به گزارش خبرنگار مهر، سردار احمدرضا رادان، فرمانده کل انتظامی فراجا، در سخنانی در همایش مبارزه با قاچاق سوخت، این نوع قاچاق را یکی از مهم‌ترین و ارزشمندترین پرونده‌های ملی در حوزه صیانت از ثروت ملی توصیف کرد.

وی با گرامیداشت و ادای احترام به شهدای انقلاب اسلامی، دفاع مقدس، حریم امنیت، مبارزه با تروریسم و شهدای مقابله با رژیم صهیونیستی، تأکید کرد: شهدا جان دادند تا ما بمانیم و باید مراقب باشیم در قیامت شرمنده آنان نباشیم.

فرمانده کل انتظامی فراجا موضوع سوخت را یکی از جدی‌ترین اولویت‌ها دانست و گفت: اگر همه ظرفیت‌ها به سمت صیانت از سوخت و جلوگیری از قاچاق آن هدایت شود، این اقدام نه‌تنها بیهوده نیست بلکه کاملاً مؤثر و ضروری است.

رادان هم‌افزایی میان پلیس، وزارت نفت، وزارت جهاد کشاورزی، دستگاه قضائی و ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز را شرط اصلی موفقیت عنوان کرد و افزود: ضرورت‌ها بارها مطرح شده اما اگر برای آنها برنامه زمان‌بندی مشخص تعیین نشود، نتیجه مطلوب حاصل نمی‌شود.

وی با طرح پرسش‌هایی درباره وضعیت مصرف و تخصیص سوخت در بخش‌های مختلف اقتصادی گفت: چگونه است که در برخی استان‌ها بارش باران و فعالیت کشاورزی کاهش یافته اما مصرف سوخت بخش کشاورزی در همان مناطق کم نمی‌شود؟ چگونه برخی معادن تعطیل یا نیمه‌فعال هستند ولی سهمیه سوخت آنها همچنان کامل تخصیص پیدا می‌کند؟ و چگونه است که سوخت مربوط به برخی دستگاه‌های غیر فعال همچنان توزیع می‌شود؟

رادان این موارد را زمینه‌ساز شکل‌گیری چرخه قاچاق سوخت دانست و تاکید کرد: گاهی حتی از سر دلسوزی یا بی‌توجهی، مقدمات یک پدیده ناهنجار فراهم می‌شود.

فرمانده کل انتظامی فراجا اختلاف قیمت سوخت یارانه‌ای در داخل با کشورهای همسایه را عامل جدی ایجاد انگیزه قاچاق معرفی کرد و گفت: این تفاوت قیمت باعث شده بخش قابل توجهی از سوخت تخصیصی، به‌جای مصرف واقعی، در مسیر قاچاق قرار بگیرد.

وی بر لزوم اصلاح روندها و ایجاد سازوکار شفاف در زنجیره تخصیص و مصرف سوخت تأکید کرد و افزود: اگر از امروز برای اصلاح ضرورت‌ها اقدام نکنیم، با مشکلات بزرگ‌تری روبه‌رو خواهیم شد.

سردار رادان با اشاره به ریشه‌های اقتصادی قاچاق سوخت گفت اختلاف بالای قیمت سوخت یارانه‌ای با کشورهای اطراف، شبکه‌های سودجو را به‌سمت خروج غیرقانونی سوخت سوق داده است.

وی افزود: وقتی درآمد فروش سهمیه سوخت از درآمد حمل‌ونقل یا فعالیت اقتصادی بیشتر باشد، طبیعی است برخی افراد به‌جای فعالیت قانونی، به سمت فروش سهمیه و خروج غیرقانونی سوخت می‌روند.

وی با اشاره به بخش‌هایی چون حمل‌ونقل سنگین، راه‌سازی و معدن گفت: در برخی موارد دستگاه‌ها فعال نیستند اما سهمیه سوخت کامل دریافت می‌کنند و فروش همین سهمیه، سودی بیش از فعالیت واقعی دارد. این وضعیت بخشی از چرخه قاچاق را شکل می‌دهد و اگر برنامه زمان‌بندی‌شده و دقیق اجرا نشود، ما نیز در این تاراج ثروت ملی سهیم خواهیم بود.

