به گزارش خبرگزاری مهر، انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی، بخش دوم از دفتر دوم سیر تحوّل ادبیات ژورنالیستی در زبان فارسی را که حسن میرعابدینی، دبیر علمی و ناظر پژوهش، و سعید رفیعی خضری مجری و سرپرست طرح است؛ منتشر کرد.

در سال‌های پایانی قاجاریه، روزنامه‌نگاری و انتشار نشریه در چارچوب اندیشه‌های حزبی بخشی از کنش‌های سیاسی شمرده می‌شود. در همین روزگار است که روزنامه‌نگاری اندک‌‎اندک تثبیت‌یافته، رنگی تازه می‌گیرد و متأثر از تحولات سیاسی اجتماعی همچون گذار از دوران پر تنش انقلاب، تنگ‌تر شدن فضای فعالیت‌های سیاسی، و باور به ضرورت اصلاحات فرهنگی بلندمدت به جای اقدامات سیاسی، زمینه رشد ژورنالیسم، در قالب ماهنامه‌های علمی و فرهنگی ادبی، فراهم می‌شود و برخی ژورنالیست‌ها به قلم زدن در این ماهنامه‌ها روی می‌آورند. درهمین فضاست که بانوان نواندیش نیز به میدان فعالیت‌های ژونالیستی گام می‌گذارند و به انتشار نشریات خاص زنان همت می‌گمارند و راه را برای فعالیت زنان در عرصۀ ژورنالیسم می‌گشایند.

این کتاب در چهار فصل تدوین شده است. در فصل نخست زمینه‌های ادبی و تاریخی در دوره قاجار مرور شده است و روزنامه ایران به عنوان دیرپاترین روزنامه دولتی ایران معرفی شده است. در فصل دوم، به روزنامه‌های حزبی اشاره شده و در ده مقاله، صاحب‌قلمانی مانند محمدامین رسول‌زاده، سید ضیاءالدین طباطبایی، محمدتقی بهار، تقی رفعت، حسین کسمایی، متین‌السلطنه، محمد فرخی یزدی، حسین صبا، مؤیدالملک فکری ارشاد و مؤیدالممالک معرفی شده‌اند؛ در فصل سوم که به مجلّه‌نگاری اختصاص یافته، شامل پنج مقاله است: «روزنامه‌نگاری علمی: تربیت، تقی‌زاده، اعتصام‌الملک»، «مترجم روزنامه‌نگار: یوسف اعتصام‌الملک»، «سنت‌گرایان تجددخواه: بهار، رشید یاسمی»، «از ملی‌گرایی تا دفاع از استبداد منوّر: «تقی‌زاده، جمالزاده»، «کوشندگان مسلک تجدد: آزادیستان». در فصل چهارم، به روزنامه‌نگاری زنان و طلایه‌داران آن اشاره دارد و مقالات آن عبارت‌اند از: «نخستین زنِ روزنامه‌نگار: بانو دکتر کحّال»، «نخستین منادی نهضت زنان ایران: صدیقه دولت‌آبادی». بخش پایان سخن، نیز جمع‌‎بندی‌ای از سرگذشت و ویژگی‌های قلمی این دوران از طرح «سیر تحوّل ادبیات ژورنالیستی در زبان فارسی» است.

نویسندگان مقالات این دفتر عبارت‌اند از: فرزام حقیقی، مهسا رون، عذرا شجاع کریمی، فرهاد طاهری، فاطمه فرهودی‌پور، جعفرشجاع کیهانی، آبتین گلکار، حسن میرعابدینی و یونس نوری.

انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی، بخش دوم از دفتر دوم سیر تحوّل ادبیات ژورنالیستی در زبان فارسی را با شمارگان ۵۰۰ نسخه در ۶۰۰ صفحه، و با قیمت ۴۰۰ هزار تومان منتشر کرده است.