به گزارش سلامت نیوز به نقل از scitechdaily، پژوهشگران دانشگاه میسوری در آمریکا دریافته‌اند که تغییر به یک رژیم پرچرب و کم‌کربوهیدرات معروف به رژیم کتوژنیک ممکن است به بهبود سلامت مغز افرادی کمک کند که در معرض خطر بالای ابتلا به بیماری آلزایمر قرار دارند.

این رژیم شامل خوراکی‌هایی مانند ماهی، گوشت، سبزیجات بدون نشاسته، توت‌ها، مغزها، دانه‌ها، تخم‌مرغ و لبنیات پرچرب است. پژوهشگران در حال بررسی‌اند که آیا این نوع تغذیه می‌تواند به حفظ عملکرد مغز و پیشگیری از افت شناختی کمک کند یا نه.

تمرکز بر ژن APOE4؛ عامل اصلی خطر آلزایمر

در این مطالعه، پروفسور آی-لینگ لین و کایرا ایوانیچ (دانشجوی دکتری) بررسی کردند که آیا رژیم کتوژنیک برای افرادی با ژن APOE4 قوی‌ترین عامل ژنتیکی آلزایمر دیررس مزیت ویژه‌ای دارد یا خیر.

در پژوهشی روی موش‌ها، مشخص شد که موش‌های ماده دارای ژن APOE4 هنگام پیروی از رژیم کتوژنیک، تعادل سالم‌تری از باکتری‌های روده و سطوح انرژی بالاتری در مغز دارند؛ اما این تغییرات در موش‌های نر دیده نشد.این یافته‌ها نشان می‌دهد که تأثیر رژیم غذایی ممکن است به جنسیت و ژنتیک فرد بستگی داشته باشد.

مغز چگونه انرژی می‌گیرد؟

ایوانیچ توضیح می‌دهد:«مغز معمولاً از گلوکز (قند حاصل از کربوهیدرات‌ها) به‌عنوان سوخت استفاده می‌کند. اما افراد دارای ژن APOE4 به‌ویژه زنان در تبدیل گلوکز به انرژی دچار مشکل هستند و این می‌تواند به کاهش عملکرد مغز منجر شود.»

او افزود:«در رژیم کتوژنیک، بدن به جای گلوکز، کتون‌ها تولید می‌کند که سوخت جایگزین مغز محسوب می‌شوند. این تغییر ممکن است با حفظ سلامت سلول‌های مغزی، خطر ابتلا به آلزایمر را کاهش دهد.»

تغذیه‌ی دقیق و شخصی‌سازی‌شده

به گفته‌ی پروفسور لین،«به جای اینکه انتظار داشته باشیم یک رژیم برای همه مؤثر باشد، بهتر است عواملی مانند ژنوتیپ، میکروبیوم روده، جنسیت و سن را نیز در نظر بگیریم.»

او تأکید کرد که علائم آلزایمر معمولاً پس از ۶۵ سالگی بروز می‌کند و بنابراین بهترین زمان برای مراقبت از مغز، سال‌ها پیش از شروع علائم است.

همکاری علمی و فناوری پیشرفته

پژوهش‌ها در مرکز NextGen Precision Health دانشگاه میسوری انجام می‌شود؛ مرکزی که به تجهیزات تصویربرداری پیشرفته و فضاهای تحقیقاتی و بالینی مجهز است. لین می‌گوید:«در اینجا می‌توانیم مراحل تحقیق را از مدل‌های پیش‌بالینی تا آزمایش‌های انسانی در یک مجموعه انجام دهیم. علم واقعی حاصل همکاری تیمی است، نه تلاش انفرادی.»

انگیزه شخصی پژوهشگر

ایوانیچ می‌گوید:«وقتی مادربزرگم به آلزایمر مبتلا شد، علاقه‌ام به این حوزه شکل گرفت. حالا خوشحالم که می‌توانم در پژوهشی شرکت کنم که به حفظ سلامت مغز انسان‌ها کمک می‌کند.»

منبع پژوهش

عنوان مقاله:

“Ketogenic Diet Modulates Gut Microbiota–Brain Metabolite Axis in a Sex- and Genotype-Specific Manner in APOE4 Mice”

منتشرشده در Journal of Neurochemistry، سپتامبر ۲۰۲۵.