به گزارش سلامت نیوز به نقل از theguardian، بر خلاف تصور رایج، «تندی» در واقع طعم نیست. ماده فعال موجود در فلفل به نام کپسایسین (Capsaicin) به‌عنوان یک محرک عصبی عمل می‌کند و اساساً برای جلوگیری از خورده‌شدن گیاه توسط پستانداران تکامل یافته است.
این ماده گیرنده‌های خاصی در زبان و گلو را تحریک می‌کند که با درد و گرما مرتبط‌اند، نه با حس چشایی. بنابراین، مغز این پیام را دریافت می‌کند که باید این ماده را سریع از بدن خارج کند؛ دقیقاً همان چیزی که باعث اشک، عرق و آب‌ریزش بینی می‌شود.

مغز در حال اشتباه گرفتن درد با لذت

دکتر لیام براون، عصب‌پژوه دانشگاه UCL، می‌گوید:«کپسایسین به گیرنده‌ای به نام TRPV1 می‌چسبد که معمولاً هنگام دمای بالای ۴۲ درجه فعال می‌شود؛ یعنی در حدی که بافت بدن آسیب می‌بیند. به همین دلیل مغز تصور می‌کند اتفاق خطرناکی در حال وقوع است.»

با این حال، تکرار مصرف غذاهای تند باعث بی‌حسی تدریجی این گیرنده‌ها می‌شود و بدن یاد می‌گیرد که این «درد» در واقع تهدیدی واقعی نیست. به مرور، مغز احساس کنترل پیدا می‌کند و همین حسِ تسلط باعث می‌شود تجربه‌ی دردناک اولیه، به لذتی هیجان‌انگیز تبدیل شود.

تندیِ دلخواه؛ از بومیان مکزیک تا بازار جهانی

شواهد تاریخی نشان می‌دهد انسان‌ها از حدود ۷۰۰۰ سال قبل از میلاد در آمریکای مرکزی فلفل مصرف می‌کردند. فلفل‌ها در قرن شانزدهم به اروپا رسیدند و حالا بازار جهانی سس‌های تند تا سال ۲۰۳۰ به بیش از ۵ میلیارد دلار خواهد رسید.

دردِ لذت‌بخش یا مازوخیسم غذایی؟

لذت از تندی بخشی از پدیده‌ای است که دانشمندان آن را «مازوخیسم خوش‌خیم» (benign masochism) می‌نامند؛ یعنی لذت از تجربه‌های ظاهراً ناخوشایند اما بی‌خطر، مانند تماشای فیلم ترسناک، دویدن تا حد خستگی یا دوش آب سرد.
وقتی مغز بفهمد که محرکِ دردناک تهدید واقعی نیست، احساس کنترل و آدرنالین ترکیب می‌شوند و نتیجه‌اش نوعی «سرخوشی طبیعی» است.

راه نجات از سوزش فلفل

اگر در میانه‌ی خوردن بال مرغ تند یا کاری آتشین احساس سوختن کردید، به سراغ آب نروید!

کپسایسین چربی‌دوست است و با آب شسته نمی‌شود. بهترین انتخاب: شیر یا ماست. چربی و پروتئین موجود در لبنیات با کپسایسین ترکیب می‌شوند و آن را از سطح زبان جدا می‌کنند.

و اگر به دنبال خنکی واقعی هستید، بستنی نعناعی امتحان کنید. چربی آن کپسایسین را از بین می‌برد و نعناع هم گیرنده‌های خنک‌کننده (TRPM8) را فعال می‌کند تا حس «آتش» کاهش یابد.

دوستداران فلفل در واقع از احساس کنترل بر درد، ترشح اندورفین‌ها و چالش ذهنی و اجتماعیِ تحمل تندی لذت می‌برند. به زبان ساده، مغز ما یاد گرفته است درد بی‌خطر را به‌عنوان هیجان و لذت تفسیر کند.