ظمحمد فیضی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: کوه‌ها به‌عنوان یکی از اکوسیستم‌های حیاتی زمین، نقشی بنیادین در استمرار زندگی بشر ایفا می‌کنند، این زیست‌بوم‌های مرتفع و گاه دست‌نیافتنی، نه‌تنها سرچشمه‌های اصلی آب شیرین جهان را در خود جای داده‌اند، بلکه با تنوع زیستی منحصربه‌فرد، تنظیم اقلیم و ارزش‌های فرهنگی و اقتصادی، ستون فقرات تعادل طبیعی سیاره محسوب می‌شوند. در شرایط بحرانی کنونی که خشکسالی‌های گسترده و تغییرات اقلیمی به تهدیدی جدی برای منابع طبیعی بدل شده‌اند، رسالت کوهنوردان و طبیعت‌دوستان در حفاظت از زیستگاه‌های کوهستانی اهمیتی دوچندان یافته است.

وی با اشاره به جایگاه حیاتی کوه‌ها در چرخه زیستی زمین خاطرنشان کرد: کوه‌ها به‌عنوان قلعه‌های آب و سدهای طبیعی، نقش بی‌بدیلی در حفظ نزولات آسمانی دارند.

دانش‌آموخته دکترای محیط زیست و مدرس دانشگاه ایلام توضیح داد: بیش از نیمی از آب شیرین جهان از کوه‌ها تأمین می‌شود و رودخانه‌های بزرگ از دل این ارتفاعات سرچشمه می‌گیرند بنابراین حفاظت از این منابع، مستقیماً با امنیت آبی جوامع انسانی گره خورده است.

وی خاطرنشان کرد: کوه‌ها زیستگاه گونه‌هایی منحصربه‌فرد از گیاهان و جانوران هستند که در هیچ نقطه دیگری از جهان یافت نمی‌شوند. این تنوع زیستی نه‌تنها برای حفظ تعادل اکولوژیکی ضروری است بلکه در حوزه‌هایی چون کشاورزی، داروسازی و تحقیقات علمی نیز کاربردهای گسترده دارد.

به گفته فیضی، باور به اینکه کوه‌ها صرفاً محل صعود و فتح هستند، باید جای خود را به درک عمیق‌تری از کوه‌ها به‌عنوان زیستگاه‌هایی شکننده و ارزشمند بدهد.

وی همچنین به نقش کوه‌ها در تنظیم اقلیم اشاره کرد و گفت: این ارتفاعات با تأثیرگذاری بر الگوهای بارش، دما و جریان‌های هوا، به تعادل اقلیمی در مناطق مختلف کمک می‌کنند.

این مدرس محیط زیست منابع معدنی، انرژی‌های تجدیدپذیر و فرصت‌های اقتصادی مانند گردشگری و کشاورزی را از دیگر ظرفیت‌های کوهستانی برشمرد و افزود: کوه‌ها در فرهنگ‌ها و ادیان مختلف نیز جایگاهی مقدس دارند و همواره به‌عنوان مکان‌هایی برای آرامش، الهام و تفکر شناخته شده‌اند.

فیضی به رسالت کوهنوردان در شرایط بحرانی خشکسالی و تغییرات اقلیمی پرداخت و گفت: کوهنوردان به‌واسطه ارتباط مستقیم با طبیعت کوهستانی، می‌توانند نقش کلیدی در حفاظت از این زیستگاه‌ها ایفا کنند.

وی مستندسازی تغییرات محیطی مانند ذوب یخچال‌ها، کاهش پوشش گیاهی و به‌اشتراک‌گذاری این مشاهدات در شبکه‌های اجتماعی را از جمله اقدامات مؤثر در آگاهی‌بخشی عمومی دانست.

فیضی با تأکید بر ضرورت رعایت اصول «بدون ردپا» در فعالیت‌های کوهنوردی، تشریح کرد: جمع‌آوری زباله‌ها، اجتناب از آسیب به پوشش گیاهی و مشارکت در پروژه‌های احیای اکوسیستم مانند کاشت درخت یا تثبیت خاک، از جمله راهکارهای عملی برای حفاظت از محیط کوهستانی است.

این دانش‌آموخته محیط زیست همچنین نظارت و گزارش‌دهی تغییرات اقلیمی توسط کوهنوردان را اقدامی مؤثر در مستندسازی بحران‌های زیست‌محیطی دانست و توضیح داد: این افراد می‌توانند به‌عنوان چشم‌های طبیعت، هشدارهای اولیه درباره عقب‌نشینی یخچال‌ها، فرسایش خاک یا کاهش تنوع زیستی را ارائه دهند.

وی حمایت از سیاست‌های زیست‌محیطی و ترویج گردشگری پایدار را از دیگر وظایف کوهنوردان برشمرد و افزود: انتخاب مسیرهای کم‌آسیب، حمایت از اقتصاد محلی و تشویق به کوهنوردی مسئولانه، می‌تواند فشار بر اکوسیستم‌های شکننده کوهستانی را کاهش دهد.

فیضی با تأکید بر اینکه کوه‌ها ستون فقرات اکوسیستم‌های زمین هستند، بیان کرد: خدمات اکوسیستمی متنوعی که این زیست‌بوم‌ها ارائه می‌دهند، از تأمین آب و حفظ تنوع زیستی تا تنظیم اقلیم، نقشی بی‌بدیل در پایداری حیات دارند.

وی افزود: در شرایط بحرانی کنونی، کوهنوردان باید با آگاهی‌بخشی، حفاظت عملی، حمایت از سیاست‌های زیست‌محیطی، مشخص نمودن مسیرهای تردد، و تغییر نگرش عمومی نسبت به کوه‌ها، رسالت خود را در جامعه تبیین کنند.

این دانش‌آموخته دکترای محیط زیست اضافه کرد: پیگیری مدیریت خردمندانه این زیست‌بوم‌های حساس از سوی متولیان و مشارکت فعال طبیعت‌دوستان، می‌تواند آینده‌ای پایدار و امیدبخش برای نسل‌های امروز و فردا رقم بزند.

انتهای پیام