چند ثانیه: سال‌هاست که صداو سیما به شکل‌های مختلف نشان داده که نگاهش به مخاطب نه به‌عنوان «بیننده»، بلکه به‌عنوان «دارایی تبلیغاتی» است. نمونه‌اش همین تکنیک‌های عجیب‌وغریب «چسباندن تبلیغ وسط زمین فوتبال» است؛ همان لحظه‌ای که توپ در جریان است، ناگهان یک اسم وسط مستطیل سبز ظاهر می‌شود، انگار زمین بازی را با بیلبورد اشتباه گرفته‌اند.آن هم در حالی که احتمالاً حق پخش خیلی از این مسابقه‌ها را هم نخریده‌اند.

مشکل صرفاً زشت بودن این تکنیک‌ها نیست؛ مسئله این است که این نوع رفتارها یک پیام روشن دارد:«مهم نیست تو برای دیدن مسابقه آمده‌ای؛ مهم درآمدی است که از توجه تو حاصل می‌شود.»

وقتی رسانه‌ای خودش را پاسخ‌گو به مخاطب نمی‌داند، طبیعی است که آسایش، تجربه‌ی تماشا و احترام به شعور بیننده هم برایش بی‌اهمیت شود. نتیجه همین می‌شود که حتی یک پخش زنده ورزشی هم تبدیل می‌شود به آزمایشگاهی برای تست روش‌های جدید تبلیغاتی روش‌هایی که در هیچ جای دنیا به این شکل خام و آزاردهنده استفاده نمی‌شوند.

از آن بدتر، شرکت‌هایی که باید «به فکر آسایش مردم» باشند هم در این بازی وارد می‌شوند. قرار است تشک بفروشند تا مردم راحت‌تر بخوابند، اما تبلیغ‌شان را در جایی می‌گذارند که بیننده را آزار میدهند گویی برای به‌دست آوردن چند ثانیه بیشتر دیده‌شدن، حاضرند در توهین به سلیقه و حریم بصری مردم شریک شوند.

واقعیت این است که وقتی یک رسانه انحصار دارد، احترام به مخاطب تبدیل به گزینه‌ای اختیاری می‌شود. این‌جاست که هر روشی برای کسب درآمد، حتی اگر مستقیماً کیفیت برنامه و آرامش بیننده را نابود کند، توجیه‌پذیر تلقی می‌شود.

این رفتارها فقط «تبلیغات بد» نیستند؛ نشانه یک مشکل عمیق‌ترند:رسانه‌ای که قرار بود مرجع اعتماد مردم باشد، سال‌هاست به جایی رسیده که حتی ساده‌ترین حقوق بینندهحق تماشای یک مسابقه بدون دست‌کاری و مزاحمت را هم رعایت نمی‌کند.

تا زمانی که این نگاه تغییر نکند، این چرخه ادامه خواهد داشت:تبلیغ بیشتر، احترام کمتر.