گرچه کاهش فعالیت بدنی می‌تواند به بروز مشکلات جدی سلامتی منجر شود، اما همچنان بسیاری بی‌تفاوت هستند؛ طبق گزارش‌های سازمان بهداشت جهانی، بی‌تحرکی به عنوان یکی از عوامل اصلی ایجاد بیماری‌ها شناخته می‌شود. بیماری‌های قلبی، دیابت نوع دو، فشارخون بالا و چاقی تنها بخشی از مشکلاتی هستند که به دلیل عدم فعالیت بدنی به وجود می‌آیند.

یکی از رایج‌ترین بهانه‌ها، کمبود وقت است

در دنیای پرشتاب امروزی، ورزش به عنوان یک جزء حیاتی برای حفظ سلامت جسمی و روانی شناخته می‌شود؛ اما با وجود این اهمیت، بسیاری از جوانان به دلایل مختلف از فعالیت بدنی غافل می‌شوند.

سارا، یک دانشجوی ۲۲ ساله در دانشگاه پیام نور با بیان اینکه یکی از رایج‌ترین بهانه‌ها برای ورزش نکردن کمبود وقت است، گفت: واقعاً وقت ندارم. تمام روز در کلاس‌ها و کارهای دانشگاه مشغول هستم و وقتی به خانه می‌رسم، فقط می‌خواهم استراحت کنم.

وی با بیان اینکه با وجود نیت خوب برای ورزش، مشغله‌های روزانه مانع از اجرای آن می‌شود، افزود: همیشه می‌گویم از شنبه شروع می‌کنم، اما این شنبه هیچ‌گاه نمی‌آید.

علی، یک جوان ۲۵ ساله که آرایشگر است، گفت: کار من تمام وقت است؛ بعد از یک روز طولانی در محل کار، انگیزه‌ای برای ورزش کردن ندارم. وقتی به خانه می‌رسم، خسته‌ام و فقط می‌خواهم کمی استراحت کنم.

وی با بیان اینکه چالش‌های ما جوانان در مدیریت زمان و اولویت‌بندی فعالیت‌هاست، افزود: فکر می‌کنم اگر زمان بیشتری برای خودم داشتم، می‌توانستم ورزش کنم، اما واقعیت این است که همیشه مشغولم.

چالش دیگری که جوانان با آن روبه‌رو هستند، عدم تمایل به بیدار شدن صبح زود برای ورزش است. خانم رجایی که در پارک خطی مشغول پیاده‌روی است در خصوص عدم تمایل جوانان به ورزش گفت: جوانان حوصله ندارند صبح زود بیدار شوند. همیشه دوست دارند خوابشان را بیشتر کنند و به همین دلیل ورزش را کنار گذاشته‌اند.

وی که دو فرزند بزرگ دارد، تصریح کرد: بیدار شدن در ساعات اولیه صبح برای فرزندانم به یک چالش بزرگ تبدیل شده است. اگر صبح‌ها زودتر بیدار شوند، می‌توانند زمانی را برای ورزش اختصاص دهند، اما به راحتی نمی‌توانند این عادت را تغییر دهند.

تنبلی و عدم انگیزه نیز از دیگر عواملی است که باعث بی‌توجهی به ورزش می‌شود. حسین مرجانی که کارمند اداره است گفت: گاهی اوقات فقط تنبل هستم. وقتی به خانه می‌رسم، به جای ورزش کردن، ترجیح می‌دهم روی مبل نشسته و تلویزیون تماشا کنم.

وی همچنین افزود: انجام فعالیت‌های ورزشی نیاز به انگیزه و اراده دارد و بسیاری از اوقات این انگیزه را ندارم. بیشتر اوقات به خودم می‌گویم که امروز ورزش نمی‌کنم و فردا جبران می‌کنم، اما این فردا هیچ‌وقت نمی‌آید.

بسیاری از جوانان هم معتقدند که ورزش کردن برای آن‌ها خسته‌کننده است و نمی‌توانند از آن لذت ببرند. نیما، یک جوان ۲۴ ساله، گفت: من به ورزش علاقه‌ای ندارم. نمی‌توانم خودم را برای رفتن به باشگاه قانع کنم؛ به نظرم کار سخت و خسته‌کننده‌ای است.

