به گزارش خبرگزاری مهر، اسماعیل بقایی در جمع دانشجویان دانشگاه علوم رضوی در مشهد با اشاره به تحولات اخیر در عرصه بین‌المللی و نقش محوری منطقه غرب آسیا در معادلات جهانی اظهار کرد: بررسی تحولات روز نشان می‌دهد که هر رخداد بین‌المللی، به‌ویژه در اروپا، آمریکا به نوعی با مسائل منطقه غرب آسیا مرتبط است؛ از اعتراضات در اروپا گرفته تا تنش‌های روسیه و آمریکا که بازتابی از بحران‌های خاورمیانه به‌شمار می‌رود.

وی افزود: در دو سال گذشته، مهم‌ترین مسئله بین‌المللی، فاجعه انسانی در غزه و نسل‌کشی در فلسطین اشغالی بوده است. با وجود تلاش رسانه‌های جریان اصلی برای کم‌رنگ کردن این فاجعه، ابعاد انسانی و سیاسی آن چنان گسترده است که همچنان در صدر اخبار جهانی قرار دارد.

بقایی تصریح کرد: نشست اخیر شرم‌الشیخ در واقع تلاشی بود از سوی برخی قدرت‌ها برای کاهش فشار افکار عمومی جهانی بر رژیم صهیونیستی و حامیان آن، اما این رژیم به‌طور ذاتی قادر به پایبندی به آرامش و تعهدات نیست؛ چنان‌که تنها در مدت کوتاهی بیش از صد مورد نقض آتش‌بس ثبت شده و صدها غیرنظامی دیگر در حملات ارتش صهیونیستی کشته یا زخمی شده‌اند.

سخنگوی وزارت امور خارجه در ادامه با اشاره به اهمیت جایگاه ایران در تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی گفت: موضوع هسته‌ای ایران همچنان یکی از مسائل کلیدی سیاست خارجی کشور و عرصه جهانی است.

وی تأکید کرد: پس از ده سال، قطعنامه ۲۲۳۱ به پایان خود رسید و از منظر جمهوری اسلامی ایران، این موضوع نه بر اساس برداشت سیاسی بلکه بر پایه استدلال حقوقی و منطقی خاتمه یافته است. در مقابل، برخی قدرت‌های غربی تلاش دارند وضعیت پیشین را حفظ کنند، اما واقعیت آن است که در تاریخ هشتادساله سازمان ملل متحد، نمونه مشابهی وجود ندارد که کشوری تحت تحریم توانسته باشد چنین شکافی را در اجماع جهانی ایجاد کند.

بقایی خاطرنشان کرد: جمهوری اسلامی ایران با تکیه بر اصول حقوق بین‌الملل و بهره‌گیری از توان دیپلماسی فعال خود، توانسته حمایت دو عضو دائم شورای امنیت را در مخالفت با تفسیر و رویکرد غربی‌ها نسبت به بازگرداندن قطعنامه‌های لغو شده جلب کند.

وی افزود: این امر نشانگر وزن سیاسی، جایگاه راهبردی و توانمندی دیپلماتیک ایران در صحنه بین‌المللی است و بیانگر آن است که کشورمان یکی از محورهای تعیین‌کننده در شکل‌دهی به معادلات جهانی محسوب می‌شود.

بقایی در ادامه با توجه به درگیری پاکستان و افغانستان اظهار داشت: اختلافات منطقه‌ای دیر یا زود باید به نحوی مدیریت و حل‌وفصل شوند و تداوم جنگ و درگیری به هیچ‌وجه به نفع منافع ملی ایران نیست.

وی با اشاره به ثبات نسبی در آسیای مرکزی و قفقاز تأکید کرد: اختلاف ارمنستان و جمهوری آذربایجان باید با مراقبت و سازوکارهای مؤثر مدیریت شود تا از گسترش بحران جلوگیری شود.

سخنگوی وزارت امور خارجه وضعیت در شامات را نگران‌کننده خواند و گفت: تحولات هفت تا هشت ماه اخیر در سوریه فضای مساعدی فراهم کرده است که رژیم صهیونیستی از آن به‌نفع سیطره‌جویی بهره‌برداری کند.

بقایی این تجربه را ارزشمند و هشداردهنده توصیف کرد که نشان می‌دهد این رژیم هیچ حد و مرزی برای تحقیر و فشار قائل نیست و هر اقدامی را برای تضعیف کشورهایی که قصد استقلال در منطقه دارند، به‌کار می‌گیرد.

بقایی با اشاره به وضعیت لبنان و سوریه گفت: این دو کشور از معدود کشورهایی هستند که بخشی از خاک‌شان تحت اشغال قرار دارد و وقوع نسل‌کشی در غزه در کنار اشغال خاک دیگر کشورها، مصداق بارز بی‌عدالتی در نظام بین‌الملل است.

بقایی با نگاهی کلان به روندهای بین‌المللی هشدار داد: شاهد نوعی بازگشت به دورانی هستیم که توسل به زور به‌عنوان ابزار سیاست خارجی مورد استفاده قرار می‌گرفت.

سخنگوی وزارت امور خارجه با انتقاد از رفتارهای یک‌جانبه برخی قدرت‌های بزرگ اظهار داشت: وقتی بازیگران قدرتمند الگوی استفاده از زور، تحریم و تهدید را انتخاب می‌کنند، کشورهای کوچک‌تر نیز ممکن است آن را الگوبرداری کنند.

بقائی به اظهارات اخیر برخی چهره‌های سیاسی غربی اشاره کرد و گفت: این رویکردها می‌تواند حقوق بین‌الملل و اصول منشور ملل متحد را به حاشیه ببرد و صلح از طریق قدرت را به‌عنوان معیاری ناصحیح و زورمدار ترویج کند.

بقائی رفتارهای اخیر در عرصه اقتصادی بین‌المللی را نیز نمودی از سیطره زور بر روابط میان کشورها توصیف کرد و به نقض قواعد سازمان جهانی تجارت اشاره نمود که با تصمیمات یک‌جانبه و گاهی توییت‌محور، تعرفه‌ها و قواعد معمول به‌سرعت تغییر می‌کند. این روند را نمونه‌ای از کنار گذاشته شدن ضمانت‌های چندجانبه‌گرایی می‌توان خواند.

تجربه تاریخی ایران؛ از ملی شدن نفت تا تحریم‌ها

سخنگوی وزارت امور خارجه با مرور تاریخی پرونده هسته‌ای و تحریم‌های علیه ایران، یادآور شد: فشارها و تحریم‌ها پدیده‌ای تازه نیست و به چند دهه قبل بازمی‌گردد.

وی تأکید کرد: طرح موضوع هسته‌ای ایران در شورای امنیت هرگز مبتنی بر احراز نظامی‌سازی برنامه هسته‌ای کشور نبوده و گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز تاکنون میل برنامه ایران به نظامی‌شدن را تأیید نکرده‌اند. بقایی بر حسن نیت جمهوری اسلامی در اجرای تعهدات بین‌المللی و نیز واکنش هوشمندانه و متقابل کشور در برابر بدعهدی‌ها تأکید کرد.

بقائی یادآور شد: علی‌رغم تحریم‌ها، فشارها و حتی حملات نظامی اخیر، ایران و ملت آن در مقابله با اهداف خصم ناکام مانده‌اند.