پزشکان می‌گویند جمع کردن دست‌ها هنگام خواب که می‌تواند باعث بی‌حسی صبحگاهی و درد دست و شانه شود، عادتی است که اگر ادامه پیدا کند، می‌تواند به اعصاب دست هم آسیب بزند.

به گزارش هاف‌پست، دکتر راج داسگوپتا، متخصص خواب، می‌گوید: «وقتی با دست‌های خم‌ و جمع‌شده می‌خوابید، ممکن است روی عصب‌های آرنج یا مچ فشار وارد کنید. این کار جریان خون را کند می‌کند و باعث بی‌حسی یا مورمور (گزگز) شدن می‌شود. اگر این وضعیت را مرتب تکرار شود، می‌تواند به شانه‌ها هم فشار بیاورد و باعث خشکی و درد شود.»

دکتر متیو بنت، جراح ارتوپدی، هم می‌افزاید برخی افراد همین نوع تحریک عصبی را در مچ دارند؛ مشابه آنچه در سندروم تونل کارپال رخ می‌دهد. خم نگه داشتن آرنج در تمام طول شب باعث افزایش فشار روی مسیرهای عصبی می‌شود.

این مشکل شایع‌تر از آن چیزی است که تصور می‌کنیم و می‌تواند به‌تدریج بدتر شود. بنابراین اگر دست‌هایتان هر شب بی‌حس می‌شوند، یا بعد از بیداری مدتی طول می‌کشد تا حس آن‌ها برگردد، یا در طول روز احساس ضعف در دست دارید، وقت مراجعه به پزشک است.

سایر علائم هشداردهنده عبارت‌اند از تیر کشیدن بازو، دشواری در گرفتن اشیا، افتادن تلفن از دست و احساس ضعف یا بی‌حسی مکرر. توجه داشته باشید که تکرار این موارد دیگر مصداق بی‌دقتی محسوب نمی‌شوند و هشدارهای آسیب عصبی‌اند.

دکتر بنت می‌گوید: «بیشتر موارد با درمان زودهنگام قابل کنترل‌اند، اما اگر درمان را پشت گوش بیندازید، مشکل جدی می‌شود.»

به گفته دکتر داسگوپتا، این علائم معمولا موقتی‌اند و با تغییر مدل خوابیدن از بین می‌روند. اما اگر هفته‌ها یا ماه‌ها ادامه پیدا کنند، می‌توانند باعث آسیب عصبی دائمی شوند.

چرا بدن شب‌ها در این وضعیت قفل می‌شود؟

جمع‌ شدن در خود نوعی حس آرامش ایجاد می‌کند و این یک رفتار غریزی است؛ مثل وقتی که سردتان می‌شود و پتو را محکم‌تر دور خود می‌پیچید. با این حال معمولا دلیل عمیق‌تری هم پشت این وضعیت وجود دارد.

بدن حتی وقتی خطری در کار نیست، وارد حالت محافظت از خود می‌شود. وقتی سیستم عصبی به دلیل درد مزمن، استرس، خواب نامناسب یا تجربه‌های آسیب‌زا، در حالت آماده‌باش باشد، بدن ناخودآگاه وضعیت‌هایی را انتخاب می‌کند که خود را امن‌تر و کمتر در معرض خطر احساس کند. ما هنگام خواب هم به‌طور خودکار دنبال احساس امنیت می‌گردیم، اما برای بعضی‌ها، به‌ویژه کسانی که اضطراب شدید و مزمن دارند، این جست‌وجو بسیار شدیدتر است.

البته همه کسانی که در وضعیتی که در شبکه‌های اجتماعی به «تی‌رکس» مشهور شده، می‌خوابند، اضطراب مزمن ندارند. استرس روزمره، ضربه‌های روحی، خواب ناکافی و تنش‌های معمول هم می‌توانند چنین واکنشی ایجاد کنند.

چند راه ساده برای آموزش دادن به بدن برای خوابیدن در وضعیتی متفاوت

مشکل اینجا است که هنگام خواب اراده کار نمی‌کند و شما نمی‌توانید نصف شب به خودتان بگویید «دیگر جمع نشو!» بنابراین هدف این است که با ایجاد موانع و حمایت‌های فیزیکی، در خود جمع شدن بدن را سخت‌تر کنید.

بنت یک روش ساده پیشنهاد می‌کند: یک حوله کوچک دور آرنجتان بپیچید و با یک باند کشی آن را شل ببندید. این کار یک مانع نرم ایجاد می‌کند که خم شدن شدید را ناراحت‌کننده می‌کند، بدون اینکه شما را بیدار کند. برای کسانی که درد مچ دارند، آتل مچ در شب هم مفید است.

اگر عادت دارید به پهلو بخوابید، توصیه می‌شود یک بالش کوچک یا حوله تاشده بین دست‌ها و سینه قرار دهید تا جلو جمع شدن کامل گرفته شود. می‌توانید یک بالش بلند را بغل بگیرید تا دست‌هایتان در وضعیت خنثی بمانند و در عین حال چیزی برای در آغوش گرفتن داشته باشند.

اگر طاق‌باز می‌خوابید، بازوها را کنار بدن یا روی بالشی نزدیک باسن قرار دهید. بازوها باید صاف یا کمی خم باشند. هرگز بازوها را زیر بدن یا زیر بالش قرار ندهید. باز نگه داشتن بازوها باعث گردش خون بهتر، کاهش فشار عصبی و بهبود سریع‌تر عضلات می‌شود.

از آنجا که این وضعیت خواب اغلب نشانه بدن در حالت فشار است، تکنیک‌های آرامسازی قبل از خواب مثل تمرین‌های تنفسی یا کشش‌های ملایم هم می‌توانند بسیار کمک‌کننده باشند. هدف اصلاح سخت‌گیرانه‌ وضعیت بدن نیست. بلکه فراهم کردن گزینه‌های حمایتی‌تر برای استراحت و بازسازی است.

اگر با دست‌های بی‌حس، شانه‌های خشک یا گزگز بازو از خواب بیدار می‌شوید، لازم نیست همه چیز را تغییر دهید. فقط چند اصلاح کوچک کافی است. فراموش نکنید که تی‌رکس نمی‌توانست وضعیتش را عوض کند، اما شما می‌توانید.