سیدحسام رضوی، کارشناس مسائل افغانستان در ویدئویی به تحلیل ریشه‌های تنش اخیر میان افغانستان و پاکستان و چگونگی خاتمه آن در توافقی پرداخته است که در دوحه قطر حاصل شد.

.

از سال 1400 که طالبان در افغانستان قدرت را به دست گرفت، همواره تنش‌های لفظی بین این کشور و پاکستان در مسائل مختلف وجود داشت. هر کدام از طرفین، طرف دیگر را به حمایت از تروریسم متهم می‌کرد. پاکستان مدعی بود که طالبان افغانستان از تحریک طالبان پاکستان (تی‌تی‌پی) و ارتش آزاد بلوچستان (بی‌ال‌ای) حمایت می‌کند تا حملاتی را علیه ارتش پاکستان و دولت مرکزی در اسلام‌آباد سامان دهد.

از طرف دیگر، طالبان افغانستان همواره مدعی بود که شاخه خوراسان داعش در ایالت بلوچستان پاکستان حضور دارد، توسط ارتش پاکستان حمایت می‌شود و از این موضوع به‌عنوان یک اهرم فشار علیه حکومت مرکزی در کابل استفاده می‌شود.

این تنش‌های لفظی ادامه داشت تا دو هفته گذشته که پاکستانی‌ها تصمیم گرفتند در یک حمله هوایی به مرکز شهر کابل، خودرویی را هدف قرار دهند و ادعا کنند که نورعلی محسود، رهبر تحریک طالبان پاکستان را در خاک افغانستان و در مرکز این کشور، یعنی پایتخت، هدف قرار داده‌اند. اما ساعتی بعد، محسود ابتدا فایل صوتی و بعد فایل ویدیویی منتشر کرد که زنده است و در ایالت خیبر پختونخوا حضور دارد و از آنجا حملات تی‌تی‌پی علیه ارتش پاکستان را سامان‌دهی می‌کند.

تقریباً بیست‌وچهار ساعت بعد، طالبان افغانستان تصمیم گرفت حملات هوایی پاکستان و نقض حریم هوایی و حاکمیت ارضی‌اش را پاسخ دهد. طالبان شبانه وارد خاک پاکستان شدند. حدود دوازده پاسگاه ارتش پاکستان را برای ساعتی در اختیار گرفتند و تعدادی از افسران ارتش پاکستان را کشته و عقب‌نشینی کردند.

حدود ساعت دوازده همان شب، قطری‌ها و سعودی‌ها با تماس با طرفین خواستار آتش‌بس شدند. برای حدود شانزده، هفده ساعت این آتش‌بس ادامه داشت تا اینکه دوباره پاکستانی‌ها تصمیم گرفتند جواب حملات طالبان را بدهند و درگیری‌ها دوباره شروع شد، به‌ویژه در مناطق مرزی اسپین بولدک در ولایت قندهار افغانستان و ولایات پکتیا، پکتیکا و خوست. پاکستانی‌ها مدعی بودند مراکز مهمی از تحریک طالبان پاکستان را هدف قرار داده‌اند.

در آخرین حمله پاکستانی‌ها، مرکز شهر کابل و یک منزل مسکونی هدف قرار گرفت. ادعای منابع این بود که هدف این حمله رئیس استخبارات طالبان، بود ولی این خبر در ابهام باقی ماند

با شدت گرفتن این تنش‌ها، کنش‌های منطقه‌ای آغاز شد. کشورهای حاشیه خلیج فارس، به‌ویژه قطر، جمهوری اسلامی ایران، ترکیه در سطح وزیر امور خارجه وارد میدان شدند تا بتوانند دو کشور را به خویشتنداری دعوت کنند.

در نهایت، طالبان افغانستان قطری‌ها را و پاکستان ترک‌ها را به‌عنوان میانجی معرفی کردند. جلسه چهارجانبه‌ای در دوحه برگزار شد با حضور ملا یعقوب، وزیر دفاع حکومت افغانستان، و خواجه آصف، وزیر دفاع پاکستان، به‌همراه هیئت قطری و هیئت ترکیه‌ای به ریاست رئیس سرویس اطلاعاتی ترکیه (میت). پس از حدود شش، هفت ساعت مذاکره، توافق آتش‌بس بین دو کشور منعقد شد.

انتهای پیام/