خبرگزاری مهر، گروه استان ها: صادرات استان مازندران با وجود برخورداری از ظرفیت‌های گسترده تولیدی و جایگاه برتر در حوزه محصولات کشاورزی و صنعتی این روزها در میدان چالش‌های جدی قرار گرفته است، کاهش مداوم تولید و صادرات ضعف در زنجیره تامین مشکلات حمل و نقل و موانع ساختاری از جمله موانع اصلی پیش روی این بخش حیاتی هستند.

فعالان اقتصادی استان با اشاره به تأثیر تحریم‌ها مشکلات بانکی و کمبود انرژی پایدار وضعیت صادرات را در یک رینگ پرتنش توصیف می‌کنند که نیازمند هم‌افزایی جدی بخش خصوصی و سیاست‌گذاران برای عبور از این بحران است این گزارش به بررسی همه جانبه مشکلات صادرات مازندران و چشم‌اندازهای پیش رو می‌پردازد.

صادرات استان مازندران که یکی از مهم‌ترین قطب‌های تولید محصولات کشاورزی و صنعتی کشور است این روزها با مشکلات و چالش‌های متعددی روبرو شده است گفت‌وگو با سه فعال برجسته اقتصادی و صادرکننده این استان وضعیت پیچیده صادرات را از ابعاد مختلف بررسی می‌کند.

تولید قوی با رتبه‌های جهانی اما ناکامی در صادرات

خلیل قلی‌زاده فعال در حوزه تولید و صادرات با بیان اینکه ما به عنوان یک تولیدکننده بزرگ در حوزه تولید محصولات کشاورزی و محصولات باغی در شمال آفریقا خاورمیانه و غرب آسیا رتبه یک را داریم و همچنین در ۲۵ محصول به عنوان رتبه‌های جهانی شناخته می‌شویم، گفت: ما در واقع یک کشور قدرتمند در حوزه تولید هستیم اما اساسی‌ترین مسئله این است که چرا با وجود این تولیدات در حوزه صادرات موفق نیستیم و در تنظیم بازار و توزیع کالا دچار مشکل هستیم.

وی در گفت وگو با خبرنگار مهر افزود: حلقه‌هایی که تولید ما را از مزرعه و کارخانه به سمت مشتری داخلی و خارجی می‌رسانند مشکل دارند به خصوص در حوزه زنجیره تامین در بخش حمل و نقل مشکل بزرگی وجود دارد.

وی گفت: حلقه هایی در مسیر اوراسیا رانندگان آذربایجانی و داغستانی نقش دارند که هر روز قیمت تمام شده محصول ایرانی را بالا می‌برند و این موضوع باعث کاهش رقابت‌پذیری کالای ایرانی می‌شود.

کاهش مستمر تولید و صادرات هشدار جدی برای صنعت

محمد کابلی صادرکننده باسابقه استان مازندران در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: کاهش تولید را در ماه گذشته داشتیم به طوری که کمترین تولید را طی پنج ماه متوالی ثبت کردیم و همچنین میزان صادرات نیز برای شانزدهمین ماه متوالی در حال کاهش است.

اگر همه مولفه‌ها را کنار هم بگذاریم نشان می‌دهد که قلب تپنده تولید و صنعت این کشور در حال ایستادن است

وی ادامه داد: اگر همه مولفه‌ها را کنار هم بگذاریم نشان می‌دهد که قلب تپنده تولید و صنعت این کشور در حال ایستادن است به خاطر همین روزگاری ما از مهاجرت نخبگان ابراز نگرانی می‌کردیم اما امروز باید بگوییم که نگران مهاجرت بخش صنعت و تولید کشور باشیم.

کابلی تاکید کرد: سال‌هاست که نتوانسته‌ایم فضای کسب و کار مناسبی مهیا کنیم و تامین انرژی پایدار همچنان معضل بزرگ ماست و معلوم نیست این مشکل کی برطرف شود.

وی در ادامه گفت: وقتی به آمار نگاه می‌کنیم و کاهش تقاضای مشتریان و کاهش صادرات را می‌بینیم می‌دانیم که این یعنی از دست رفتن بازار. بازارهایی که سال‌ها برای به دست آوردن آن‌ها هزینه و انرژی صرف شده است.

