هدف این روز ارتقای رفاه و حقوق کودکان در سراسر جهان است. هر کودکی حق دارد که مورد حمایت قرار گیرد، آموزش ببیند و صدایش شنیده شود. در سال ۲۰۲۵، شعارهای «روز من، حقوق من» و «برای هر کودک، هر حقی» توجه را به کودکان جلب و تاکید می‌کند که آنان نه فقط شهروندان آینده، بلکه افرادی با حقوق هستند.

این موضوعات بر نقش فعال کودکان در دفاع از حقوق خود تاکید دارند و بزرگسالان را به گوش دادن، مشارکت دادن و احترام گذاشتن به دیدگاه‌های آنان ترغیب می‌کنند. هدف از جشن ۲۰۲۵، تقویت صدای کودکان و جوانان در شکل‌دهی به آینده به ویژه در زمینه‌های آموزش، سلامت، آب‌وهوا و ایمنی دیجیتال است.

این روز اهمیت حفاظت از حقوق کودکان در زمینه آموزش، مراقبت‌های بهداشتی و محیطی امن برای آنان را به ما یادآوری و همه را تشویق می‌کند تا گرد هم آیند و برای رفاه کودکان تلاش کنند. شعار روز جهانی کودک ۲۰۲۵ با این موضوع است که «سرمایه‌گذاری روی فرزندانمان، سرمایه‌گذاری روی آینده ماست».

تاریخچه روز جهانی کودک

مراسم روز جهانی کودک برای اولین بار در سال ۱۹۵۴، برگزار شد و هر ساله در ۲۰ نوامبر برای ترویج اتحاد بین‌المللی، آگاهی بین کودکان در سراسر جهان و بهبود رفاه کودکان جشن گرفته می‌شود. ۲۰ نوامبر، تاریخ مهمی است زیرا در سال ۱۹۵۹ مجمع عمومی سازمان ملل متحد، اعلامیه حقوق کودک و در سال ۱۹۸۹، کنوانسیون حقوق کودک را تصویب کرد.

ترویج و تجلیل از حقوق کودکان

مادران و پدران، معلمان، پرستاران و پزشکان، رهبران دولت و فعالان جامعه مدنی، بزرگان مذهبی و اجتماعی، بزرگان شرکت‌ها و متخصصان رسانه و همچنین خود جوانان و کودکان می‌توانند نقش مهمی در مرتبط کردن روز جهانی کودک با جوامع، اجتماعات و ملت‌های خود ایفا کنند.

روز جهانی کودک به هر یک از ما نقطه شروع الهام‌بخشی برای حمایت، ترویج و تجلیل از حقوق کودکان می‌دهد و این امر به گفت‌وگوها و اقداماتی تبدیل می‌شود که دنیای بهتری برای کودکان می‌سازد. این روز، روز جهانی اقدام یونیسف برای کودکان، توسط کودکان است که به مناسبت تصویب کنوانسیون حقوق کودک برگزار می‌شود.

حقوق کودک، حقوق بشر

حقوق کودک، حقوق بشر است. آنان غیرقابل مذاکره و جهانی هستند اما امروزه در بسیاری از نقاط، حقوق کودکان به اشتباه درک و نادیده گرفته می‌شود یا حتی انکار و مورد حمله قرار می‌گیرد. بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، با گوش دادن به کودکان، می‌توانیم حق آنان برای ابراز وجود را محقق کنیم، ایده‌های آنان را برای جهانی بهتر درک کنیم و اولویت‌های کودکان را در اقدامات امروز خود بگنجانیم. به رسمیت شناختن حقوق کودکان به هیچ وجه ساده نبوده و مستلزم مسیری طولانی و پیچیده است و هنوز چالش‌های بزرگی در اجرای کامل کنوانسیون حقوق کودک وجود دارد، به‌عنوان مثال، آمریکا تنها کشوری است که هنوز کنوانسیون حقوق کودک را تصویب نکرده است.

روزی به نام کودکان، فرصتی برای به رسمیت شناختن آنان به‌عنوان دارندگان حقوق، قدردانی از پیشرفت‌های حاصل شده برای کودکان و فراخوان برای اقدامات بیشتر برای حفاظت و تحقق حقوق هر کودک است. یادگیری در مورد حقوق کودکان، اولین قدم برای تبدیل شدن به مدافع حقوق کودک است. 

منابع آنلاین متعددی برای بررسی حقوق کودکان وجود دارد که برای بزرگسالان و کودکان به‌طور یکسان طراحی شده‌اند. این مطالب برای والدین، متخصصان و معلمان پشتیبانی ارزشمندی ارائه می‌دهند و به آنان کمک می‌کنند تا از طریق کار خود حقوق کودکان را ترویج دهند و در ایجاد فرهنگ گسترده‌تری از حقوق که نشان‌دهنده پایه و اساس ابتکارات برای کودکان است، مشارکت کنند.

