کمبود پوشش جامع، فرسودگی ناوگان و ناتوانی‌ در مدیریت ریسک موجب شده است موضوع بیمه اتوبوس‌های شهری به یکی از چالش‌های اصلی شهرداری‌ها و صنعت بیمه تبدیل شود.

علی وثوق، کارشناس حوزه بیمه خودرو در گفت‌وگو با «دنیای‌خودرو» گفت: «اتوبوس‌های خط واحد به‌دلیل حجم تردد بالا و تعداد زیاد مسافران، در معرض بیشترین ریسک‌ها هستند. با این حال، بخش عمده‌ای از این ناوگان تنها بیمه شخص‌ثالث دارند و به این ترتیب بسیاری از حوادث مالی و جانی تحت پوشش قرار نمی‌گیرد.»

وی افزود: «شرکت‌های اتوبوسرانی عمدتا وابسته به بودجه شهرداری‌ها هستند و توان مالی محدودی دارند. از سوی دیگر، شرکت‌های بیمه به‌دلیل خسارت‌های سنگین احتمالی، تمایلی به ارائه بیمه‌های جامع ندارند. نتیجه این می‌شود که قراردادهای بیمه دیر تمدید می‌شوند یا با حداقل پوشش اجرا می‌شوند.»

یکی از مهم‌ترین مشکلات، پیچیدگی و طولانی بودن روند ارزیابی خسارت در حوادث است. وثوق در این خصوص توضیح داد: «هر حادثه ممکن است ده‌ها مصدوم یا حتی فوتی برجای بگذارد. تعیین مسئولیت بین راننده، شرکت بهره‌بردار و شهرداری در بسیاری از پرونده‌ها شفاف نیست و این امر باعث تاخیر در پرداخت خسارت می‌شود. چنین وضعیتی هم فشار مالی به بیمه‌گر وارد می‌کند و هم اعتماد عمومی را کاهش می‌دهد.»

او گفت: «اجرای مدل بیمه ناوگان عمومی می‌تواند بخش زیادی از این مشکلات را برطرف کند؛ مدلی که در آن ریسک‌ها به‌صورت مشترک میان بیمه‌گر، شهرداری و صندوق‌های ایمنی شهری پوشش داده می‌شود.»

وثوق افزود: «اگر بیمه به‌عنوان یک ابزار مدیریت ریسک شهری دیده شود، نه صرفا خدمت مالی، می‌توان پیشگیری از تصادفات را به‌طور قابل توجهی افزایش داد. بیمه‌گر می‌تواند بر اساس سابقه راننده و وضعیت فنی خودرو، نرخ حق بیمه را تنظیم کرده و شرکت‌هایی با عملکرد ایمن را تشویق کند.»

وی خاطرنشان کرد: «با استفاده از سامانه‌های هوشمند پایش ناوگان و اتصال GPS به خودروها، وضعیت فنی، رفتار راننده و مسیرهای طی‌شده به‌صورت لحظه‌ای ثبت می‌شود. این داده‌ها نه‌تنها در کاهش حوادث موثر هستند، بلکه پایه‌ای برای تعیین نرخ دقیق حق بیمه فراهم می‌کنند و به این ترتیب امکان اعمال سیاست‌های تشویقی و تنبیهی فراهم می‌شود.»

این کارشناس بیمه در ادامه پیشنهاد داد: «دولت یا شهرداری بخشی از هزینه بیمه را تقبل کند. اتوبوس‌های خط واحد خدمات عمومی ارائه می‌دهند؛ بنابراین پرداخت یارانه بیمه‌ای نوعی سرمایه‌گذاری اجتماعی است. این رویکرد به‌جای هزینه‌های سنگین خرید اتوبوس جدید، می‌تواند ایمنی و پوشش بیمه‌ای ناوگان فعلی را تضمین کند و فشار مالی شرکت‌های بهره‌بردار را کاهش دهد.»

وثوق در پایان تاکید کرد: «بیمه اتوبوس‌های شهری، فراتر از یک قرارداد مالی است و بخشی از امنیت و آرامش روزانه شهروندان را تضمین می‌کند. هرچه پوشش بیمه‌ای کامل‌تر و مدیریت ریسک دقیق‌تر باشد، سفر شهری ایمن‌تر و اعتماد عمومی پایدارتر خواهد بود. آینده حمل‌ونقل شهری بدون بیمه جامع و مدیریت ریسک دیجیتال امکان‌پذیر نیست و شرکت‌های بیمه، شهرداری‌ها و دولت باید هرچه سریع‌تر زیرساخت‌ها و سیاست‌های حمایتی لازم را پیاده‌سازی کنند تا نه تنها ریسک مالی کاهش یابد بلکه ایمنی و رضایت شهروندان نیز تضمین شود.»