خبرگزاری مهر، سه دهه انتظار مردم دهدشت، چرام و لنده و سوق برای ساخت سد آبریز به نقطه‌ی سرنوشت‌ساز رسیده است. پروژه‌ای که می‌تواند به تنشنگی ۳۰ هزار هکتار زمین دیم پایان دهد، اشتغال را احیا کرده و درهای توسعه کشاورزی، صنعت و گردشگری را در جنوب کهگیلویه و بویراحمد بگشاید.

خبرهای چند ماه اخیر مبنی بر تصویب ماده ۲۳ این طرح، امیدها به آغاز عملیات اجرایی در سال ۱۴۰۴ را بیش از هر زمان دیگری زنده کرده است.

زمین‌های تشنه در سایه دو سد بزرگ

در دل دشت‌های دهدشت، چرام، سوق و لنده زمین‌های حاصلخیزی وجود دارد که سال‌هاست به انتظار قطره‌ای آب مانده‌اند.

در حالی که رودخانه خروشان مارون از کنار این اراضی می‌گذرد و دو سد بزرگ «مارون» و «کوثر» در مجاورت آن قرار دارند، کشاورزان منطقه از برداشت حتی قطره‌ای آب برای کشت محروم‌اند به طوری که کم‌بارشی‌های اخیر نیز وضعیت این زمین‌ها را سخت‌تر کرده و کشت دیم را تقریباً ناممکن ساخته است.

‌

رمضان حسینی یکی از کشاورزان دهدشتی، می‌گوید: «امسال به خاطر بارش کم حتی یک سطل گندم برداشت نکردم؛ زمینم خشک شده و امیدی به کشت دیم هم نداریم»

این روایت، صدای مشترک مردمانی است که در کنار منابع آبی فراوان، اما با دست‌های خالی از آب زندگی می‌کنند.

مطالبه عمومی برای ساخت سد آبریز

سال‌ها است که مردم و مسئولان محلی یک خواسته مشترک دارند «ساخت سد آبریز» بر روی رودخانه مارون.

در این رابطه امام جمعه دهدشت، بارها در خطبه‌های نماز جمعه بر این مطالبه مردمی تأکید کرده است؛ زمین‌های مستعد کهگیلویه تشنه‌اند، اما اجازه برداشت آب نداریم، سد آبریز می‌تواند جان تازه در کالبد کشاورزی و پایانی بر شرمندگی جوانان بیکار این سرزمین باشد.

حجت‌الاسلام علی وحدانی‌فر، کهگیلویه را سرزمین «گنج و رنج» می‌نامد و معتقد است این سد می‌تواند محور تحول اقتصادی و اجتماعی باشد.

وی تصریح کرد: کهگیلویه آب دارد، اما اشتغال ندارد، زمین دارد، اما اجازه برداشت آب ندارد و درمان درد مردم، آبریز است نه کارخانه‌های مقطعی.

مطالعات سد تکمیل شده و در انتظار اخذ ماده ۲۳ است

پس از سال‌ها مطالعات و پیگیری مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کهگیلویه و بویراحمد در گفت‌وگو با خبرنگار مهر می‌گوید: مطالعات سد کامل شده و مجوز زیست‌محیطی که همان ماده ۲۳ است در قانون بودجه امسال ۸۰ میلیارد تومان برای مراحل اولیه طرح در نظر گرفته شده و بلافاصله پس از ابلاغ بودجه ۱۴۰۴، عملیات اجرایی آغاز می‌شود.

به گفته آرش مصلح این سد مخزنی نه تنها برای کشاورزی بلکه برای آشامیدنی و حتی تولید ۳۰ مگاوات برق نیز طراحی شده است.

وی تصریح کرد: با بهره‌برداری از این سد ۲۰ هزار هکتار زمین دیم در شهرستان‌های کهگیلویه، سوق، لنده و چرام آبی خواهند شد.

سرمایه‌گذاری تاریخی در حوزه آب استان

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کهگیلویه و بویراحمد بیان کرد: امسال این شرکت با اعتبار ۱۸۸۰ میلیارد تومانی، رکورد بیشترین بودجه عمرانی کهگیلویه و بویراحمد را شکسته است.

به گفته مصلح، روند تخصیص اعتبارات ملی و استانی نشان می‌دهد که ساخت سد آبریز در اولویت طرح‌های استراتژیک دولت قرار دارد؛ طرحی که می‌تواند کهگیلویه را از چهره شهرستانی محروم به قطب تولید و اشتغال استان بدل کند.

آبریز؛ محرک توسعه و گردشگری جنوب استان

موقعیت جغرافیایی سد آبریز، یعنی قرار داشتن در مجاورت جاده «پاتاوه–دهدشت»، می‌تواند آن را به نقطه‌ای گردشگری و اقتصادی تبدیل کند.

براساس طرح‌های مطالعاتی، این سد علاوه بر تأمین آب کشاورزی و صنایع آینده مانند پتروشیمی دهدشت و شهرک صنعتی چرام، زمینه توسعه توریسم طبیعی را نیز فراهم خواهد کرد.

جان تازه در کالبد چهار شهر با ساخت سد آبریز

فرماندار کهگیلویه در گفت و گو با خبرنگار مهر می‌گوید: این سد نه تنها چرام و دهدشت را از بحران آب شرب نجات می‌دهد، بلکه به اشتغال و سرمایه‌گذاری در حوزه کشاورزی نیز جان دوباره می‌بخشد.

ایرج کاظمی جو با بیان اینکه چندین سال پیگیری برای ساخت این سد اکنون به مراحل پایانی رسیده است، افزود: در بخشی از طی مراحل می‌خواستند موضوع آب آشامیدنی را از مجوز حذف کنند که با این کار عملاً ساخت سد آورده‌ای نداشت که با پیگیری‌هایی این موضوع منتفی شد.

وی ادامه داد: امیدواریم به زودی شاهد خبر خوبی از صدور مجوز ماده ۲۳ سد آبریز از سوی دولت باشیم.

فرماندار کهگیلویه تصریح کرد: ۲۰ هزار زمین تشنه در انتظار سد آبریز هستند.

پایان انتظار و شروع امید

سد آبریز برای مردم کهگیلویه و چرام فقط یک پروژه عمرانی نیست، بلکه «نشانه‌ای از تحقق عدالت آبی» در استانی است که بیش از ۱۱ درصد روان آب‌های کشور را در خود جای داده اما مردمش هنوز در جست‌وجوی قطره‌ای برای زندگی هستند.

ساخت سد آبریز یک تصمیم فنی صرف نیست، بلکه رویدادی اجتماعی و اقتصادی است که تحقق این طرح می‌تواند الگوی بهره‌برداری عادلانه از منابع طبیعی در مناطق کم‌برخوردار را به نمایش بگذارد، الگویی که در صورت اجرا، نه‌تنها کشاورزی، بلکه حضور جوانان در سرزمین مادری را نیز تثبیت خواهد کرد.