برای کودکان، نسخه‌های کودک‌پسند زیادی از کنوانسیون حقوق کودک وجود دارد که آنان را در کشف این ابزار مهم از طریق بازی‌ها، فعالیت‌های خلاقانه و عملی و پیشنهادهای مطالعه راهنمایی می‌کند. این مطالب از زبان متناسب با سن استفاده می‌کنند و به چندین زبان موجود هستند. مثال دیگر مربوط به طرح «ماه ملی کودکان» است که توسط وزارت آموزش و پرورش فیلیپین در نوامبر ۲۰۲۱ برگزار شد. تمرکز این طرح بر حقوق کودکان برای بقا، توسعه، حفاظت و مشارکت بود که از طریق مجموعه‌ای از فعالیت‌های موضوعی هفتگی ترویج می‌شد.

این واقعیت که حقوق کودکان در سند قانونی واحد تدوین شده است، به این معنی نیست که دیگر هیچ شکاف یا چالشی در اجرای آنها وجود ندارد. ابتکارات آگاهی‌بخشی در مورد چالش‌های مربوط به حقوق کودکان در سراسر جهان، بر اهمیت شناخت وضعیت فعلی، شناسایی زمینه‌های بهبود بر اساس داده‌های مشخص و ارائه توصیه‌هایی به تصمیم‌گیرندگان که می‌تواند به هدایت اقدامات موثر کمک کند، تاکید دارد.

دادن جایگاهی در میز تصمیم‌گیرندگان

روز جهانی کودک همچنین فرصتی برای تقویت صدای کودکان در همه جاست، به آنان اجازه می‌دهد نگرانی‌های خود را ابراز کنند، رویاهای خود را برای آینده‌ای بهتر به اشتراک بگذارند و تغییرات واقعی را ایجاد کنند. به‌عنوان مثال، «اگر کودکان تصمیم‌گیرنده بودند چه می‌کردند؟» آکسفورد اجوکیشن از دانش‌آموزان دو مدرسه ابتدایی پرسید که «اگر برای یک روز نخست‌وزیر بودند، چه قوانینی را تصویب می‌کردند؟». به‌طور مشابه، خبرگزاری بی‌بی‌سی نیز از کودکان در آکادمی کلیسای سنت جورج انگلستان در بیرمنگام پرسید که «اگر نخست‌وزیر بودند چه می‌کردند؟». از جمله سیاست‌های آنان، عرضه بستنی رایگان بود.

دادن فرصت به کودکان و نوجوانان برای صحبت کردن و به اشتراک گذاشتن سیاست‌هایی که در صورت تصدی مقام نخست‌وزیری ارائه می‌کنند، به جمع‌آوری نظرات آنان در مورد اولویت‌های سیاسی کمک می‌کند، ضمن اینکه این ایده را تقویت خواهد کرد که روزی، آن نقش واقعا می‌تواند از آن آنان باشد. بحث در مورد گسترش حق رأی به کودکان مدت‌هاست که بخشی از این بحث بوده است. برخی از کشورها مانند بلژیک، تصمیم گرفته‌اند سن رأی‌گیری را به ۱۶ سال کاهش دهند.

طبق گزارش هیومنیوم، در برخی کشورها، از کودکان و نوجوانان دعوت شده تا به‌طور نمادین نقش‌های رهبری را در روز جهانی کودک به عهده بگیرند  به‌عنوان مثال، برای یک روز خود را جای وزرا یا مقامات محلی بگذارند تا دیدگاه‌های خود را در مورد آموزش و مشارکت به اشتراک بگذارند. آنان به‌طور فعال در رویدادها و جلسه‌های کاری متنوعی شرکت کردند و به‌طور مستقیم در فرآیند تصمیم‌گیری مشارکت داشتند. علاوه بر این، نوجوانان این فرصت را داشتند که سوالات معناداری بپرسند و سیستم آموزشی را برای تضمین دسترسی به آموزش باکیفیت و فراگیر در دنیایی از تغییر و نوآوری، از نو طراحی کنند.

یونیسف خواستار مشارکت کودکان در تصمیماتی است که بر زندگی آنان تاثیر می‌گذارد و به جهانیان یادآوری می‌کند که کودکان باید به‌عنوان عاملان تغییر دیده شوند. میلیون‌ها کودک با وجود پیشرفت‌های بسیار، همچنان با فقر، درگیری، استثمار و تبعیض روبرو هستند. روز جهانی کودک لحظه‌ای برای تامل در مورد چالش‌های مداوم ازجمله کار کودکان، ترک تحصیل، سوءاستفاده، ازدواج کودکان، سوء تغذیه، تقویت تعهدات به آموزش رایگان و با کیفیت و مراقبت‌های بهداشتی جهانی، حمایت از فرصت‌های برابر و محافظت در برابر همه اشکال آسیب، ارتقا آگاهی در مورد سلامت روان و سیستم‌های حمایت از خانواده است.

بر اساس گزارش کارنتفیرز، موضع یونیسف واضح است؛ کودکان دارایی یا اشیا خیریه نیستند، بلکه افرادی با حقوق مستقل و مسوولیت‌های متناسب با سن خود هستند.

انتهای پیام