیدوارکننده‌ای در جریان است. برای مثال، در حال ایجاد امکان ارتباط ناشنوایان با خطوط امدادی (مانند ۱۱۵) از طریق نرم‌افزارهای ویژه هستیم. در حوزه دسترسی‌پذیری دیجیتال برای نابینایان، استانداردهای جهانی را دنبال می‌کنیم و تلاش داریم به حداقل‌های قابل قبول برسیم. در مکان‌هایی مانند هتل‌ها نیز از فناوری‌های ساده ولی مؤثر مانند چراغ‌های چشمک‌زن و ویبراتور برای اعلام خطر به ناشنوایان استفاده می‌شود.

رضایی‌فر در پایان با یک درخواست مهم و انسانی از همگان خاطرنشان کرد: باید به یاد داشته باشیم که هر یک از ما ممکن است در یک لحظه در جایگاه یک فرد دارای معلولیت قرار بگیریم. بنابراین در برنامه‌ها و مسئولیت‌های خود نسبت به این قشر کوتاهی نکنیم. در برخورد با آنان، قضاوت بر اساس ظاهر را کنار بگذاریم. حتی جملاتی مانند «خدا را شکر» در مقایسه با وضعیت آنان، می‌تواند ناخوشایند باشد. این عزیزان برای خود قرب و منزلتی در پیشگاه خداوند دارند و معیار ارزش‌گذاری، جسم نیست، بلکه ایمان و عمل است.