صادق علیمرادی با حضور در ایسنا اظهار کرد: استان ایلام یکی از استان‌های غربی کشور است که با مساحتی حدود ۲۰ هزار کیلومتر مربع، حدود ۱.۲ درصد از مساحت کل کشور را به خود اختصاص داده است، این استان کوهستانی بوده و بیش از ۸۰ درصد از مساحت آن را مناطق کوهستانی تشکیل می‌دهد، در حالی که کمتر از ۲۰ درصد آن دشت است.

وی با بیان اینکه کوهستانی بودن استان ایلام مزایا و معایب خاص خود را دارد، خاطرنشان کرد: از جمله مزایای آن می‌توان به میزان بالای بارندگی اشاره کرد، به‌طوری‌که میانگین بارش سالانه در استان حدود ۴۳۰ میلی‌متر است در حالی که میانگین بارش کشور حدود ۲۳۰ میلی‌متر برآورد می‌شود.

علیمرادی توضیح داد: این میزان بارش بالا موجب شکل‌گیری جنگل‌های انبوه و مراتع غنی در استان شده و ایلام را به یکی از زیباترین استان‌های کشور تبدیل کرده است، با این حال، کوهستانی بودن استان چالش‌هایی نیز به همراه دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به خطر رانش زمین اشاره کرد.

مدیرعامل آب منطقه‌ای استان ایلام با اشاره به اینکه یکی از بزرگ‌ترین رانش‌های زمین در جهان، معروف به رانش سیمره، در این استان رخ داده است، یادآور شد: به‌دلیل کم‎بودن دشت‌ها، اراضی کشاورزی مسطح و منابع آب زیرزمینی در استان محدود هستند.

وی ادامه داد: بیشتر اراضی کشاورزی و سفره‌های آب زیرزمینی کشور در مناطق دشتی قرار دارند اما در ایلام به‌دلیل کمبود دشت، پتانسیل منابع آب زیرزمینی پایین است، میزان پتانسیل آب زیرزمینی استان حدود ۳۰۰ میلیون مترمکعب برآورد می‌شود در حالی که این رقم در سطح کشور حدود ۴۵ هزار میلیون مترمکعب است.

علیمرادی تشریح کرد: سهم استان ایلام از برداشت آب زیرزمینی تنها حدود ۶ دهم درصد از کل کشور است، از دیگر چالش‌ها می‌توان به شیب زیاد زمین در مناطق کوهستانی اشاره کرد که باعث خروج سریع روان‌آب‌ها از استان می‌شود، این موضوع باعث کاهش زمان تمرکز رودخانه‌ها شده و امکان بهره‌برداری مؤثر از منابع آب سطحی را کاهش می‌دهد به همین دلیل، مهار و استفاده بهینه از آب‌های سطحی از اهمیت بالایی برخوردار است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای ایلام گفت: تاکنون چهار سد برای مهار آب‌های سطحی احداث کرده که عمدتاً بر روی رودخانه‌های مرزی قرار دارند، استان ایلام دارای ۱۶ رودخانه است که ۹ رودخانه از آن‌ها به حوزه آبریز رودخانه‌های غرب و ۷ رودخانه به حوزه آبریز کرخه تعلق دارند.

وی افزود: پتانسیل آب سطحی استان حدود ۲۴۰۰ میلیون مترمکعب در سال برآورد می‌شود که از این میزان، حدود ۱۰۰۰ میلیون مترمکعب به حوزه کرخه و ۱۴۰۰ میلیون مترمکعب به رودخانه‌های مرزی غرب اختصاص دارد با این حال، به‌دلیل تبخیر بالا، تنها بخشی از این آب‌ها به‌صورت روان‌آب در رودخانه‌ها جاری می‌شود و بخشی دیگر به سفره‌های زیرزمینی نفوذ می‌کند.

علیمرادی خاطرنشان کرد:  ظرفیت بهره‌برداری از آب‌های سطحی استان حدود ۱۰۰۰ میلیون مترمکعب و از آب‌های زیرزمینی حدود ۳۰۰ میلیون مترمکعب است، به‌طور میانگین، سالانه حدود ۱۳۰۰ میلیون مترمکعب از منابع آبی استان مورد استفاده قرار می‌گیرد اما بخش زیادی از آن بدون استفاده مناسب از استان خارج می‌شود.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای ایلام توضیح داد: متأسفانه تاکنون نتوانسته‌ایم به‌صورت بهینه از منابع آبی استان بهره‌برداری کنیم، در برخی موارد از ذخایر آب زیرزمینی نیز برداشت بیش از حد صورت گرفته که نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و اقدامات مؤثر برای مدیریت پایدار منابع آب استان است.

وی افزود: آب‌های زیرزمینی به دو دسته ذخایر استاتیک و دینامیک تقسیم می‌شوند، ذخیره استاتیک در اعماق زمین بدون حرکت باقی مانده و نباید مورد استفاده قرار گیرد زیرا برداشت از آن می‌تواند منجر به نشست زمین و افت دائمی سفره‌های آب زیرزمینی شود.

علیمرادی با بیان اینکه در مقابل، ذخیره دینامیک آبی است که در حال حرکت و قابل تجدید است و باید از آن بهره‌برداری شود، افزود: استان ایلام با برداشت خارج از ظرفیت از آبخوان‌ها، به سمت استفاده از ذخایر استاتیک حرکت کرده که بسیار خطرناک است.

وی متوسط کسری مخزن در استان را حدود ۳ میلیون متر مکعب در سال دانست و گفت: در حالی که در کشور این رقم به ۵ هزار میلیون متر مکعب می‌رسد، این کسری ناشی از برداشت از ذخایری است که هزاران سال پیش شکل گرفته‌اند.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای ایلام اظهار کرد: تاکنون چهار سد در استان ایلام احداث شده است که شامل سد دویرج، سد ایلام، سد گلال و سد کنگیر هستند، ظرفیت ذخیره‌سازی این سدها در مجموع حدود ۳۵ میلیون متر مکعب در سال است و عمدتاً بر روی رودخانه‌های مرزی ساخته شده‌اند.

علیمرادی بیان کرد: ۴ سد دیگر نیز در حال احداث هستند که شامل سد سیکان، سد گلال خوش، سد چنداره و سد میمه می‌شوند، سد میمه در خرداد ماه امسال با حضور مسئولان دولتی به مرحله بهره‌برداری نزدیک شده و پیشرفت فیزیکی آن به حدود ۹۴ درصد رسیده است.

وی افزود: یکی از پروژه‌های مهم در حال اجرا، سد چناره است که در استان کرمانشاه احداث می‌شود اما اهداف آن برای تأمین آب شرب و کشاورزی شهرستان‌های ایلام، چرداول و سیروان تعریف شده است، این سد بخشی از نیاز آبی شهر ایلام را نیز تأمین خواهد کرد.

این مسئول ادامه داد: سد چناره در حال حاضر حدود ۳ درصد پیشرفت فیزیکی دارد. وی افزود به دلیل تخصیص ناکافی اعتبار و وجود معارضا محلی، روند اجرای آن با چالش‌هایی مواجه شده که با پیگیری مسئولان، امید است این مشکلات به‌زودی برطرف شود.

علیمرادی اضافه کرد: سد جزمان نیز در شهرستان ایوان در مرحله مطالعات فاز اول قرار دارد این سد در آینده می‌تواند نقش مهمی در تأمین منابع آبی منطقه ایفا کند.

انتهای پیام