نیما تأکید کرد: به جای ورزش، ترجیح می‌دهم وقت خود را صرف فعالیت‌های دیگری کنم که برایم جذاب‌تر باشد. اگر ورزش به شکل سرگرم‌کننده‌تری بود، شاید بیشتر به آن تمایل پیدا می‌کردم.

بهانه‌هایی مانند «از شنبه شروع می‌کنم» به وضوح در میان جوانان رایج است

عباس عابدی یک جامعه‌شناس به ایسنا گفت: بهانه‌هایی مانند «از شنبه شروع می‌کنم» نیز به وضوح در میان جوانان رایج است. اینکه هر هفته به خودشان بگویند از شنبه شروع می‌کنم، اما هرگز این کار را نمی‌کنند در واقع، این فقط یک بهانه است.

وی اظهار کرد: این نوع نگرش نشان ‌دهنده یک الگوی رفتاری است که بسیاری از جوانان با آن مواجه هستند. آن‌ها به راحتی بهانه‌هایی برای توجیه عدم فعالیت بدنی خود پیدا می‌کنند و در نهایت، بی‌تحرکی به یک عادت تبدیل می‌شود.

عابدی با اشاره به اینکه بی‌توجهی به ورزش به دلیل وجود بهانه‌ها و چالش‌های مختلف، یک معضل جدی در زندگی جوانان است، خاطرنشان کرد: اگرچه کمبود وقت، عدم تمایل به بیدار شدن صبح زود، تنبلی و عدم انگیزه از جمله عواملی هستند که باعث این بی‌توجهی می‌شوند، اما می‌توان با کمی برنامه‌ریزی و اراده، این موانع را کنار زد.

وی افزود: برای بسیاری از جوانان، اولین قدم در این راستا می‌تواند تغییر نگرش نسبت به ورزش باشد. به عنوان مثال، ممکن است با پیدا کردن یک فعالیت ورزشی سرگرم ‌کننده و جذاب، انگیزه برای ورزش کردن افزایش یابد.

این جامعه‌شناس بیان کرد: ورزش نه تنها به بهبود سلامت جسمی کمک می‌کند، بلکه تأثیرات مثبتی بر سلامت روان نیز دارد؛ بنابراین جوانان باید به این نکته توجه کنند که با ایجاد تغییرات کوچک در زندگی روزمره خود، می‌توانند به یک سبک زندگی فعال و سالم دست یابند.

ورزش یک ضرورت در زندگی مدرن است

با وجود آگاهی از این عواقب، بسیاری از افراد به دلایل مختلف از ورزش کردن غافل می‌شوند. یکی از رایج‌ترین این بهانه‌ها، مشغله‌های روزمره است. بسیاری از افراد به ویژه در جوامع شهری، به دلیل کار و مسئولیت‌های خانوادگی، زمان کافی برای ورزش کردن ندارند.

محسن محمدنیا استادیار فیزیولوژی ورزش دانشکده علوم ورزشی دانشگاه بیرجند گفت: همیشه می‌توان بهانه‌هایی برای ورزش نکردن تراشید، اما اگر زمان‌های غیرفعال روزانه را مرور کنیم، متوجه خواهیم شد که چه مقدار از زمان خود را صرف کارهایی مانند تماشای تلویزیون، بازی با تلفن همراه و یا صحبت‌های بی‌هدف کرده‌ایم.

وی با بیان اینکه ورزش نه تنها به بهبود وضعیت جسمانی کمک می‌کند، بلکه در کاهش استرس و بهبود خلق و خو نیز مؤثر است، افزود: بسیاری از روانشناسان به بیماران افسرده ورزش را پیشنهاد می‌کنند، زیرا فعالیت بدنی می‌تواند به عنوان یک داروی طبیعی عمل کند.

محمدنیا اظهار کرد: فعالیت بدنی با افزایش انتقال سیناپسی مونوآمین‌ها درون بدن، به خودی خود نقش داروی ضد افسردگی را ایفا می‌کند. از نظر جسمانی نیز ورزش در پیشگیری و درمان بسیاری از بیماری‌ها مؤثر است.

استادیار فیزیولوژی ورزش دانشکده علوم ورزشی دانشگاه بیرجند خاطرنشان کرد: فشارخون تا ۱۲ ساعت بعد از اجرای یک جلسه فعالیت ورزشی از سطوح فشارخون قبل از ورزش پایین‌تر می‌آید و این کاهش در افراد مبتلا به فشارخون بالا، ملموس‌تر است.

