حجت‌الاسلام والمسلمین رسول چگینی، مدیر گروه امامت تطبیقی پژوهشکده امامت به مناسبت سالروز وفات حضرت اُمّ البنین در گفت‌وگو با ایسنا بیان کرد: حضرت اُمّ‌البنین در تاریخ اهل‌بیت جایگاهی منحصر به‌فرد دارد؛ نه فقط به‌عنوان همسر امیرالمؤمنین(ع)، بلکه به‌عنوان مادری که چهار فرزندش در عاشورا در کنار امام حسین(ع) به شهادت رسیدند. برای نسل امروز، باید شخصیت اُمّ‌البنین را از فضای صرفاً احساسی بیرون آورد و به‌صورت یک زن آگاه، شجاع، تربیت‌محور و صاحب‌بصیرت به تصویر کشید.

این کارشناس مذهبی گفت: مورخان او را زنی می‌دانند که با فرهنگ قبیله‌ی بنی‌کلاب، قبیله‌ای که به وفاداری و شجاعت مشهور بود وارد خانه امیرالمؤمنین شد و از همان ابتدا خود را در برابر فرزندان حضرت زهرا(س) مسئول می‌دانست.

وی اظهار کرد: در جریان کربلا، حضور مستقیم او وجود ندارد، اما نقش او حضور پیشینی است؛ یعنی در تربیت نسلی از جوانمردان که در حساس‌ترین لحظه تاریخ اسلام، ستون‌های خیمه امام حسین(ع) شدند. شخصیت‌هایی مانند حضرت عباس(ع)، عبدالله، جعفر و عثمان، محصول تربیتی او و بیانگر روحیه‌ای هستند که او در خانه علوی پروراند. از این جهت، مورخان او را یکی از افراد کلیدی در پشت‌صحنه تاریخ عاشورا معرفی می‌کنند. بنابراین نقش او کمتر از حضور در میدان نیست، بلکه حضور او ریشه‌ساز و آینده‌ساز است.

مدیر گروه امامت تطبیقی پژوهشکده امامت با تاکید بر ویژگی‌های اخلاقی و شخصیتی از حضرت اُمّ‌البنین، تصریح کرد: اگر بخواهیم ویژگی‌های اخلاقی او را دسته‌بندی کنیم، سه محور برجسته بصیرت و وفاداری، روحیه ایثار و بزرگواری و شجاعت و استواری دیده می‌شود.

وی با اشاره به ویژگی اول حضرت اُمّ‌البنین،گفت: وقتی وارد خانه امیرالمؤمنین شد، نخستین واکنش او این بود که خود را خدمتگزار فرزندان حضرت زهرا(س) معرفی کرد. این جمله نشان‌دهنده درک دقیق او از جایگاه اهل‌بیت و حساسیت‌های آن خانواده بود. چنین رفتاری در جامعه‌ای که رقابت‌های خانوادگی و قبیله‌ای امری طبیعی بود، بسیار کم‌نظیر است.

چگینی با تاکید بر ویژگی دوم، روحیه ایثار و بزرگواری افزود: در رفتار ایشان، مادری دیده می‌شود که فرزندانش را برای امام زمانش تربیت کرد و حتی پس از شهادت آنان نیز مصیبت شخصی را در برابر مصیبت حسین(ع) کوچک می‌دانست. این نوع نگاه، او را در ردیف بانوان بزرگ تاریخ اسلام قرار می‌دهد.
 
مدیر گروه امامت تطبیقی پژوهشکده امامت، شجاعت و استواری را ویژگی سوم شمرد و بیان کرد: این ویژگی را بیش از هر چیز در تربیت حضرت عباس(ع) می‌توان دید. مورخان شخصیت اُمّ‌البنین را زنی دوراندیش و باقدرت تصویر کرده‌اند؛ زنی که فرزندانش الگوی برجسته وفا و شجاعت شدند و این چیزی فراتر از یک اتفاق طبیعی است؛ این نتیجه سلوک و تربیت اوست.

وی با بیان اینکه حضور تربیتی حضرت اُمّ‌البنین در کنار امام حسین و فرزندانش در روز عاشورا، پیام‌هایی برای زنان امروز دارد،گفت: وقتی از حضور اُمّ‌البنین در عاشورا حرف می‌زنیم، منظور ما حضورِ تربیتی اوست، نه حضور جسمانی.

چگینی در ادامه اضافه کرد: این نکته بسیار مهمی است، چون نشان می‌دهد زن می‌تواند بدون حضور مستقیم در میدان‌های اجتماعی، بزرگ‌ترین نقش‌ها را در ساخت تاریخ داشته باشد. پیامی که برای زنان امروز دارد این است که؛ یک زن می‌تواند با تربیت صحیح، انسان‌هایی بسازد که در برابر ظلم و انحراف می‌ایستند.

وی گفت: وقتی او فرزندانش را روانۀ کربلا می‌کند، در نگاه او پیروزی فرزندانش به شهادت آنان نیست؛ به ایستادن‌شان در کنار حق است. این نوع نگاه به ارزش‌ها، نه عاطفه صرف؛ بلکه برای امروز ما درس بزرگی دارد.

چگینی با بیان اینکه اُمّ‌البنین بعد از عاشورا به یکی از چهره‌های محوری در انتقال پیام کربلا تبدیل شد،بیان کرد :حرکت او چند ویژگی مهم داشته است؛ اول، برپایی مجالس عزای آگاهانه در مدینه، ویژگی دوم؛ جهت‌دهی به افکار عمومی و سوم، ایجاد سنت عزاداری حسینی، این نقش او کمتر از نقش میدانی نیست؛ او بقای پیام عاشورا را تضمین کرد.

این کارشناس با توجه به اینکه در فضای رسانه‌ای امروز، چگونه می‌توان زندگی و سبک زیست حضرت اُمّ‌البنین را به نسل جوان معرفی کرد؟راهکارهایی را برشمرد و افزود:داستان‌سازی تاریخی، موشن‌گرافی‌ها و روایت‌های کوتاه، ارائه او به‌عنوان الگوی زن فعال و آگاه واستفاده از زبان گفت‌وگو با جوانان می‌تواند تأثیر گذار باشد، باید زندگی او را از زاوی مسائل امروز زنان؛ هویت، نقش اجتماعی، تربیت، مشارکت بازخوانی کرد.

انتهای پیام