به گزارش خبرنگار مهر عصر امروز چهارشنبه ۵ آذر ۱۴۰۴ در مراسم اختتامیه هفته بازار سرمایه، به مناسبت سالگرد تصویب قانون بازار سرمایه در سال ۱۳۸۴ از شنبه یک آذر آغاز شد و امروز پایان یافت، مجموعه‌ای از دیدگاه‌ها درباره نقش رسانه‌ها در ارتقای سرمایه اجتماعی، ضرورت آگاهی‌بخشی اقتصادی و اهمیت بهبود کیفیت تولیدات رسانه‌ای مطرح شد. سخنان مسئولان و بیانیه هیأت داوران این رویداد نشان داد که محورهایی همچون احیای مرجعیت رسانه، آموزش سواد مالی و استانداردسازی تولید محتوا، جایگاه برجسته‌ای در نگاه سیاستگذاران و فعالان رسانه‌ای دارد.

نقش رسانه؛ کلید افزایش سرمایه اجتماعی

محمد گلزاری دبیر شورای اطلاع‌رسانی دولت با تاکید بر ضرورت جدی گرفتن جایگاه رسانه، افزایش سرمایه اجتماعی را وابسته به تعامل سازنده میان دستگاه‌های اجرایی و رسانه‌ها دانست. او گفت روایت رسمی دیگر پاسخگوی نیاز جامعه نیست و باید پذیرفت شیوه شنیدن و فهمیدن مردم تغییر کرده است.

وی توضیح داد فاصله گرفتن از نگاه رقابتی با رسانه‌ها و ارائه اطلاعات دقیق و شفاف، باعث تولید روایت‌های درست‌تر و سودمندتر برای دستگاه‌ها خواهد شد. به گفته گلزاری، کاهش محدودیت‌های رسانه‌ای و تقویت نقدپذیری در نهادهای حاکمیتی می‌تواند اعتماد عمومی را افزایش دهد.

او تاکید کرد تمرکز یک‌ساله دولت بر نزدیک‌تر شدن به اصحاب رسانه و برداشتن فشارهای آشکار و پنهان، بخشی از تلاشی بوده که باید ادامه یابد. گلزاری گفت احیای مرجعیت رسانه در کشور مستلزم آن است که انواع روایت‌های رسانه‌ای جدی گرفته شوند و بازتولید درست آنها زمینه‌ساز ارتقای سرمایه اجتماعی خواهد بود.

ضرورت حرکت روزنامه‌نگاری اقتصادی به سوی آگاهی‌بخشی

محمدرضا نوروزپور معاون امور رسانه‌ای و تبلیغاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به اینکه ۷۰ درصد مردم سواد مالی اندکی دارند، آگاهی‌بخشی را مهم‌ترین جهت‌گیری روزنامه‌نگاری اقتصادی عنوان کرد. او گفت کاهش امنیت روانی جامعه با احساس عدم پیش‌بینی‌پذیری آینده پیوند دارد و رسانه‌ها باید در این حوزه نقش فعال‌تری ایفا کنند.

نوروزپور تاکید کرد خبرنگاران حوزه بورس باید به کاهش عدم قطعیت کمک کنند، چرا که «پول ترسوترین مؤلفه اقتصاد» است و بی‌ثباتی روانی، رفتار مالی مردم را تحت تأثیر قرار می‌دهد. او افزود روزنامه‌نگاری اقتصادی نباید در سطح بماند بلکه باید راه‌حل‌محور باشد و به عمق مسائل ورود کند.

به گفته او، عبور از پوشش خبری صرف، حرکت به سمت تحلیل، آموزش و تصحیح ذهنیت جامعه نسبت به سرمایه‌گذاری و فقر، رسالت اصلی رسانه‌های اقتصادی است. نوروزپور گفت اگر رسانه‌ها در حوزه آموزش فعال شوند، نگرش عمومی نسبت به سرمایه‌گذاری تغییر خواهد کرد.

نگاهی گسترده‌تر به سپهر رسانه‌ای و ضرورت ارتقای کیفیت آثار

در بیانیه هیأت داوران آمده است که در این دوره تلاش شد از قالب‌های کلاسیک تولید محتوا فراتر رفته و علاوه بر رسانه‌های جریان اصلی، محتوای شبکه‌های اجتماعی نیز مورد توجه قرار گیرد. آثار این دوره در هفت محور شامل روزنامه‌نگاری تحقیقی، جریان‌سازی، نقد تخصصی، محتوای خلاق، سواد مالی، روایت‌محور و شعار سال بررسی شدند و بیش از ۵۰۰ اثر با معیارهای شفاف اتاق شیشه‌ای ارزیابی گردید.

هیأت داوران ضمن قدردانی از نقش سازمان بورس در تداوم این رویداد، اشاره کرده است که برخی آثار با محورهای تعیین‌شده یا موضوعات مرتبط با بورس همخوانی کافی نداشتند و تعدادی نیز صرفاً ترجمه یا مبتنی بر مصاحبه بودند. در بخش دیگری از بیانیه به پدیده هوش مصنوعی پرداخته شده و تاکید شده است که استفاده کامل از خروجی AI به‌جای تولید اصیل توسط روزنامه‌نگار، مورد تأیید نیست و نقش هوش مصنوعی باید صرفاً دستیارانه باشد.

در پایان این بیانیه، بر ضرورت پرداخت دقیق‌تر به سوژه‌ها، پرهیز از کلی‌گویی، رعایت ایجاز، مستند بودن متن و احترام به زبان فارسی تاکید شده است. هیأت داوران آموزش مستمر را مهم‌ترین نیاز امروز حرفه روزنامه‌نگاری دانسته و ابراز امیدواری کرده است با گسترش دوره‌های آموزشی و توجه به تفاوت‌های رسانه‌ای، کیفیت آثار در دوره‌های آینده بیش از پیش ارتقا یابد.