وی با تأکید بر اینکه برای شروع فعالیت بدنی، نیازی به برنامه‌ریزی‌های پیچیده و زمان‌بر نیست، گفت: حتی اگر فرد نتواند ۳۰ دقیقه فعالیت بدنی در روز داشته باشد، می‌تواند این زمان را به سه بازه ۱۰ دقیقه‌ای تقسیم کند و در طول روز از این زمان‌ها استفاده کند. این روش ساده، به افراد این امکان را می‌دهد که به تدریج به فعالیت بدنی عادت کنند و از فواید آن بهره‌مند شوند.

محمدنیا با بیان اینکه ورزش باید از دوران کودکی تا سالمندی در زندگی افراد گنجانده شود، یادآور شد: ورزش از هر سنی که شروع شود، اثرات خود را بر بدن ایجاد خواهد کرد.

 این به این معناست که هیچ‌گاه برای شروع فعالیت بدنی دیر نیست. افرادی که از دوران کودکی تا سالمندی به‌طور پیوسته ورزش می‌کنند، معمولاً زندگی شادتری دارند و از سلامت بهتری برخوردار هستند. در رابطه با سالمندان، ورزش می‌تواند به حفظ استقلال و کیفیت زندگی آن‌ها کمک کند. مشکلاتی نظیر کاهش توده عضلانی، کاهش تعادل و قدرت در سالمندان، می‌تواند آن‌ها را در انجام کارهای روزمره دچار مشکل کند؛ اما با فعالیت بدنی منظم، آن‌ها می‌توانند بدون وابستگی به دیگران، سال‌های پایانی زندگی خود را به‌طور مستقل دنبال کنند.

این استاد دانشگاه ورزش را یک ضرورت در زندگی مدرن دانست و تصریح کرد: با وجود مشغله‌ها و بهانه‌ها، هر فرد باید سعی کند زمانی را برای فعالیت بدنی در برنامه روزانه خود اختصاص دهد. بهانه‌هایی نظیر کمبود وقت و مشغله‌های روزمره نباید مانع از تلاش برای بهبود سلامت شوند.

وی با اشاره به اینکه هر گام کوچکی که در مسیر ورزش برداریم، می‌تواند تأثیرات مثبت زیادی بر روی سلامت جسمی و روانی بگذارد، بیان کرد: با توجه به عواقب جدی کم‌تحرکی و بیماری‌های ناشی از آن، اهمیت ورزش بیش از پیش روشن می‌شود. از همین امروز شروع کنید و ورزش را به یک بخش جدایی‌ناپذیر از زندگی‌تان تبدیل کنید؛ با برنامه‌ریزی، تغییر نگرش و حفظ انگیزه، می‌توانید به راحتی به فعالیت بدنی بپردازید و از فواید آن بهره‌مند شوید.

باید به این نکته توجه کرد که ورزش تنها به معنای رفتن به باشگاه و انجام حرکات سنگین ورزشی نیست. هر فعالیتی که باعث افزایش تحرک و فعالیت بدنی شود، می‌تواند به عنوان ورزش محسوب شود. پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری، باغبانی یا حتی انجام کارهای خانه می‌تواند در دسته‌بندی فعالیت‌های بدنی قرار بگیرد؛ بنابراین با ایجاد تنوع در فعالیت‌های روزمره خود می‌توانید به راحتی تحرک بیشتری داشته باشید و از مزایای آن بهره‌مند شوید.

از امروز تصمیم بگیرید که ورزش را در زندگی خود جدی بگیرید. حتی اگر زمان کمی دارید، می‌توانید با ایجاد تغییرات کوچک و برنامه‌ریزی مناسب، به تدریج به فعالیت بدنی بپردازید و از فواید آن بهره‌مند شوید. برای رسیدن به یک زندگی سالم و شاداب، ورزش باید به یک عادت روزمره تبدیل شود. با ایجاد یک برنامه ورزشی منظم و پیگیری آن، می‌توانید بهبودهای قابل توجهی در سلامت جسمی و روانی خود مشاهده کنید. با انگیزه و اراده، هر فردی می‌تواند به یک زندگی فعال و سالم دست یابد و از زندگی خود لذت بیشتری ببرد.

انتهای پیام