ارائه چارچوبی بومیشده در روایت شناسی ادبیات داستانی ایران
اقتصاد ایران: هدف ابوالفضل حُرّی در «روایتشناسی: عناصر روایتگری در داستاننویسی ایران» ارائه چارچوبی بومیشده برای درک عناصر روایی در ادبیات داستانی ایران است.
به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «روایتشناسی: عناصر روایتگری در داستاننویسی ایران» تازهترین اثر ابوالفضل حری است که در سال ۱۴۰۴ توسط انتشارات مروارید منتشر شده است.
این کتاب که حاصل دو دهه کار و علاقهمندی نویسنده به این حوزه است، با رویکردی تحلیلی به بررسی و تبیین بنیانهای نظری و کاربردی روایت در داستاننویسی ایرانی میپردازد و از مهمترین نوشتههای معاصر در پیوند میان نظریه روایتشناسی و نقد ادبیات فارسی به شمار میآید.
به گفته نویسنده جای کتابی که به روایت شناسی و دستور زبان روایت در زبان فارسی خالی بوده و آثار موجود، همه آثار غربی را بررسی میکنند. ضرورت اصلی نوشتن این کتاب پر کردن این خلا بوده است تا راهنمایی برای مدرسان و خوانندگان باشد. ابوالفضل حُرّی، که پیشتر نیز با ترجمه آثار بنیادین روایتشناسی چون کتاب «روایتشناسی: راهنمای خواننده به نظریه روایت» از مانفرد یان شناخته میشد، در این کتاب به تحلیل ساختار روایت در داستانهای فارسی معاصر و کلاسیک پرداخته است. هدف نویسنده ارائه چارچوبی بومیشده برای درک عناصر روایی در ادبیات داستانی ایران است.
کتاب دوم او که مکمل این کتاب است، دستور زبان روایت از افلاطون تا ژُنت را بررسی میکند، که به روایت شناسی ساختارگرا میپردازد.
این کتاب شامل فصلهایی به این ترتیب است: تعریف و انواع روایت؛ درآمدی بر ادبیات داستانی روایی، سطوح روایت؛ صدا و روایتگری در روایت، صدا در روایت و نمونهها، صدا در روایت و راوی معتمد و نامعتمد؛ زمان در روایت، مکان در روایت، دو فصل در باب شخصیت و شخصیتپردازی در روایت، دو فصل در باب زاویه دید و کانونی شدگی در روایت، و وجوه بازنمایی گفتان روایت است.
به گفته نویسنده، او سعی کرده قلههای ادبی داستاننویسی فارسی و رمانها و داستانهای کوتاه را بررسی کند، البته نمونههای خارجی را هم در کنار آنها بیاورد. این کتاب نمودارها و جداول زیادی دارد و نوع نگارش حُرّی به گونهای است که خواننده در این کتاب غیرفعال نیست و باید قلم به دست بگیرد و بنویسد؛ زبانی ساده و همهفهم دارد. حُرّی تلاش کرده ضمن معرفی تفصیلی عناصر روایتگری در سیزده فصل، در کنار اشاره به چند اثر غربی و کهن شمار درخور توجهی از آثار داستاننویسان ایران را از این نظر به طور دقیق و موشکافانه بررسی کند، نویسندگانی مانند صادق هدایت، محمود کیانوش، احمد محمود، صادق چوبک، بیژن نجدی، هوشنگ گلشیری، بهرام صادقی، رضا قاسمی، ابراهیم گلستان، منیرو روانی پور، گلی ترقی، جمال میرصادقی، شهرنوش پارسیپور، عباس معروفی، علیمحمد افغانی، جلال آلاحمد، تقی مدرسی، ابوتراب خسروی، عباس معروفی، سارا سالار، محمدرضا کاتب، هوشنگ مرادی کرمانی و هرمز شهدادی.
کتاب «روایتشناسی: عناصر روایتگری در داستاننویسی ایران» در ۳۶۰ صفحه، با قیمت ۴۶۰ هزار تومان توسط نشر مروارید منتشر و عرضه شده است.