در دل زاگرس، جایی میان کوه‌های کبیرکوه و دشت‌های حاصل‌خیز جنوب ایلام، دو روستای «شیخ‌مکان» و «بهمن‌آباد» با فرهنگی غنی، طبیعتی چشم‌نواز و مردمانی سخت‌کوش، به‌عنوان نگین‌های گردشگری شهرستان دره‌شهر می‌درخشند.

این دو روستا نه‌تنها به‌واسطه موقعیت جغرافیایی و منابع طبیعی خود، بلکه به‌دلیل حفظ سنت‌ها، صنایع‌دستی و زبان مادری، به الگویی از توسعه پایدار روستایی تبدیل شده‌اند.

از گلیم‌های رنگارنگی که در ایوان خانه‌ها آویزان است تا صدای آسیاب‌های آبی که هنوز در گوش از روستا بازتاب دارد، همه‌چیز حکایت از پیوند عمیق انسان و طبیعت داشت.

امید اسماعیلی کارشناس دفتر فنی استانداری ایلام در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص روستای شیخ‌مکان اظهار کرد: شیخ‌مکان با حدود ۲۵۰ خانوار و جمعیتی نزدیک به ۱۲۰۰ نفر، در ۸ کیلومتری دره‌شهر قرار دارد و به‌دلیل نزدیکی به کبیرکوه، زمین‌های کشاورزی از حاصلخیزترین اراضی منطقه به‌شمار می‌روند.

وی خاطرنشان کرد: عمده فعالیت مردم کشاورزی و دامداری است. گندم، جو، نخود و عدس از محصولات زراعی‌اند و در باغ‌ها نیز انار، انگور، گردو و انجیر پرورش داده می‌شود.

به گفته وی، آبیاری زمین‌ها با قنات‌ها و چشمه‌های طبیعی انجام می‌شود و آسیاب‌های آبی هنوز هم برای آرد کردن غلات مورد استفاده قرار می‌گیرند.

وی افزود: زنان روستا نقش پررنگی در اقتصاد خانوار دارند. گلیم‌بافی، جاجیم و قالیچه‌های لری از جمله صنایع‌دستی‌ای هستند که در خانه‌ها بافته می‌شوند و در بازارهای محلی و نمایشگاه‌های صنایع‌دستی عرضه می‌گردند.

وی بیان کرد: سطح سواد در روستا بسیار بالاست و بیش از ۹۵ درصد اهالی باسوادند، جوانان نخبه‌ای از این روستا در دانشگاه‌های معتبر کشور تحصیل کرده‌اند و برخی از آن‌ها در حوزه‌های علمی و فرهنگی در سطح ملی شناخته‌شده‌اند.

کارشناس دفتر فنی استانداری ایلام همچنین در خصوص روستای گردشگری بهمن‌آباد دره‌شهر گفت: این روستا در ۴ کیلومتری دره‌شهر و ۱۳۱ کیلومتری ایلام قرار دارد و به‌عنوان یکی از پرجمعیت‌ترین روستاهای دهستان زرین‌دشت شناخته می‌شود.

وی ادامه داد: زمین‌های کشاورزی این روستا بسیار وسیع و سرسبز است. مردم به کشت گندم، جو، برنج و میوه‌های محلی مشغول‌اند و کشاورزی به‌عنوان شغل اصلی خانوارها شناخته می‌شود.

اسماعیلی یادآور شد: در کنار کشاورزی، صنایع‌دستی نیز جایگاه ویژه‌ای دارد. گلیم و جاجیم از جمله دست‌بافته‌هایی هستند که توسط زنان و دختران روستا تولید می‌شوند. همچنین غذاهای محلی مانند کلانه، دوینه و آش ترخینه در مراسم‌ها و مهمانی‌ها طبخ می‌شود.

وی تأکید کرد: مردم این روستا نیز لر هستند و به زبان لری سخن می‌گویند. آیین‌های محلی، موسیقی لری و لباس‌های سنتی بخشی از زندگی روزمره آنان است و در جشن‌ها و مراسم مذهبی به‌خوبی نمود پیدا می‌کند.

کارشناس دفتر فنی استانداری ایلام افزود: نزدیکی به تنگه بهرام چوبین، آتشکده چهارطاقی و آبشار هفت آسیاب، موقعیت گردشگری ممتازی برای روستا فراهم کرده است، در فصل بهار و تابستان، گردشگران زیادی برای طبیعت‌گردی و بازدید از آثار تاریخی به این منطقه سفر می‌کنند.

فرزاد شریفی مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان ایلام نیز در خصوص روستای شیخ مکان به خبرنگار ایسنا گفت: جاذبه‌های تاریخی مانند قلعه اشرف‌العشایر، دژ ماخو، آتشکده چهارطاقی و آسیاب‌های آبی، گردشگران زیادی را به این منطقه می‌کشاند.

به گفته وی ، این آثار بازمانده از دوره ساسانی‌اند و در کنار طبیعت بکر، تجربه‌ای منحصربه‌فرد برای بازدیدکنندگان فراهم می‌کنند.

شریفی خاطرنشان کرد: هر دو روستا از نظر قومی، زبانی و فرهنگی اشتراکات زیادی دارند. مردم هر دو لر هستند و سبک زندگی‌شان بر پایه کشاورزی، دامداری و صنایع‌دستی شکل گرفته است.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان ایلام یادآور شد: آیین‌های سنتی مانند مراسم عروسی با موسیقی لری، پوشیدن لباس‌های محلی و پخت غذاهای بومی، بخشی از هویت فرهنگی این روستاهاست همچنین بسیاری از خانواده‌ها در کنار فعالیت‌های اقتصادی، به حفظ و انتقال این سنت‌ها به نسل‌های بعدی اهمیت می‌دهند.

وی اضافه کرد: شیخ‌مکان و بهمن‌آباد نمونه‌هایی موفق از روستاهای هدف گردشگری‌اند که توانسته‌اند با حفظ هویت فرهنگی و بهره‌گیری از منابع طبیعی، به توسعه پایدار دست یابند.

شریفی اضافه کرد: این روستاها با ترکیب کشاورزی سنتی، صنایع‌دستی اصیل و جاذبه‌های تاریخی، ظرفیت بالایی برای جذب گردشگر دارند و می‌توانند به‌عنوان الگوهایی برای توسعه روستایی در سایر نقاط کشور معرفی شوند.

انتهای پیام