شمس‌اله عسگری در دوره آموزشی «انتقال یافته‌های تحقیقاتی» با محوریت کنترل فرسایش خندقی در روستای چم‌ژاب شهرستان دره‌شهر دستورالعمل فنی و علمی مرتبط با مکانیسم شکل‌گیری خندق، فرایند فرسایش خندقی و پیامدهای تخریب اراضی را برای بهره‌برداران و کارشناسان منابع طبیعی و جهاد کشاورزی ارائه و اظهار کرد: فرسوده و غیرقابل استفاده شدن خاک در یک حوزه آبخیز، از مهم‌ترین عوامل تخریب اکوسیستم‌هاست. نبود مدیریت صحیح و بهره‌برداری غیراصولی از منابع طبیعی، به‌ویژه تغییر کاربری اراضی، موجب افزایش فرسایش‌پذیری خاک و سیل‌خیزی مناطق می‌شود.

وی با اشاره به اینکه فرسایش خندقی آخرین و مخرب‌ترین مرحله فرسایش خاک است، خاطرنشان کرد: این نوع فرسایش با تغییرات شدید در شکل ظاهری زمین همراه بوده و سالانه حجم قابل توجهی رسوب تولید می‌کند، فرسایش خندقی با تخریب اراضی کشاورزی، راه‌های ارتباطی، شبکه‌های آبیاری و پر کردن مخازن سدها خسارت‌های گسترده‌ای به‌همراه دارد.

وی افزود: ارزیابی دقیق این پدیده نیازمند داده‌های معتبر و استفاده از مدل‌های احتمالاتی و شاخص‌های هیدروژئومورفومتریک مستخرج از نقشه‌های رقومی ارتفاع (DEM) است.

عسگری با برشمردن عوامل محیطی و هیدرومورفومتریک مؤثر بر شکل‌گیری خندق‌ها افزود: خندق‌ها در سه مرحله شامل فرسایش آبشاری، فرسایش کانالی و لغزش کناره‌ها شکل می‌گیرند و بررسی و کنترل آنها باید بر اساس این مراحل انجام شود.

عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان ایلام پیشنهادهایی برای کنترل و کاهش فرسایش خندقی ارائه کرد که ایجاد تراس‌بندی و بانکت‌بندی در مناطق حساس و فرسایش‌پذیر، احداث سدهای خشک، بندهای کوچک و سازه‌های آبخیزداری در مسیر آبراهه‌ها، تقویت و احیای پوشش گیاهی مرتعی و جنگلی با استفاده از گونه‌های بومی، اجرای برنامه‌های توجیهی برای ساکنان محلی با هدف ارتقای آگاهی درباره حفاظت خاک، پایش روند توسعه خندق‌ها پیش و پس از اجرای عملیات اصلاحی، مشارکت نهادهای غیردولتی و بهره‌برداران در طرح‌های حفاظت خاک و افزایش درآمد روستاییان از طریق طرح‌هایی مانند آگروفارستر از جمله آن‌ها است.

به گزارش ایسنا و به نقل از روابط عمومی مرکز تحقیقات کشاورزی استان ایلام در روز چهارشنبه ۵ آذر، وی تأکید کرد: اجرای برنامه‌های حفاظتی و عملیات مکانیکی و بیولوژیکی در راستای کنترل فرسایش خندقی، نقش مهمی در کاهش تولید رسوبات و حفاظت پایدار از منابع طبیعی دارد.

انتهای پیام