حسین روزبهانی در گفت‌وگو با ایسنا، در خصوص اینکه چرا امروزه جوانان تمایل بیشتری به تجرد دارند، اظهار کرد: مشکلات اقتصادی از جمله بیکاری، گرانی مسکن و اجاره‌بها، هزینه‌های بالای مراسم ازدواج و ترویج مراسم پرزرق و برق، درکنار نداشتن امنیت شغلی، همگی می‌توانند تأثیر منفی بر تصمیم جوانان برای ازدواج بگذارند.

وی در ادامه به عوامل دیگر مجرد ماندن جوانان اشاره و اظهار کرد: به نظر می‌رسد ترس از مسئولیت‌پذیری و تعهد در میان جوانان امروزی مشهود است. ریشه این مسئله اغلب به شیوه تربیتی والدین به ویژه مادران اواخر دهه ۵۰ و ۶۰ بازمی‌گردد؛ آن‌ها گاه آرزوهای برآورده‌ نشده خود را به صورت افراطی از طریق فرزندانشان پیگیری کردند و با محروم کردن آن‌ها از مسئولیت‌پذیری، ناخواسته باعث شکل‌گیری الگوی فرار از تعهد در نسل جدید شدند. همچنین، بسیاری از جوانان ازدواج را عاملی محدودکننده برای آزادی‌های شخصی خود می‌دانند.

دستیابی به استقلال مالی، کانون توجه جوانان

این استاد دانشگاه تهران ضمن اشاره به اینکه تغییر اولویت‌های زندگی جوانان نیز بسیار تأثیرگذار است، گفت: در حالی که در گذشته ازدواج یک اولویت اصلی محسوب می‌شد، امروزه ادامه تحصیل، پیشرفت شغلی و دستیابی به استقلال مالی در کانون توجه قرار گرفته‌اند.

روزبهانی تجربیات عاطفی منفی را نیز از دیگر عوامل برشمرد و تصریح کرد: تجربیات شخصی یا مشاهده‌ شکست‌های عاطفی در دوران نوجوانی و جوانی می‌تواند موجب احتیاط شدید یا حتی بی‌میلی نسبت به تشکیل زندگی مشترک شود.

ارائه الگوهای غربی، سبک زندگی بدون ازدواج را برای جوانان جذاب جلوه می‌دهد

وی به تأثیر شبکه‌های اجتماعی اشاره کرد و توضیح داد: ترویج سبک زندگی فردگرایانه و ارائهٔ الگوهای غربی که در آن زندگی مجردی توأم با شادی و موفقیت نمایش داده می‌شود، بر نگرش جوانان تأثیر گذاشته و سبک زندگی بدون ازدواج را برایشان عادی و جذاب جلوه می‌دهد.

این روانشناس بالینی در بخش دیگری از سخنانش به تشریح عوامل روانشناختی پرداخت و گفت: عواملی مانند ترس از صمیمیت، وابستگی عاطفی، ترس از رها شدگی، اجتناب از ورود به رابطه، ترس از شکست خوردن در ازدواج، تمایل شدید به استقلال مطلق، خودمحوری و همچنین تجربهٔ طلاق والدین می‌توانند به عنوان موانع روانی قدرتمندی در راه تشکیل زندگی مشترک عمل کنند.

روزبهانی عوامل جامعه‌شناختی دیگر را این‌گونه برشمرد و تاکید کرد: تغییر در ساختار خانواده و روابط اجتماعی، فشارهای اقتصادی و اجتماعی فزاینده، گسترش فرهنگ فردگرایی تحت تأثیر فضای مجازی، کمرنگ شدن ارزش ازدواج های سنتی، شکل‌گیری انتظارات غیرواقع‌بینانه و غیرممکن از طرف مقابل تحت تأثیر فضای مجازی و مقایسه‌های نادرست، همگی در این زمینه نقش دارند.

تعریف خوشبختی تغییر یافته است

وی با اشاره به موضوع تغییر ارزش‌ها در جامعه، گفت: در گذشته، ازدواج یک الزام و هنجار قدرتمند فرهنگی-اجتماعی بود، اما امروزه بیشتر به عنوان یک انتخاب شخصی دیده می‌شود که فاقد آن بار روانی سنگین گذشته است. علاوه بر این، تعریف خوشبختی نیز تغییر یافته و از داشتن یک خانوادهٔ سالم به دستیابی به رضایت شخصی و فردی تبدیل شده است. عادی شدن تأخیر در ازدواج در سبک زندگی شهری نیز از دیگر نشانه‌های این دگرگونی است.

این استاد دانشگاه افزایش روابط غیررسمی را نیز عاملی مهم دانست و بیان کرد: دسترسی آسان‌تر به روابطی که نیازهای عاطفی و ارتباطی را حداقل به صورت موقت برآورده می‌کنند، این تصور را در برخی جوانان ایجاد کرده که چرا باید خود را درگیر مسئولیت‌ها و چالش‌های سنگین زندگی مشترک کنند.

روزبهانی اضافه کرد: البته اگر فرد به صورت آگاهانه و سالم مجرد بماند و روابط اجتماعی پویا و معناداری را حفظ کند، این آسیب‌ها به مراتب کمتر خواهد بود. با این حال، به طور کلی، تجرد طولانی‌مدت می‌تواند تهدیدی جدی برای سلامت روان محسوب شده و احساس ناامیدی و پشیمانی را در فرد ایجاد کند.

انتهای پیام