به گزارش خبرنگار مهر، سید عباس عراقچی عصر چهارشنبه در همایش ملی «آذربایجان، دیپلماسی و تمامیت ارضی ایران» در دانشگاه تبریز، با گرامیداشت یاد و نام میرزا محبعلی‌خان ناظم‌الملک مرندی، تأکید کرد: تاریخ نشان می‌دهد که دیپلماسی و قدرت دفاعی ایران همواره دو بازوی مکمل برای پاسداری از هویت مشترک ملت ایران بوده‌اند.

وزیر امور خارجه ایران گفت: سرزمین ایران همواره به دلیل تنوع ادیان، مذاهب و اقوام و شکوه تمدنی خود، آماج طمع بیگانگان بوده، اما زنان و مردان این سرزمین، با وحدت و همدلی، در حفظ این خاک مقدس لحظه‌ای درنگ نکرده‌اند.

وی با بیان اینکه کارگزاران دستگاه دیپلماسی ایران در طول تاریخ، با صلابت و هوشمندی، برای حفظ هویت ملی کوشیده‌اند، افزود: نام و یاد مردان بزرگی همچون قائم‌مقام فراهانی، امیرکبیر و ناظم‌الملک مرندی، صفحات درخشان تاریخ دیپلماسی کشور را شکل داده است.

عراقچی با معرفی ناظم‌الملک مرندی به‌عنوان یکی از مذاکره‌کنندگان برجسته ایران در دوران قاجار، اظهار داشت: اغراق نیست اگر بگوییم ناظم‌الملک یکی از نمادهای موفقیت دیپلماسی ایرانی در دوره‌ای پرحادثه بود؛ دوره‌ای که قدرت‌های استعماری چشم طمع به آب و خاک ایران دوخته بودند و او با توانمندی کم‌نظیر، نقشی مهم در حفظ منافع کشور بر عهده گرفت.

وزیر امور خارجه به نقش این دیپلمات ایرانی در کمیسیون تحدید حدود ایران و عثمانی اشاره کرد و گفت: مهارت او در مذاکره، تسلط به زبان عثمانی و آشنایی با اسناد و ظرایف دیپلماسی، موجب شد مأموریت‌های تاریخی خود را با موفقیت کامل به انجام برساند.

قدرت دفاعی و دیپلماسی؛ دو بازوی مکمل

عراقچی با اشاره به پیوند میدان و دیپلماسی در شرایط امروز کشور افزود: دیپلمات‌ها بر پشتوانه قدرت ملی و توان دفاعی کشور پای میز مذاکره می‌نشینند. آنچه در نهایت از ایران و سرحدات آن حفاظت می‌کند، قدرت دفاعی و نیروهای مسلح کشور است و دیپلماسی در خدمت تثبیت این قدرت قرار می‌گیرد.

او با اشاره به تحولات اخیر و تجاوز دشمنان به کشور تصریح کرد: در جنگ ۱۲ روزه اخیر، قدرت موشکی و دفاعی ما عامل اصلی بازدارندگی بود و دیپلماسی توانست این قدرت را به مشروعیت بین‌المللی تبدیل کند؛ تا جایی که دشمن ناچار شد بدون پیش‌شرط آتش‌بس را بپذیرد.

دیپلماسی در اندیشه ایرانی: عقلانیت ماندگار

وزیر امور خارجه ادامه داد: گفت‌وگو در فرهنگ ایرانی بخشی از قدرت است؛ نه جایگزین آن. در سنت ما، مذاکره بر کرامت، صبر و توازن استوار است و این نشان‌دهنده عقلانیت پایدار ملت ایران است.

او تأکید کرد: ایران اهل مذاکره است، اما نه اهل دیکته‌پذیری. مذاکره زمانی معنا دارد که از موضع برابر و با حفظ منافع متقابل انجام شود.

آذربایجان؛ دروازه تاریخی دیپلماسی ایران

عراقچی با بیان نقش ممتاز شمال‌غرب کشور در سیاست خارجی ایران افزود: از رشت و تبریز تا اردبیل و ارومیه، این خطه همواره دروازه گفت‌وگوهای ایران با قفقاز، آناتولی و منطقه دریای سیاه بوده است. امروز نیز آذربایجان شرقی و غربی و اردبیل نقش اساسی در روابط با کشورهای همسایه ایفا می‌کنند.

وی اعلام کرد: دیپلماسی استانی از برنامه‌های جدی وزارت امور خارجه است و نمایندگی‌های سیاسی ایران در روسیه، ترکیه، آذربایجان، ارمنستان و گرجستان موظفند زمینه توسعه تبادلات اقتصادی، فرهنگی و مردمی با استان‌های شمال‌غرب را بیش‌ازپیش فراهم کنند.

دعوت از پژوهشگران برای بهره‌گیری از اسناد دیپلماتیک

عراقچی در پایان با دعوت از پژوهشگران حوزه تاریخ و سیاست خارجی گفت: گنجینه بیش از شصت‌میلیون برگ اسناد وزارت امور خارجه سرمایه‌ای بی‌بدیل است که می‌تواند تلاش‌های کارگزاران دیپلماسی ایران را برای افکار عمومی و محافل علمی روشن سازد.