به گزارش سلامت نیوزبه نقل از مهر،چاقی به یکی از بزرگترین چالشهای سلامت جامعه تبدیل شده است که نه تنها بر سلامت جسمی و روانی افراد، بلکه بر اقتصاد و بهرهوری کشور نیز تأثیرگذار است. این معضل که به ظاهر تنها مربوط به اضافه وزن میشود، در حقیقت عواقب گستردهتری دارد که نیاز به واکنش فوری را از سوی نهادهای مختلف کشور میطلبد.
در سالهای اخیر، تغییرات سریع سبک زندگی، کاهش فعالیتهای بدنی، و افزایش مصرف غذاهای پرکالری به همراه گسترش عادات غذایی ناسالم، سبب شدهاند که روند شیوع چاقی در میان کودکان و بزرگسالان به طرز نگرانکنندهای افزایش یابد. اگر این روند کنترل نشود، چاقی میتواند به یک بحران تمامعیار در حوزه سلامت عمومی تبدیل شود.
عوامل اصلی شیوع چاقی در کشور
محمد هاشمی، دبیر انجمن پیشگیری و درمان چاقی ایران، در گفتگو با خبرگزاری مهر، عوامل اصلی شیوع چاقی را به دو گروه عمده تقسیم کرد: وراثت و ژنتیک، و عوامل محیطی و سبک زندگی. به گفته او، در حالی که ساختار ژنتیکی جامعه تغییر نکرده، عوامل محیطی نظیر کاهش تحرک بدنی، دسترسی آسان به غذاهای پرکالری و تغییرات سریع در سبک زندگی از دلایل اصلی افزایش نرخ چاقی در ایران و جهان هستند.
چاقی در کودکان؛ تهدیدی برای آینده سلامت کشور
چاقی در میان کودکان و نوجوانان یک تهدید جدی برای سلامت آینده کشور است. سبک زندگی کمتحرک و افزایش مصرف خوراکیهای پرکالری، به همراه تغییرات فرهنگی نظیر کوچک شدن ابعاد خانوادهها و جایگزینی بازیهای خیابانی با فضای آپارتمانی، باعث افزایش بیسابقه میزان چاقی در این قشر شده است. علاوه بر این، تفاوت قیمت بین غذاهای سالم و ناسالم، همراه با عرضه خوراکیهای پرکالری در مدارس، به توسعه این معضل دامن زده است.
چاقی در سالمندان؛ یک بحران جدید
ایران به سرعت در حال عبور از گذار دموگرافیک است، جایی که با افزایش جمعیت سالمند و کاهش نرخ زاد و ولد مواجه است. این موضوع همراه با افزایش بیماریهای غیرواگیر نظیر دیابت، فشار خون، سکتهها و بیماریهای قلبی، به یک چالش پیچیده تبدیل شده است. به گفته هاشمی، بسیاری از افراد سالمند در کشور، علاوه بر افزایش سن، به مشکلاتی چون چاقی و بیماریهای مرتبط با آن دچار میشوند.
عوارض اقتصادی و اجتماعی چاقی
چاقی تنها یک مشکل فردی نیست، بلکه یک بحران اجتماعی و اقتصادی است. افرادی که از دوران کودکی دچار چاقی میشوند، در آینده بیشتر در معرض بیماریهای مزمن قرار دارند، که این امر نه تنها سلامت فردی آنان را تهدید میکند، بلکه هزینههای بالایی را به نظام بهداشت و درمان تحمیل میکند. افزون بر این، کاهش بهرهوری نیروی انسانی از دیگر عواقب اقتصادی این معضل است.
درمان چاقی؛ تغییر سبک زندگی مهمترین راهکار
برای مقابله با چاقی، تغییرات بنیادین در سبک زندگی، از جمله اصلاح الگوهای تغذیهای و افزایش فعالیت بدنی، ضروری است. داروهای لاغری که به تازگی وارد بازار شدهاند، هرچند ممکن است اثرات موقتی داشته باشند، اما عوارض جانبی آنها و احتمال بازگشت وزن پس از قطع مصرف باعث میشود که این روشها تنها در کنار اصلاح رفتارهای تغذیهای مؤثر واقع شوند.
رابطه چاقی و مشکلات روانی
چاقی نه تنها بر سلامت جسم تأثیر میگذارد، بلکه به مشکلات روانی نیز دامن میزند. تحقیقات نشان میدهند که چاقی میتواند موجب اختلالات اضطرابی و افسردگی شود و از سوی دیگر، این مشکلات روانی خود میتوانند به پرخوری و چاقی بیشتر منجر شوند. بنابراین، درمان چاقی باید یک رویکرد جامع و چندجانبه را شامل شود که در آن مشاورههای روانشناسی و درمانهای رفتاری نیز گنجانده شده باشد.
اهمیت همکاری نهادهای مختلف
چاقی تنها یک مشکل فردی نیست، بلکه یک مسئله ملی است که نیاز به همکاری گسترده نهادهای مختلف دارد. وزارت بهداشت، سازمانهای آموزشی، فرهنگی، و اقتصادی باید بهطور هماهنگ و با تدوین سیاستهای پیشگیرانه، در راستای کاهش میزان چاقی و بهبود سبک زندگی مردم اقدام کنند. تنها با تلاش جمعی است که میتوان از بحران چاقی جلوگیری کرد و سلامت جامعه را تأمین نمود.