به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایران، خسارات اقتصادی ناشی از بلایای طبیعی سال 2024 در جهان 200 میلیارد دلار برآورد شده است. سیل، زلزله، خشکسالی و آتشسوزی عمدهترین حوادث طبیعی در ایران است که سالانه خسارات جانی و مالی بسیاری را به مردم تحمیل میکند؛ جلوگیری از برخی حوادث هنوز در اختیار بشر نیست، اما آموزش و تابآوری بیشتر و رعایت پیشگیری از اصول مهمی است که از شدت خسارتها کم میکند. همزمان با روز ملی کاهش اثرات و بلایای طبیعی، نشست سراسری معاونین، رؤسا، مدیران کل مدیریت بحران دستگاههای ملی و استانی سراسر کشور برگزار شد.
در این نشست اسکندر مؤمنی وزیر کشور از تلاش همه دستگاهها و دستاندرکاران مدیریت بحران و همچنین مشارکت مردم در حوادث طبیعی قدردانی کرد و گفت: «بلایای طبیعی، حوادث و پدیدههایی مانند زلزله، سیل، آتشسوزی و تخریبها همواره در طول تاریخ وجود داشتهاند.»
او با اشاره به اینکه در دوران معاصر و بویژه با تغییرات اقلیمی و مداخله گسترده انسان در محیط زیست، شدت و تعداد این بحرانها افزایش یافته است، گفت: «ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست و مداخلات بشر و تغییر شرایط طبیعی موجب افزایش بحرانها و بلایای طبیعی شده است، بنابراین ضروری است برای بحرانهای پیشرو، برنامهریزی مناسب، پیشگیری و آموزش لازم انجام شود تا خسارات و آسیبها به حداقل برسد و در رأس همه، حفظ جان انسانها قرار گیرد.» وزیر کشور با بیان اینکه بسیاری از این حوادث قابل پیشبینی هستند و هرچقدر به قبل از بحران توجه و پیشگیری کنیم، هنگام وقوع حادثه کار ما آسانتر و خسارت کمتر خواهد بود، تأکید کرد: «بسیاری از حوادث، از جمله سیلهای محلی با اقدامات ساده پیشگیرانه قابل کنترل هستند.»
او به اهمیت آموزش اشاره کرد و گفت: «آموزش باید مستمر و تکرارشونده باشد و شامل همه افراد از دانشآموزان تا خانوادهها شود، رعایت نکات ایمنی ساده میتواند جان بسیاری را نجات دهد. همچنین اطلاعرسانی بموقع و مؤثر باعث ایجاد اعتماد متقابل بین مردم و دستگاههای متولی میشود و به مهارت مردم در مواجهه با بحرانها کمک میکند.» وزیر کشور با ذکر مثالهایی از حوادث اخیر گفت: «در سیلها و سایر بلایای طبیعی، اگر اقداماتی مانند لایروبی رودخانهها یا باز نگه داشتن مسیر آب انجام میشد، بسیاری از خسارات و حتی از دست رفتن جان انسانها قابل پیشگیری بود، آموزش و اطلاعرسانی بموقع میتواند نقشی کلیدی در کاهش آسیبها داشته باشد.» مؤمنی با اشاره به حوادث کوهستان و طبیعتگردی گفت: «اطلاعرسانی دقیق و آموزش درست به همراه رعایت نکات ایمنی توسط مردم میتواند از وقوع حادثه و خسارت جلوگیری کند، متأسفانه گاهی یک نکته ایمنی کوچک که رعایت نشود، به بروز فجایع و حتی مرگ افراد منجر میشود.»
وزیر کشور با بیان اینکه پس از وقوع حادثه، مدیریت بحران وظیفه اصلی ما ست، گفت: «هرچه اقدامات پیشگیرانه، پیشبینی و آموزش بموقع باشد، بسیاری از حوادث اصلاً اتفاق نمیافتد، متأسفانه پیشگیری اغلب قابل سنجش کمی نیست به همین دلیل ممکن است مغفول بماند، اما اثرات آن عمیق و ماندگار است و جان بسیاری نجات پیدا میکند.»
او با اشاره به نقش مشارکت مردم در بحرانها گفت: «در بسیاری از حوادث، حضور و کمکهای مردمی همراه با تلاش دستگاههای امدادی، نقشی تعیینکننده داشته است، این ظرفیت عظیم باید با برنامهریزی مناسب هدایت شود تا حداکثر بهرهوری را داشته باشد. برنامهریزی پیش از وقوع بحران، پیشبینی، پیشگیری، آموزش و مدیریت صحیح صحنه، با اولویت حفظ جان انسانها، اصول کلیدی مدیریت بحران در کشور است.»
مؤمنی با ذکر اهمیت حفظ جان انسانها و تلاش برای کاهش آسیبها، تأکید کرد: «هیچ چیزی نمیتواند جای جان از دست رفته انسانها را پر کند، بنابراین برنامهریزیها باید معطوف به پیشگیری و حفاظت از جان هموطنان باشد.»
دو واحد مدیریت بحران در سرفصل آموزشی دانشگاهها
دکتر حسین ساجدی نیا رئیس سازمان مدیریت بحران کشور، ایجاد هم افزایی میان دستگاههای متولی در بحران را از جمله اهداف این نشست ذکر کرد و با تأکید بر دستیابی به یک ادبیات مشترک در مدیریت بحران گفت: «به همین منظور، تمام قوانین، اسناد، شیوهنامهها و دستورالعملهای لازم تهیه شده و به همه دستگاهها ابلاغ خواهد شد تا برداشت و عمل واحدی در مدیریت بحران داشته باشیم.» به اعتقاد ساجدینیا حرکت از حوزه دانشی به عرصه عملیاتی برای رسیدن به آمادگی صددرصدی در مواجه با بحرانها از زمره دستاوردهای این نشست است.
دبیر شورای عالی مدیریت بحران کشور با بیان اینکه پیشنویس نقشه راه مدیریت بحران کشور تدوین شده است، از بررسی قانون مدیریت بحران کشور در مرکز پژوهشهای مجلس خبر داد و گفت: «قانون مدیریت بحران با کمک مجلس شورای اسلامی در حال پیگیری است و امیدواریم زودتر به نتیجه برسد.» ساجدی نیا با اشاره به همکاری سازمان مدیریت بحران با وزارت علوم گفت: «براساس همکاریهای انجام شده، قرار است دو واحد آموزشی مرتبط با بحران در سرفصل دروس دانشجویان قرار گیرد، البته رایزنیهایی با آموزش و پرورش برای گنجاندن مطالب مرتبط با بحران در مدارس هم در حال انجام است.» ساجدینیا به مسئولیتپذیری و پیگیری اقدامات اشاره کرد و گفت: «مسئولیتهایی که به دستگاهها واگذار میشود، توسط سازمان مدیریت بحران پیگیری خواهد شد، بویژه در حوزه اقدامات عملی و همچنین اعتباراتی که از سوی سازمان برنامه و بودجه اختصاص داده میشود. امیدواریم بتوانیم خدمات بیشتری را به مردم در سراسر کشور ارائه کنیم.»