سوءاستفاده شبکه‌ها از یارانه سنگین انرژی

رادان با اشاره به سود سرشار شبکه‌های سازمان‌یافته گفت: قاچاقچیان آن‌قدر از این اختلاف قیمت سود می‌برند که حتی در مقابل مأموران انتظامی مقاومت می‌کنند و با عوامل امنیتی درگیر می‌شوند.

وی توضیح داد: در برخی مناطق مرزی، شبکه‌های قاچاق با ایجاد مسیرهای لوله‌کشی طولانی، نصب موتور، ژنراتور و پمپ، سوخت را تا عمق دریا یا خارج از مرز منتقل می‌کنند.

فرمانده کل انتظامی فراجا افزود: در یک پرونده، حدود ۱۱ همت جریمه صادر شد و قاچاقچی تنها دو ساعت بعد مبلغ را پرداخت کرد. چنین توان مالی نشان می‌دهد ریشه سودهای نامشروع تا کجاست.

وی در مثالی دیگر گفت: در استانی با کاهش بارش و کاهش فعالیت کشاورزی، سهمیه کشاورزی همچنان به‌طور کامل تخصیص می‌یافت. این یعنی بخشی از سوخت یارانه‌ای در همان نقطه از چرخه قانونی خارج می‌شود.

ضرورت یکپارچگی کامل دستگاه‌ها

رادان تاکید کرد مبارزه با قاچاق سوخت تنها با همکاری پلیس و وزارت نفت نتیجه نمی‌دهد و چرخه‌هایی در بخش‌های دیگر باقی می‌ماند.

وی گفت: جهاد کشاورزی، دستگاه قضائی، راهداری و ستاد مبارزه با قاچاق باید همزمان درگیر باشند. در غیر این صورت بخشی از زنجیره باز می‌ماند و شبکه‌ها از همان‌جا وارد می‌شوند.

وی با اشاره به سخت‌گیری کشورهای همسایه در مدیریت سوخت گفت: آنها اجازه نمی‌دهند خودروهای ما بیش از سهمیه لازم وارد خاکشان شوند، چون انرژی برایشان منبع درآمد است. درحالی‌که ما با یارانه سنگین سوخت، عملاً امکان سوءاستفاده را تشدید کرده‌ایم.

فرمانده کل انتظامی فراجا همچنین به تلاش برخی گروه‌های ذی‌نفع برای ایجاد فشار اجتماعی اشاره کرد: گاهی صاحبان شبکه‌های قاچاق، عده‌ای را تحریک می‌کنند تا مقابل وزارتخانه‌ها تجمع کنند و مقررات را عقب بزنند. هدف‌شان این است که روند اصلاح سهمیه و پیمایش متوقف شود.

تمرکز بر شبکه‌های سازمان‌یافته، نه افراد ضعیف

رادان در سخنان خود تأکید کرد هدف پلیس برخورد با شبکه‌ها و صاحبان سرمایه است، نه افراد ضعیف.

وی گفت: ما به‌دنبال تعقیب کسانی نیستیم که چند قلم کالای کوچک حمل می‌کنند یا در طرح‌های معیشتی شرکت دارند. هدف ما همان‌هایی هستند که ساختار قاچاق را هدایت می‌کنند و از یارانه ملی سودهای کلان می‌برند.

وی توضیح داد: در برخی مناطق، شبکه‌های بزرگ از افراد بی‌بضاعت به‌عنوان پوشش استفاده می‌کنند. ما با همکاری دستگاه قضائی در حال شناسایی هسته‌های اصلی این شبکه‌ها هستیم.

فرمانده کل انتظامی فراجا در پایان از رشادت‌های مأموران مبارزه با قاچاق سوخت یاد کرد و گفت: در همین مسیر، یکی از افسران ما در بندرعباس به شهادت رسید. این مقابله هزینه دارد و باید تمام دستگاه‌ها در کنار هم قرار بگیرند.

قاچاق سوخت؛ از کولبر تا باندهای میلیاردی

سردار احمدرضا رادان، فرمانده کل انتظامی فراجا، تاکید کرد که قاچاق سوخت فقط مشکل رانندگان و کولبرها نیست، بلکه باندهای سازمان‌یافته و برخی سرمایه‌داران نیز با استفاده از خلأها و تفاوت قیمت‌ها در بازار داخلی و خارجی، ثروت ملی را به تاراج می‌برند.

