دانشمندان مرکز سرطان سلامت دانشگاه فلوریدا دریافتند،  تغییرات کوچک پنهان در سلول‌های خونی که به‌طور طبیعی با افزایش سن اتفاق می‌افتند، مقصر اصلی ابتلا به بیماری دیابت، کبد چرب و چاقی هستند.

این تغییرات که به عنوان «خون‌سازی کلونال» شناخته می‌شوند، زمانی رخ می‌دهند که سلول‌های بنیادی مغز استخوان - سلول‌هایی که سلول‌های خونی جدید می‌سازند - جهش‌های تصادفی در «دی‌ان‌ای» (DNA) خود ایجاد می‌کنند. هرچند اغلب اوقات، این تغییرات مشکلی ایجاد نخواهند کرد اما گاهی اوقات، یک سلول بنیادی با جهش می‌تواند سریع‌تر رشد و تصرف سیستم خون را آغاز کند.

حدود یک نفر از هر ۱۰ فرد مسن، به این بیماری مبتلا است و پزشکان، این بیماری را با احتمال بیشتر ابتلا به سرطان‌های خون مانند لوسمی مرتبط می‌دانند. تاکنون بسیاری از متخصصان معتقد بودند که مشکلاتی مانند چاقی و دیابت ممکن است باعث این تغییرات در سلول‌های خونی شوند اما نتایج پژوهش جدید نشان می‌دهد که عکس این موضوع ممکن است صادق باشد یعنی سلول‌های خونی جهش‌یافته در واقع ممکن است موجب این مشکلات سلامتی شوند.

هدف گروه پژوهشی به رهبری بوون یان و اولگا گوریانوا این بود که عامل موجب بیماری را بهتر درک کنند به همین دلیل یک جهش رایج در «خون‌سازی کلونال» را برداشتند و آن را در سلول‌های خونی موش‌های سالم قرار دادند.

نتیجه شگفت‌انگیز بود؛  این موش‌ها خوردن بیشتر را آغاز و سریع‌تر وزن اضافه کردند، قند خونشان بالا رفت و حتی علائم اولیه بیماری کبد را نشان دادند. هنگامی که به موش‌ها رژیم غذایی پرچرب و پرقند مشابه وعده‌های غذایی فست فود داده شد، اثرات آن حتی بدتر شد. آنها در مدت کوتاهی به شدت اضافه وزن پیدا کردند و ناسالم شدند.

دانشمندان دلیل آن را جهش‌های خاموش در خون می‌دانند که ممکن است مخفیانه افراد را به سمت بیماری‌های مزمن سوق دهند، حتی قبل از اینکه علائمی از خود نشان دهند. آگاهی از این خطر پنهان می‌تواند زندگی را تغییر دهد.

در آینده، نوعی آزمایش خون ساده ممکن است بتواند این تغییرات را زود تشخیص دهد و با این دانش، پزشکان می‌توانند تغییرات سبک زندگی مانند رژیم غذایی سالم‌تر یا ورزش بیشتر را برای کاهش احتمال ابتلا به بیماری‌های جدی و حتی سرطان توصیه کنند.

این امر به ویژه مهم است زیرا اکنون، چاقی بزرگترین علت قابل پیشگیری ابتلا به سرطان است. اگر بتوانیم چاقی و بیماری‌های مرتبط را قبل از شروع متوقف کنیم، ممکن است همزمان خطر سرطان را نیز کاهش دهیم.

پژوهشگران با تلاش برای درک چگونگی آسیب‌رسانی این جهش‌های سلول‌های خونی به بدن، تحقیقات خود را ادامه می‌دهند. آنان همچنین قصد دارند آزمایش کنند که آیا داروهای موجود برای دیابت و کاهش وزن می‌توانند به پیشگیری یا معکوس کردن این تاثیرات کمک کنند یا خیر.

نتایج پژوهش کنونی، نحوه تفکر ما در مورد پیری و بیماری‌های مزمن را تغییر و نشان می‌دهد که سیستم خونی ما که به ندرت آن را سرزنش می‌کنیم، می‌تواند مخفیانه بر وزن، قند خون و خطر ابتلا به بیماری‌های بلندمدت ما تاثیر بگذارد.

سایت ساینس گزارش کرد، با تشخیص زودهنگام این تغییرات، ممکن است روزی بتوانیم برای مدت طولانی‌تری سالم بمانیم.

نتایج این تحقیق در نشریه «تحقیقات بالینی» (Clinical Investigation) منتشر شده است.

انتهای پیام