وی ادامه داد: از دست دادن بازار علاوه بر اینکه وجه شرکت و کشور را به هم می‌ریزد باعث می‌شود که برگشت به بازار قبلی انرژی و تلاش چندین برابری نیاز داشته باشد.

این اظهارات نشان می‌دهد که صادرات مازندران با چالش‌های ساختاری و عمیقی روبروست که فراتر از مسائل صرف تولید است، کاهش مداوم تولید و صادرات همراه با مشکلات تامین انرژی و فضای کسب و کار نامناسب وضعیت بخش تولید را به سمت رکود و خروج سرمایه‌های انسانی و مالی سوق می‌دهد.

در کنار این از دست رفتن بازارهای صادراتی که سال‌ها برای آن‌ها تلاش شده روند بازگشت به این بازارها را بسیار دشوار می‌کند و این موضوع می‌تواند پیامدهای منفی گسترده‌ای برای اقتصاد استان و کشور به همراه داشته باشد.

ظرفیت‌های صادراتی استان مازندران بالا است

مهدی یونسی، استاندار مازندران در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با تاکید بر ظرفیت‌های بالای صادراتی استان اظهار داشت که مازندران دارای پتانسیل بسیار خوبی در زمینه تولید و صادرات محصولات مختلف است که باید خلأهای فرار تولید در استان شناسایی و برطرف شود.

وی افزود: مازندران در بسیاری از محصولات به ویژه مرکبات و برنج، برند شناخته‌شده‌ای در کشور دارد و ظرفیت‌های بی‌نظیری برای توسعه صادرات در این حوزه‌ها موجود است. به همین دلیل لازم است حلقه‌های مفقوده در زنجیره‌های صادراتی تکمیل و فرآیندهای مرتبط با صادرات بهینه‌سازی شود.

یونسی با اشاره به موقعیت جغرافیایی استان و همجواری با کشورهای همسایه تصریح کرد: کشورهای همسایه مازندران در حاشیه استان، بازارهای بسیار ارزشمندی برای صادرات محسوب می‌شوند و باید از این فرصت به نحو احسن استفاده کرد.

استاندار مازندران همچنین گفت: تقویت ناوگان حمل و نقل و بهبود زیرساخت‌های صادراتی یکی از اولویت‌های اصلی استان است که در دستور کار قرار دارد تا بتوانیم روند صادرات را تسهیل کرده و سهم استان را در بازارهای داخلی و بین‌المللی افزایش دهیم.

وی در پایان تاکید کرد: با همکاری بخش خصوصی، دستگاه‌های دولتی و نهادهای مرتبط، تلاش می‌کنیم تا مازندران را به قطب صادراتی کشور تبدیل کنیم و فرصت‌های اقتصادی بیشتری برای تولیدکنندگان و کشاورزان استان فراهم آوریم.

همچنین عمران عباسی نماینده مردم مازندران در مجلس شورای اسلامی نیز به چالش‌های امروز صادرات در کشور اشاره کرد وگفت: امروز تحریم، قوانین متغیر و بروکراسی پیچیده، صادرات را از قواعد رقابت جهانی خارج کرده است.

ما در شرایطی هستیم که به دلیل تحریم، بخش زیادی از قواعد رقابت جهانی را از دست داده‌ایم

وی با بیان اینکه صادرات امروز کشور با چالش‌های متعددی روبه‌روست، اظهار داشت: نخستین چالش صادرات، موضوع تحریم‌هاست. ما در شرایطی هستیم که به دلیل تحریم، بخش زیادی از قواعد رقابت جهانی را از دست داده‌ایم.

ظرفیت بالای تولید استان مازندران در کنار مشکلات ساختاری زنجیره تامین فرآیندهای صادرات فضای کسب و کار تامین انرژی و موانع بانکی شرایط دشواری را برای صادرات این استان رقم زده است.

رفع این مشکلات نیازمند همکاری نزدیک بخش خصوصی حمایت‌های دولتی و اصلاحات ساختاری است تا صادرات مازندران بتواند جایگاه واقعی خود را در بازارهای جهانی پیدا کند و سهم خود را در اقتصاد کشور افزایش دهد.