وی افزود: بسیاری از رانندگان و کولبرها حتی حاضر به پیمودن مسیرهای طولانی و سخت برای حمل سوخت قانونی نیستند، چرا که فروش غیرقانونی آن درآمد چند برابری دارد. این امر باعث شده که قاچاق سوخت به یک تجارت پرسود و خطرناک تبدیل شود.

رادان همچنین از نقش سرمایه‌داران و سازمان‌یافته‌ها یاد کرد و گفت: برخلاف باور عمومی، مقابله با قاچاق نیازمند همراهی همه دستگاه‌هاست؛ وزارت نفت، پلیس، دستگاه قضائی و ستاد مبارزه با قاچاق کالا باید با برنامه زمان‌بندی علمی و عملیاتی، از سوخت یارانه‌ای و منابع ملی کشور محافظت کنند.

مظلومیت مأموران؛ سود سرشار قاچاقچیان

سردار رادان با اشاره به فشار معیشتی بر مأموران و خانواده‌های پلیس گفت: وقتی به خانه افسر ارشدمان رفتم، حتی یک کولر هم در خانه‌اش نبود. همین مأموری که برای مبارزه با قاچاق سوخت جان داد، خانواده‌اش در سختی زندگی می‌کرد؛ در حالی که آن طرف، باندهای قاچاق با سودهای کلان ثروت ملی را می‌بلعند.

وی افزود: در یک طرف مأموران ما با مظلومیت و کمبود امکانات ایستاده‌اند و در طرف دیگر، افرادی گرگ‌صفت با پول‌های قاچاق کاخ می‌سازند و حتی از این مسیر برای فعالیت ضد امنیتی در کشور هزینه می‌کنند.

نقد یارانه سوخت و پیشنهاد اصلاح ساختاری

رادان اختلاف قیمت سوخت را ریشه اصلی قاچاق دانست و اظهار کرد: باید تکلیف سهمیه‌ها و نحوه تخصیص سوخت مشخص شود. چه‌بسا بتوان بخشی از سهمیه‌ها را آزاد کرد و یارانه را به‌صورت نقدی پرداخت. پول وارد چرخه قاچاق نمی‌شود، اما سوخت یارانه‌ای می‌شود.

وی تأکید کرد: یارانه سنگینی روی انرژی پرداخت می‌کنیم، اما بخش قابل توجهی از آن از مسیر قاچاق از بین می‌رود. در حالی که می‌توان با یک مدل اصلاح‌شده، هم از قاچاق جلوگیری کرد و هم کشاورز و راننده آسیب نبینند.

آمار تازه کشفیات و برنامه جدید قرارگاه مبارزه با قاچاق سوخت

فرمانده کل فراجا اعلام کرد: از زمان تشکیل قرارگاه مرکزی مبارزه با قاچاق سوخت و افزایش همکاری دستگاه‌ها، تنها در هفت ماه گذشته بیش از ۳۶ میلیون لیتر کشف فیزیکی سوخت قاچاق انجام شده و پرونده یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون لیتر سوخت قاچاق نیز تشکیل و به دستگاه قضائی تحویل شده است.

به گفته وی، اگر سه تا چهار مسئله اصلی حوزه سوخت حل شود، بسیاری از مشکلات فرعی دیگر نیز رفع خواهد شد. باید با دستگاه‌های مرتبط بنشینیم و تکلیف نهایی سهمیه‌ها، مجوزها و شیوه نظارت را مشخص کنیم.

لزوم برخورد با جایگاه‌داران متخلف

رادان تاکید کرد: اگر جایگاه‌داری تخلف می‌کند، باید امتیازش از او پس گرفته شود. برخورد باید هزینه داشته باشد. پلیس آماده است برای اصلاح کامل این زنجیره اقدام کند.

وی با اشاره به تخلفات گسترده در برخی مناطق مرزی افزود: در یک روستا چند صد میلیون لیتر سوخت از طریق شبکه‌های گسترده لوله‌کشی قاچاق شده بود. برای یک مأموریت چند هزار نفر از نیروهای ما درگیر شدند. اما ارزش دارد و ادامه می‌دهیم.